Op 5 mei 2025 vieren we dat Nederland al tachtig jaar vrij is. Voor veel mensen is dat goed nieuws, want dit jaar krijgen veel werknemers een vrije dag. Maar na dit jaar moeten we maar liefst twintig jaar wachten voordat Bevrijdingsdag weer op een doordeweekse dag valt én recht geeft op een vrije dag. Hoe dat precies zit, leggen we hieronder uit.
Vrij op Bevrijdingsdag? Dat hangt ervan af
Bevrijdingsdag is sinds 1990 een nationale feestdag. Maar dat betekent niet dat iedereen dan ook automatisch vrij is. Of je op 5 mei thuis mag blijven, hangt af van de afspraken in je cao. In sommige sectoren, zoals het onderwijs, hebben mensen elk jaar vrij. Werk je echter in bijvoorbeeld de zorg of horeca, dan is de kans groot dat je gewoon aan het werk moet. In veel cao’s is afgesproken dat je alleen tijdens een lustrumjaar – een jaar dat eindigt op een 0 of een 5 – vrij krijgt. Denk aan 2025, 2030 of 2035. Klinkt logisch, toch?
Helaas valt 5 mei in 2030, 2035 én 2040 op een zaterdag of zondag. En dat betekent dat veel mensen er dus geen extra vrije dag aan overhouden. Pas in 2045 valt Bevrijdingsdag weer op een doordeweekse dag en krijgen sommige werknemers weer vrij. Heb je dus in 2025 vrij, geniet er dan extra van. Het kan zomaar twintig jaar duren voor het weer zover is.
Politiek wil het wel, maar werkgevers niet
Vijf jaar geleden leek het even alsof er verandering zou komen. Toenmalig premier Mark Rutte vroeg werkgevers om iedereen elk jaar vrij te geven op 5 mei. Toch is daar weinig van terechtgekomen. De meeste werkgevers blijven vasthouden aan de afspraak om Bevrijdingsdag slechts eens per vijf jaar als vrije dag te erkennen. Volgens het AD kan de politiek hier weinig aan veranderen. Werkgevers bepalen dit zelf. Zij zien een extra vrije dag namelijk als een kostenpost van 0,4 procent van het loonbudget. En dat vinden ze vaak te veel.
Toch is er een lichtpuntje: steeds meer bedrijven geven hun medewerkers op 5 mei wél vrij. In 2022 was dat nog 27 procent van de werknemers, in 2023 steeg dit naar 34 procent. De verwachting is dat dit percentage langzaam verder groeit.
Weinig officiële feestdagen in Nederland
Nederland heeft in totaal elf officiële feestdagen per jaar. Dat lijkt veel, maar we lopen daarmee flink achter op andere landen. In Japan krijgen mensen bijvoorbeeld zestien feestdagen. In Nederland wordt daarom steeds vaker gebruikgemaakt van ‘wisselvrije dagen’. Dan mag je als werknemer zelf kiezen welke feestdag je opneemt. Wil je liever op 5 mei vrij dan op tweede paasdag? Dan mag je die omruilen. Zo kun je toch Bevrijdingsdag vieren op jouw manier, ook als het geen officiële vrije dag is.
Bron:Â Margriet
