Veel mensen drinken graag een glaasje wijn of bier tijdens een vlucht. Even ontspannen, genieten van de vakantie of hopen dat je beter slaapt. Zeker bij een lange reis lijkt het een fijne gewoonte. Maar wie in een vliegtuig alcohol drinkt en daarna een dutje doet, loopt ongemerkt risico. Nieuw onderzoek laat zien dat dit een onverwacht gevaar voor je gezondheid kan opleveren.
Zodra het vliegtuig opgestegen is, pakken veel passagiers hun nekkussen, doen een slaapmasker op en nemen een slok wijn. Daarna vallen ze rustig in slaap. Dit is voor veel reizigers een vaste routine. Toch is het volgens wetenschappers een combinatie die je beter kunt vermijden. De gevolgen voor je lichaam zijn namelijk groter dan je denkt. Onderzoek van het DLR-instituut uit Keulen, dat verscheen in het blad Thorax, wijst op serieuze risico’s.
Minder zuurstof op grote hoogte
Tijdens een vlucht is de situatie in het vliegtuig anders dan op de grond. De cabinedruk wordt kunstmatig laag gehouden. Dat zorgt ervoor dat er minder zuurstof in de lucht zit dan je normaal gewend bent. Dit wordt ook wel een hypobare omgeving genoemd. Je lichaam moet dus harder werken om voldoende zuurstof rond te pompen. De meeste mensen voelen daar niets van, maar in combinatie met alcohol en slaap wordt het ineens een ander verhaal.
Alcohol zorgt er namelijk voor dat je ademhaling langzamer en oppervlakkiger wordt. En als je dan ook nog slaapt, zakt je zuurstofniveau nog verder. Tegelijkertijd stijgt je hartslag omdat je lichaam moeite heeft om genoeg zuurstof bij je organen te krijgen. Deze combinatie van minder zuurstof en een versnelde hartslag kan bij sommige mensen flinke klachten veroorzaken. Vooral mensen met hart- of longproblemen lopen meer risico. Maar ook gezonde mensen kunnen er last van krijgen.
De resultaten van het onderzoek
In het onderzoek bootsten de wetenschappers de omstandigheden na zoals die in een vliegtuig heersen. Ze lieten 48 gezonde volwassenen slapen in twee verschillende situaties. In het ene geval hadden ze vooraf twee glazen alcohol gedronken, in het andere geval niet. Beide keren sliepen ze vier uur. Daarbij werd hun zuurstofgehalte in het bloed en hun hartslag nauwkeurig gemeten.
De uitkomsten waren duidelijk. Mensen die alcohol hadden gedronken, hadden minder zuurstof in hun bloed. Tegelijkertijd steeg hun hartslag aanzienlijk. Hoe meer alcohol er werd gedronken, hoe groter de effecten. De combinatie van vliegen, alcohol en slaap bleek dus duidelijk invloed te hebben op het lichaam, zelfs bij gezonde deelnemers. Voor mensen met bestaande gezondheidsproblemen kan dit nog veel ernstiger zijn.
Doctor Eva-Maria Elmenhorst, die het onderzoek leidde, waarschuwt daarom nadrukkelijk: “Drink geen alcohol tijdens een vlucht.” Vooral niet als je van plan bent daarna te gaan slapen. Volgens haar is het verstandig dat luchtvaartmaatschappijen hun reizigers beter gaan informeren over deze risico’s.
Waarom juist alcohol zo’n sterk effect heeft
Alcohol vertraagt niet alleen je ademhaling, maar zorgt er ook voor dat je minder diep ademt. Normaal gesproken past je lichaam zich aan aan de lagere druk in het vliegtuig. Maar door de invloed van alcohol werkt dat minder goed. Daardoor daalt het zuurstofgehalte in je bloed nog sneller dan normaal. Dat merk je niet direct, maar je lichaam raakt sneller uitgeput. Je hart moet extra hard werken om je bloed goed rond te pompen. Dat verklaart ook de verhoogde hartslag in het onderzoek.
Tijdens de slaap werkt je ademhaling sowieso trager. Met alcohol op wordt dat effect sterker. Daardoor kunnen de zuurstofwaarden zelfs bij gezonde mensen gevaarlijk laag worden. Dat gebeurt vooral bij langere vluchten of als je meer dan één glas drinkt. Het kan leiden tot hoofdpijn, duizeligheid of hartkloppingen. In zeldzame gevallen kan het zelfs zorgen voor serieuze medische klachten.
Wat kun je dan beter doen tijdens een vlucht?
Wil je goed voorbereid het vliegtuig in? Sla het glaasje wijn of biertje dan een keer over, vooral als je van plan bent te slapen. Drink liever water of een andere alcoholvrije drank om gehydrateerd te blijven. Probeer ook regelmatig te bewegen als de vlucht lang duurt. Loop even door het gangpad of rek je benen. Dat houdt de bloedsomloop op gang.
Heb je een medische aandoening zoals astma, een hartprobleem of COPD? Dan is het extra belangrijk om voorzichtig te zijn met alcohol tijdens een vlucht. Bespreek voor de zekerheid met je arts of vliegen voor jou veilig is. In sommige gevallen krijg je het advies om extra zuurstof mee te nemen.
Het onderzoek uit Duitsland is klein van opzet, maar geeft genoeg reden tot nadenken. De onderzoekers hopen dat hun studie een startpunt wordt voor grotere onderzoeken. Want hoe meer we weten over de combinatie van vliegen, alcohol en slaap, hoe beter we reizigers kunnen beschermen.
Alcohol drinken in een vliegtuig lijkt onschuldig, maar kan serieuze gevolgen hebben. Vooral als je daarna in slaap valt. Denk dus goed na voor je aan boord een wijntje bestelt. Je gezondheid komt op de eerste plaats, ook op tien kilometer hoogte.
Bron: De Telegraaf
