Orka’s staan bekend als indrukwekkende roofdieren in de oceaan. Ze worden niet voor niets ‘killer whales’ genoemd. Ze kunnen zelfs jagen op grote witte haaien en werpen zich soms op het strand om een prooi te vangen. Door hun enorme kracht en slimme gedrag behoren ze tot de meest gevreesde dieren in zee. Maar er is meer dan alleen brute kracht: orka’s zijn ook buitengewoon intelligent.
Elke groep orka’s, ook wel een ‘pod’ genoemd, heeft zijn eigen manier van jagen. Die technieken worden van generatie op generatie doorgegeven. Ze leren dus van elkaar, net zoals mensen dat doen. Ze communiceren ook met elkaar via geluiden en klikken. En dat is niet alles. Wetenschappers hebben ontdekt dat sommige orka’s zelfs menselijke woorden kunnen nabootsen.
Dat klinkt misschien grappig, een beetje zoals een papegaai die ‘hallo’ zegt. Maar bij een orka, die veel groter en krachtiger is dan een vogel, voelt het toch net iets spannender. Want wat als deze slimme dieren écht kunnen leren praten zoals wij?
De pratende orka genaamd Wilkie
Een orka met de naam Wilkie is daar het bewijs van. Tijdens een experiment werd hij getraind om menselijke geluiden na te doen. En dat lukte. In een geluidsopname is te horen hoe Wilkie woorden nadoet zoals ‘hallo’, ‘één, twee’ en zelfs ‘dag dag’. Ook de naam van zijn trainer, Amy, weet hij uit te spreken.
Als grapje heeft men hem zelfs geleerd om een soort scheetgeluid te maken met zijn mond, ook wel een ‘raspberry’ genoemd. Misschien handig als hij ooit in een tekenfilm moet optreden als geluidseffect.
Laten we eerlijk zijn: Wilkie praat niet vloeiend en de woorden zijn niet perfect uitgesproken. Toch waren sommige mensen behoorlijk onder de indruk. Sommige luisteraars vonden het zelfs een beetje eng.
Een van hen schreef: “Die tweede hallo klonk nogal duivels. Was dit wel echt een orka of toch iets bovennatuurlijks?” Iemand anders werd er juist emotioneel van en schreef: “Ik krijg tranen in mijn ogen. Wat is onze wereld toch prachtig met zulke bijzondere dieren.”
Nog een ander vond het vooral hilarisch én angstaanjagend tegelijk: “Die tweede hallo was echt het grappigste én engste ooit! Ik lig hier in een deuk.”
Hoe leren orka’s onze woorden nadoen?
De geluidsopnames van Wilkie komen uit een onderzoek dat in 2018 werd gepubliceerd in een wetenschappelijk tijdschrift. Wetenschappers van over de hele wereld werkten eraan mee. Ze wilden weten of orka’s klanken kunnen imiteren die niet van henzelf zijn.
Beluister het hier:
Een van de onderzoekers legde uit dat ze wilden testen hoe ver orka’s kunnen gaan in het nadoen van onbekende geluiden. Ze kozen daarom expres voor woorden zoals ‘hallo’, omdat die normaal niet voorkomen in het geluidenrepertoire van orka’s.
En wat bleek? Ondanks dat orka’s een heel ander lichaam en spraaksysteem hebben dan mensen, konden ze toch klanken produceren die verrassend dicht in de buurt komen van onze woorden. Vooral het woord ‘hallo’ wist Wilkie in meer dan de helft van de gevallen goed na te zeggen.
Dit wijst erop dat orka’s net als mensen kunnen leren via klanknabootsing. Ze horen een geluid, slaan het op en proberen het daarna zelf te maken. Dat is iets wat lang niet alle dieren kunnen.
Moeten we nu bang zijn dat orka’s onze taal gaan gebruiken om met ons te praten? Of erger nog: om tegen ons te plannen smeden? Waarschijnlijk niet. Want de onderzoekers benadrukken dat Wilkie niet begrijpt wat de woorden betekenen. Hij herhaalt alleen het geluid, net als een papegaai dat doet.
Maar het feit dat zo’n groot en wild dier überhaupt in staat is om menselijke klanken te leren, is al bijzonder genoeg. Het laat zien hoe slim en leerbaar deze zeeroofdieren zijn. En misschien moeten we in de toekomst nog wel meer gaan leren van orka’s, in plaats van andersom.
Bron: LADBible
