Energiedrankjes zijn razend populair, vooral onder mensen die veel van zichzelf vragen. Toch merk je rond je dertigste dat je lichaam er anders op reageert dan vroeger. Waar je vroeger zonder moeite twee blikken achter elkaar kon drinken, zorgt datzelfde drankje nu sneller voor hartkloppingen, een opgejaagd gevoel of een slechte nachtrust. Dat komt niet door verbeelding, maar door lichamelijke veranderingen die zich na je dertigste duidelijker laten voelen.
Je lichaam verandert, en dat merk je meteen
Na je dertigste werkt je lichaam net iets trager dan voorheen. Je lever breekt stoffen langzamer af, je stresshormonen blijven langer actief en je slaappatroon verandert. Daardoor reageer je gevoeliger op stimulerende stoffen zoals cafeïne en taurine, die ruim aanwezig zijn in energiedrankjes. Wat vroeger zorgde voor extra energie, geeft nu eerder onrust of spanning.
Ook je zenuwstelsel wordt gevoeliger voor prikkels. Dat betekent dat cafeïne niet alleen je concentratie verhoogt, maar ook sneller een gejaagd of gespannen gevoel veroorzaakt. Het resultaat? Je voelt je minder stabiel en kunt moeite hebben om te ontspannen, zelfs uren na het drinken van een energiedrankje.
Wat het met je hart doet
De meeste energiedrankjes bevatten hoge doses cafeïne, taurine en soms guarana. Deze stoffen stimuleren je hart en verhogen tijdelijk je hartslag. Op jongere leeftijd kan je lichaam dat goed aan, maar na je dertigste reageert het hart minder flexibel op zulke pieken. Je hartslag kan langer hoog blijven, zelfs als je al rustig zit.
Voor gezonde mensen is dat niet meteen gevaarlijk, maar het kan wel ongemakkelijk zijn. Veel dertigers herkennen het gevoel van een bonkend hart of lichte paniek na een blikje energiedrank. Zeker als je weinig hebt geslapen of veel stress hebt, kan je hart te hard gaan werken. Dat zorgt ervoor dat je je opgejaagd voelt, alsof je te veel koffie hebt gedronken.
De vermoeiende energiedip
Energiedrankjes beloven energie, maar vaak krijg je het tegenovergestelde. De combinatie van suiker en cafeïne zorgt voor een korte piek in je energie, gevolgd door een sterke daling. Na je dertigste heeft je lichaam meer moeite om zulke schommelingen op te vangen. Daardoor voel je je na de oppepper juist extra moe, prikkelbaar of futloos.
Je bloedsuiker stijgt snel door de suiker in het drankje, maar daalt daarna net zo hard. Je lichaam probeert dat te compenseren, wat veel energie kost. Je hersenen reageren hier ook op, waardoor je concentratie afneemt. Zo krijg je uiteindelijk precies het tegenovergestelde van wat je wilde: vermoeidheid in plaats van focus.
De verborgen invloed op je slaap
Een van de grootste problemen bij energiedrankjes is hun effect op je slaap. Na je dertigste verandert de aanmaak van melatonine, het hormoon dat je helpt om in slaap te vallen. Tegelijkertijd heeft cafeïne een langere werking in je lichaam. Een blikje dat je ’s middags drinkt, kan nog uren later invloed hebben op je nachtrust.
Zelfs als je denkt dat je makkelijk in slaap valt, is de kwaliteit van je slaap vaak slechter. Je slaapt oppervlakkiger, wordt vaker wakker en rust minder goed uit. De volgende ochtend voel je je vermoeider, waardoor je opnieuw naar een energiedrank grijpt. Zo beland je ongemerkt in een vicieuze cirkel van cafeïne en slechte slaap.
Waarom angst en stress toenemen
Veel mensen merken dat ze na hun dertigste sneller last krijgen van stress of angstgevoelens na het drinken van energiedrank. Dat komt doordat cafeïne en taurine het stresssysteem activeren. Je lichaam maakt extra adrenaline aan, waardoor je hart sneller klopt en je alertheid stijgt. Voor het brein voelt dat alsof er gevaar dreigt, wat paniekgevoelens kan uitlokken.
Mensen met een druk leven of veel spanning zijn hier extra gevoelig voor. Eén blikje kan al zorgen voor een gevoel van onrust dat uren aanhoudt. Als je al gevoelig bent voor stress, is het dus slim om voorzichtig te zijn met energiedrankjes.
Zijn suikervrije energiedrankjes beter?
Veel mensen stappen over op light- of suikervrije varianten in de hoop dat die gezonder zijn. Hoewel ze minder suiker bevatten, lossen ze de belangrijkste problemen niet op. De hoeveelheid cafeïne blijft hetzelfde, en dus ook de effecten op je hart, stressniveau en slaap.
Bovendien kunnen kunstmatige zoetstoffen je hongergevoel verstoren. Je lichaam denkt dat er suiker aankomt, maar dat gebeurt niet. Daardoor krijg je later op de dag juist meer trek. Je voorkomt dus wel de suikerdip, maar niet de vermoeidheid of de onrust die cafeïne veroorzaakt.
Hoeveel is nog veilig?
Volgens de algemene richtlijn kun je als volwassene tot ongeveer 400 milligram cafeïne per dag veilig innemen. Toch overschrijden veel mensen die grens zonder het te merken. Eén groot blik energiedrank bevat al tussen de 160 en 300 milligram cafeïne. Drink je daarnaast nog koffie of cola, dan zit je al snel te hoog.
Je lichaam kan dat tijdelijk aan, maar op de lange termijn zorgt het voor vermoeidheid, slechter herstel en meer stress. Vooral mensen met een druk schema merken dat ze zich uitgeput voelen, zelfs met voldoende slaap. Het lichaam raakt overprikkeld en heeft moeite om te herstellen.
Slimmer omgaan met energiedrankjes
Het is niet nodig om energiedrankjes volledig te schrappen, maar bewust gebruik helpt veel. Drink ze bij voorkeur alleen in de ochtend, zodat de cafeïne je slaap niet beïnvloedt. Kies kleinere blikjes in plaats van grote en drink voldoende water om uitdroging te voorkomen.
Let ook op je totale cafeïne-inname. Als je merkt dat je hart sneller klopt of je onrustig voelt, is dat een signaal om het rustiger aan te doen. Vaak merk je binnen een paar dagen al verschil in je energie en concentratie als je minder drinkt.
Waarom dit vooral dertigers raakt
De reden dat dit onderwerp zoveel mensen in hun dertiger jaren treft, is simpel. In deze fase van het leven combineren veel mensen een drukke baan, een gezin en weinig slaap. Energiedrankjes lijken dan een makkelijke oplossing, maar ze verergeren vaak de vermoeidheid.
Je lichaam vraagt na je dertigste om rust, regelmaat en natuurlijke energiebronnen in plaats van kunstmatige stimulatie. Door te begrijpen hoe je lichaam verandert, kun je beter omgaan met cafeïne en je energie op een gezonde manier behouden. Zo blijf je alert zonder dat je je lichaam uitput.
Bron: Panorama
