De zon doet veel goeds voor je lichaam en humeur, maar te veel zon is niet zonder risico. Vooral voor je huid kan langdurige blootstelling schadelijk zijn. Daarom is het slim om je huid regelmatig te bekijken en veranderingen in de gaten te houden. Door op tijd te reageren, kun je erger voorkomen.
Meer dan negentig procent van de meest ernstige vorm van huidkanker is goed te behandelen als je er op tijd bij bent. Toch vergeten veel mensen hoe belangrijk het is om zelf op te letten.
Huidkanker is de snelst groeiende vorm van kanker in Nederland. Er zijn drie soorten die vaak voorkomen. De eerste groeit langzaam en zaait bijna nooit uit. De tweede is iets agressiever en kan wel uitzaaien. De derde is het gevaarlijkst en kan zich snel verspreiden als je niets doet. Regelmatig je huid controleren kan dus levensreddend zijn.
Zo herken je verdachte plekjes
De gevaarlijkste vorm ontstaat meestal als een nieuwe vlek op de huid. In de meeste gevallen is het dus geen bestaande moedervlek die verandert, maar een nieuw plekje dat ineens opvalt. Veel mensen denken dat dikke of harige vlekken gevaarlijk zijn, maar dat klopt vaak niet.
Juist platte, onregelmatige en asymmetrische vlekken zijn verdacht. Er is een handige regel met vijf onderdelen waarmee je een verdacht plekje kunt herkennen. Denk hierbij aan verschillen in vorm, kleur of grootte.
Het is belangrijk dat je je eigen huid goed leert kennen. Als je weet hoe je huid er normaal uitziet, merk je sneller als er iets verandert. Zie of voel je een plekje dat blijft jeuken, bloeden of niet geneest? Wacht dan niet langer dan twee weken en neem contact op met je huisarts.
Kijk je hele lichaam na, van gezicht tot voeten, en let extra op plekken waar veel zon komt. Gebruik een spiegel of vraag iemand om mee te kijken. Een tip is om af en toe foto’s te maken van je huid, zodat je veranderingen kunt vergelijken.
Plekken zoals de rug, oren en schedel worden vaak vergeten. Vooral als je kaal bent, is het slim om elke ochtend zonnebrand op je hoofd te smeren. Veel mensen denken dat ze weinig in de zon komen, maar activiteiten als fietsen, tuinieren of buiten sporten tellen ook mee. Zelfs als je niet in de zon ligt, kun je verbranden.
Bescherm jezelf goed tegen de zon
Sommige mensen lopen meer risico, bijvoorbeeld als je een lichte huid hebt, snel verbrandt of veel moedervlekken hebt. De kans op huidkanker heeft niet altijd met leeftijd te maken.
Tegenwoordig komt het bij mensen van alle leeftijden voor. Het belangrijkste is dat je voorkomt dat je huid verbrandt. Verbranding beschadigt het DNA in je huidcellen en dat kan later problemen geven. Als je weet dat je gevoelig bent, pas dan je gedrag aan. Blijf vaker in de schaduw, draag beschermende kleding of smeer je goed in.
De kracht van de zon wordt aangegeven met een UV-index. Als die op 3 of hoger staat, is het belangrijk om je te beschermen. Tussen twaalf en drie uur ‘s middags is de zon het sterkst.
Gebruik zonnebrand een half uur voordat je naar buiten gaat. Veel mensen gebruiken te weinig of smeren te laat. Kies een zonnebrandcrème met minimaal factor 30 en breng het royaal aan. Zwemmen, zweten of afdrogen vermindert de werking. Daarom is het nodig om elke twee à drie uur opnieuw te smeren.
Wees niet bang voor de zon, maar ga er verstandig mee om. Geniet van het buiten zijn, maar let op je huid en herken signalen op tijd. Zo kun je zonder zorgen blijven genieten van zonnige dagen.
