Als kalkdeeltjes in je speeksel samenklonteren, kan er een speekselsteen ontstaan. Dit kan vervelende symptomen veroorzaken, zoals een dikke en pijnlijke plek. Soms verdwijnt een speekselsteen vanzelf, maar vaak is een behandeling nodig.
Aan de zijkanten van je gezicht zitten drie grote speekselklieren: voor je oor, onder de hoek van je onderkaak, en onder je tong. Deze klieren maken speeksel aan, dat via buisjes in je mond komt. Als kalkdeeltjes samenklonteren, kan een speekselsteen ontstaan.
In 90% van de gevallen zit een speekselsteen in de uitvoergang van de onderkaakspeekselklier. Ongeveer 10% van de stenen zit in de oorspeekselklier. Speekselstenen komen vooral voor bij mensen boven de veertig en bij mensen met jicht. De stenen zijn meestal tussen de 2 en 10 millimeter groot.
Symptomen van een speekselsteen
De klachten van een speekselsteen zijn vaak het ergst tijdens het eten, omdat je dan meer speeksel aanmaakt. Door de verstopping komt het speeksel niet in de mond. Soms zijn de klachten mild en worden de stenen toevallig op een röntgenfoto ontdekt.
- Verdikking en/of pijn in de onderkaak of voor het oor
- Aanvallen van klachten die soms uren duren
- Klachten beginnen voor of tijdens het eten
Een verstopping kan leiden tot een bacteriële ontsteking van de speekselklier. Symptomen van een ontsteking zijn:
- Pijn of een verdikking
- Koorts
- Ziek gevoel
- Vieze smaak in je mond
- Roodheid op de pijnlijke plek
Behandeling van een speekselsteen
Kleine speekselstenen kunnen soms vanzelf loskomen. Eet of drink iets zuurs, zoals een citroen, om extra speeksel aan te maken. Wrijf voorzichtig over de pijnlijke plek en drink voldoende water om de afvoerbuizen door te spoelen.
Verdwijnen de stenen niet vanzelf? Dan zijn deze behandelingen mogelijk:
- Door zachtjes te duwen, kan een speekselsteen soms vrijkomen.
- Met een therapeutische sialendoscopie wordt een dunne endoscoop in het speekselklierkanaal ingebracht. Met een grijpertje wordt de steen verwijderd.
- Soms wordt een speekselsteen weggesneden. Meestal wordt gekozen voor een sialendoscopie.
- Bij een shockwave behandeling worden de stenen gebroken door ultrageluidsgolven. Deze methode wordt ook bij nierstenen gebruikt, maar nog niet vaak bij speekselstenen. Een shockwave behandeling kan worden gecombineerd met een sialendoscopie.
Meestal komt een speekselsteen maar één keer voor, maar soms keren ze terug. Als er meerdere stenen in één speekselklier ontstaan, kan besloten worden om de speekselklier te verwijderen.
Bron: Margriet