Net wanneer je denkt dat je alle vormen van oplichting wel kent, duikt er weer een nieuwe list op. De nieuwste manier waarop criminelen mensen geld afhandig maken, is de zogenaamde ‘cadeaukaart-truc’. Deze oplichtingsmethode komt de laatste maanden steeds vaker voor, en de politie maakt zich daar grote zorgen over. Slachtoffers raken soms honderden euro’s kwijt zonder dat ze het meteen doorhebben.
De politie Midden-Nederland waarschuwt mensen nadrukkelijk voor deze nieuwe truc. Volgens hen is de werkwijze slim opgezet en speelt ze in op emoties en vertrouwen. “We zien dat slachtoffers vaak denken dat ze iemand helpen die ze kennen,” vertelt een woordvoerder. “Maar in werkelijkheid worden ze misleid door professionele oplichters die precies weten hoe ze te werk moeten gaan.”
Zo werkt de cadeaukaart-truc
De werkwijze van de oplichters lijkt op andere bekende vormen van online fraude, maar met een nieuwe draai. Slachtoffers worden via WhatsApp, sms, Facebook of e-mail benaderd door iemand die zich voordoet als een bekende. Vaak gebruiken oplichters zelfs de profielfoto en naam van een vriend, familielid of collega om betrouwbaar over te komen.
Daarna volgt een verhaal dat bedoeld is om medelijden of haast op te wekken. Zo zeggen ze bijvoorbeeld dat hun bankrekening tijdelijk is geblokkeerd, dat ze dringend een cadeautje moeten kopen of dat ze iemand willen verrassen. Vervolgens vragen ze of het slachtoffer een paar cadeaukaarten wil kopen, vaak van merken als Apple of Google Play.
De oplichter zegt dan dat het bedrag later wordt terugbetaald. Zodra de kaarten zijn gekocht, wordt gevraagd om de codes van de kaarten te fotograferen of over te typen. Zodra de oplichters die codes hebben, zijn de kaarten direct verzilverd en is het geld verdwenen. Daarna verbreken ze elk contact, en het slachtoffer hoort er nooit meer iets van terug.
Een variant op de werkvloer
Naast de persoonlijke benadering bestaat er ook een zakelijke variant van de cadeaukaart-truc. Hierbij doen oplichters zich voor als een leidinggevende, bijvoorbeeld een manager of directeur. Ze sturen dan een bericht met de vraag om snel cadeaukaarten te kopen “voor de afdeling” of “voor een personeelsactie”.
Omdat het bericht vaak professioneel en overtuigend klinkt, trappen medewerkers er makkelijk in. Zeker als het druk is op het werk, lijkt het soms logisch om even snel te helpen. De oplichter belooft dat het geld later wordt vergoed, maar ook hier blijft de vergoeding natuurlijk uit. Zodra de codes zijn verstuurd, is het geld weg.
Volgens de politie is deze variant extra gevaarlijk, omdat medewerkers vaak bang zijn om hun leidinggevende te wantrouwen. Daardoor twijfelen ze minder snel aan het verzoek. Bedrijven wordt daarom aangeraden om intern duidelijke afspraken te maken over hoe cadeaus of aankopen geregeld worden.
Winkels slaan alarm
De oplichting met cadeaukaarten komt inmiddels zo vaak voor dat verschillende winkels actie hebben ondernomen. Bij winkels als Primera, Albert Heijn en Etos hangen posters met waarschuwingen over deze vorm van fraude. Daarop staat uitgelegd hoe de truc werkt en wat je moet doen als iemand je vraagt om codes door te sturen.
Medewerkers letten tegenwoordig ook beter op. Wanneer iemand plotseling meerdere cadeaukaarten koopt of een ongewoon hoog bedrag uitgeeft, vragen ze soms door naar de reden. Als ze vermoeden dat het om oplichting gaat, proberen ze klanten te waarschuwen. Toch lukt het niet altijd om fraude te voorkomen, omdat veel mensen pas later doorhebben wat er is gebeurd.
De politie prijst de inzet van winkeliers, maar benadrukt dat de echte bescherming begint bij bewustwording. “Als mensen weten dat dit soort trucs bestaan, kunnen ze sneller herkennen wanneer iets niet klopt,” zegt de woordvoerder. “Vertrouw nooit zomaar een bericht waarin iemand geld of cadeaubonnen vraagt, hoe bekend die persoon ook lijkt.”
Veel slachtoffers, maar weinig meldingen
Het is moeilijk te zeggen hoeveel mensen inmiddels slachtoffer zijn geworden van deze nieuwe truc. Veel mensen schamen zich en doen daarom geen aangifte. Toch ziet de Fraudehelpdesk een duidelijke stijging in het aantal meldingen. Van januari tot september 2025 kwamen er al 292 meldingen binnen, tegenover 89 in dezelfde periode een jaar eerder.
Volgens experts is het slechts het topje van de ijsberg. De meeste slachtoffers melden zich niet, waardoor de werkelijke aantallen veel hoger liggen. “Oplichters spelen slim in op vertrouwen en emoties,” zegt een medewerker van de Fraudehelpdesk. “Mensen denken vaak dat ze te slim zijn om erin te trappen, maar de realiteit is dat deze criminelen steeds geraffineerder te werk gaan.”
De politie raadt slachtoffers aan om altijd aangifte te doen, ook al lijkt het bedrag klein. Op die manier kunnen ze beter in kaart brengen hoe vaak de truc wordt gebruikt en waar de oplichters actief zijn. Soms lukt het zelfs om patronen te herkennen of bepaalde netwerken op te sporen.
Hoe voorkom je dat je slachtoffer wordt?
Er zijn een paar eenvoudige stappen die helpen om te voorkomen dat je slachtoffer wordt van de cadeaukaart-truc. Controleer altijd het telefoonnummer of e-mailadres van de persoon die contact met je opneemt. Twijfel je, bel of spreek diegene even persoonlijk om te vragen of het bericht echt van hem of haar komt.
Stuur nooit foto’s of codes van cadeaukaarten door, zelfs niet naar iemand die je vertrouwt. Zodra de code is gedeeld, kan het geld niet meer worden teruggehaald. Koop cadeaukaarten alleen voor jezelf of voor iemand die fysiek aanwezig is. En als iemand je vraagt om kaarten te kopen voor een spoedgeval, wees dan extra voorzichtig.
Ook bedrijven kunnen maatregelen nemen, bijvoorbeeld door alleen via vaste procedures aankopen te doen. Zo wordt het moeilijker voor oplichters om binnen te dringen.
De politie benadrukt dat het belangrijk is om alert te blijven. “Criminelen bedenken voortdurend nieuwe manieren om mensen te misleiden,” zegt een woordvoerder. “De cadeaukaart-truc is daar een goed voorbeeld van. Door alert te blijven en elkaar te waarschuwen, kunnen we voorkomen dat meer mensen de dupe worden.”
Deze nieuwe oplichtingstruc laat zien dat voorzichtigheid online nog altijd hard nodig is. Of het nu gaat om een emotioneel bericht van een zogenaamde vriend of een zogenaamd dringend verzoek van je baas: als iemand je vraagt om cadeaukaarten te kopen, is dat altijd een rode vlag. Want één ding is zeker – echte vrienden of collega’s vragen je nooit om cadeaubonnen via WhatsApp.
Bron: Metro
