Opstaan op sommige ochtenden kan al zwaar genoeg zijn, en duizeligheid is het laatste waar je dan op zit te wachten. Maar als je regelmatig duizelig wakker wordt in de ochtend, kunnen hier verschillende oorzaken achter schuilen.
Duizelig in de ochtend
Ben je af en toe duizelig in de ochtend? Dan is er waarschijnlijk niet zo veel aan de hand. Misschien heb je gewoon slecht geslapen of verkeerd gelegen. Maar als het vaker voorkomt, dan kan er meer aan de hand zijn.
Gelukkig gaat het vaak om dingen die niet heel ernstig zijn, maar een bezoek aan de huisarts kan natuurlijk geen kwaad. We zetten een aantal oorzaken waardoor je duizelig kunt zijn in de ochtend op een rij:
Je hebt een lage bloeddruk
Als je plat in bed ligt, kan dat invloed hebben op je bloeddruk. Veel van je bloed bevindt zich dan namelijk in het achterste gedeelte van je lichaam, maar ook in je brein. Als je gaat zitten of staan ‘s ochtends, verplaatst dat bloed zich snel omlaag: van je hersenen naar je buik en benen.
En dat kun je voelen, zeker als je nog een beetje duf bent in de ochtend of sowieso last hebt van een lagere bloeddruk. En zo’n lage bloeddruk komt vaker voor bij ouderen en dan specifiek vrouwen.
Helaas is er vrij weinig aan zo’n lage bloeddruk in de ochtend te doen, behalve voorzichtig zijn met opstaan. Op de rand van je bed gaan zitten voor je helemaal gaat staan, kan de kans op duizeligheid en flauwvallen verkleinen.
Heb je deze klachten vaak? Dan is het slim om naar de huisarts te gaan en je bloeddruk te laten controleren.
Duizelig in de ochtend door niet genoeg drinken
Ook als je niet genoeg drinkt overdag, kan dat ervoor zorgen dat je duizelig wakker wordt in de ochtend. Door (lichte) uitdroging neemt namelijk je bloedvolume af, wat vervolgens weer invloed heeft op je bloeddruk én je hartslag.
Dat zorgt ervoor dat je lichaam wat minder snel kan reageren op hoe snel je lichaam van een liggende naar een staande houding verandert. Om te voorkomen dat je daar veel last van hebt, is het belangrijk dat je gedurende dag voldoende drinkt. Zo’n anderhalf tot twee liter per persoon, per dag.
Je hebt slaapapneu
Zo’n 600.000 mensen in Nederland hebben slaapapneu, al weet een groot deel van hen dit (nog) niet. Symptomen als ademstops en extreem snurken ken je waarschijnlijk wel, maar ook in de ochtend kun je er flink wat last van hebben.
Bij slaapapneu is het zo dat je meerdere keren per nacht een letterlijke adempauze neemt, en je dus even geen lucht krijgt. Dat kan soms tien seconden duren, maar soms ook langer. En dat dan tien tot zelfs wel veertig keer per uur.
Die ademstops kunnen zorgen voor een verminderd niveau aan zuurstof in je bloed, wat kan zorgen voor duizeligheid en flauwvallen. Denk je dat je apneu hebt? Dan is het verstandig om een afspraak te maken bij je huisarts. Door op tijd aan de bel te trekken, kunnen blijvende problemen vaak verholpen worden.
Je bent duizelig in de ochtend door Benigne Paroxysmale Positie duizeligheid
Benigne Paroxysmale Positieduizeligheid (BPPD) kan ook de oorzaak zijn waardoor je duizelig bent in de ochtend. Als je BPPD hebt, is er een probleem met de oorkristallen in je binnenoor, ook wel het slakkenhuis genoemd.
Het ‘gruis’ daar is in de zintuigcellen van je evenwichtsorgaan terechtgekomen en zorgt daar voor problemen. Je hebt bij deze stoornis vaak aanvallen van draaiduizeligheid, die vooral optreden als je beweegt. Bijvoorbeeld als je gaat liggen, maar vooral wanneer je vanuit een liggende houding weer overeind komt.
Het kan naast duizeligheid ook zorgen voor zweten en zweten en kan daarom heel beangstigend zijn, maar BPPD is gelukkig ongevaarlijk. Gelukkig is er wel iets aan te doen, in samenwerking met je huisarts of een fysiotherapeut.
Met een speciale opvolging van houdingen – de Epley-beweging genoemd – kan het gruis in je evenwichtsorgaan weer verplaatst worden naar een minder gevoelig deel van het evenwichtsorgaan.
Hierbij moet je onder andere je hoofd naar beneden laten hangen, een aantal keren draaien en vervolgens rechtop gaan zitten. Het is geen intensieve behandeling en duurt slechts twee minuten, maar kan er wel voor zorgen dat je klachten korte tijd erger worden.
Je slikt bepaalde medicatie
Wist je dat sommige medicatie ook effect kan hebben op hoe je je voelt als je opstaat? Medicijnen kunnen namelijk ook één van de oorzaken zijn waardoor je duizelig bent in de ochtend.
Dat zijn onder andere antibiotica, antidepressiva en middelen tegen epilepsie en psychoses. Ook plastabletten kunnen dit effect op je hebben, net als prednisolon en sterke pijnstillers. Als je denkt dat medicatie de oorzaak is, kun je het beste overleggen met de arts die deze middelen voorgeschreven heeft.
Het is niet verstandig om direct te stoppen met medicatie zonder met een expert te overleggen.
Je hebt last van hypoglykemie
Een andere mogelijke oorzaak van duizeligheid in de ochtend is hypoglykemie, een lage bloedsuikerspiegel. Dit kan optreden bij mensen met diabetes als gevolg van een tekort aan glucose in het bloed.
Een evenwichtig dieet en juiste medicatie-inname zijn belangrijk om dit te voorkomen. Als duizeligheid aanhoudt, is het raadzaam om een arts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.
Je hebt last van hartfalen
Een andere oorzaak voor duizeligheid bij het opstaan kan hartfalen zijn. Normaal gesproken pompt je hart zuurstofrijk bloed naar al je organen en weefsels, maar als je hartfalen hebt, klopt je hart niet hard genoeg.
Als er niet genoeg bloed rondgepompt kan worden, wordt je bloeddruk lager, wat duizeligheid en balansproblemen als gevolg kan hebben. Hartfalen is een chronische aandoening en kan dus niet verholpen worden. Maar medicijnen kunnen er wel voor zorgen dat de symptomen verminderen. Denk je dat je hartfalen hebt? Dan is het altijd goed om contact op te nemen met de huisarts.