De geur van versgebakken oliebollen doet het hart van menig Nederlander sneller kloppen, maar voor Anja (58) bracht een bezoekje aan de oliebollenkraam meer frustratie dan vreugde. “Twee euro vijftig voor één oliebol,” zegt ze met een mengeling van ongeloof en teleurstelling. Wat ooit een feestelijke traditie was, voelt nu als een luxe die steeds meer mensen zich niet meer kunnen veroorloven.
Als kind maakte Anja jaarlijks met haar moeder een uitstapje naar de oliebollenkraam. “Voor een gulden hadden we genoeg oliebollen voor het hele gezin,” herinnert ze zich met een glimlach. Tegenwoordig lijken die tijden voorgoed voorbij. De prijzen van oliebollen stijgen gestaag, en voor velen voelt dit als het einde van een traditie die ooit toegankelijk was voor iedereen. “Het lijkt wel alsof een oliebol nu alleen nog voor de rijken is,” zegt Anja, terwijl ze nadenkt over de tijd waarin simpele lekkernijen nog betaalbaar waren.
Anja’s buurvrouw heeft inmiddels een creatieve oplossing gevonden. Ze bakt de oliebollen thuis en bespaart daarmee flink op de kosten. Toch is dat voor Anja geen optie. “Het gaat niet alleen om de oliebol zelf, maar om de ervaring,” legt ze uit. De geur van oliebollen, de gezellige drukte bij de kraam en de sfeer in de decembermaand maken het voor haar een onvervangbare traditie. Maar hoe lang kan ze die beleving nog volhouden met de huidige prijzen?
Waar de oliebol ooit symbool stond voor de eenvoud van de feestdagen, lijkt het nu steeds meer een luxeproduct te worden. “Alles wordt duurder,” verzucht Anja. “Van boodschappen tot energie, en nu zelfs oliebollen.” Het raakt haar diep dat zelfs de kleinste tradities onbetaalbaar lijken te worden. Voor veel mensen zijn deze momenten van geluk en nostalgie een belangrijk onderdeel van de feestdagen, maar de prijs zet die herinneringen onder druk.
Hoewel Anja kritisch is over de hoge prijzen, begrijpt ze dat de oliebollenverkopers ook met stijgende kosten te maken hebben. “De ingrediënten, de energie om te bakken, de huur van de standplaats… het loopt allemaal op,” geeft ze toe. Toch vraagt ze zich af waar de grens ligt. “Het zou zonde zijn als steeds minder mensen zich dit soort dingen kunnen veroorloven. Een oliebol is meer dan eten; het is een stukje samenzijn en traditie.”
Of Anja dit jaar nog een oliebol zal kopen, weet ze niet. “Misschien laat ik het maar,” zegt ze met een zucht. Toch blijft ze hopen op betere tijden. “Ik wil terug naar een tijd waarin een oliebol iets simpels was waar je blij van werd, zonder zorgen over de prijs. Dat zou mijn wens zijn voor de feestdagen.”
