Veel mensen met reuma of artrose hebben dagelijks last van pijn en stijfheid. Simpele handelingen zoals een potje opendraaien of opstaan uit bed kunnen moeilijk worden. Werken of een actief leven leiden is voor sommigen zelfs niet meer mogelijk. In Nederland kampen bijna twee miljoen mensen met een van deze twee aandoeningen. Voor reuma bestaan medicijnen, maar die geven vaak bijwerkingen. Voor artrose is er helemaal geen genezende behandeling.
Nieuw onderzoek van Wendy Walrabenstein van het Amsterdam UMC laat nu zien dat een plantaardig dieet grote voordelen kan bieden. Uit haar bevindingen blijkt dat meer plantaardig eten net zo effectief kan zijn als bepaalde reumamedicijnen. En dat zonder de bijwerkingen die medicijnen soms geven. De resultaten lijken ook gunstig voor andere ziekten zoals hart- en vaatziekten en Parkinson.
Voeding als medicijn
Volgens Walrabenstein draait het vooral om onbewerkte, plantaardige producten zoals groente, fruit, peulvruchten, noten, zaden en volkoren granen. Deze manier van eten combineer je idealiter met voldoende beweging, stressvermindering en goede slaap. Mensen die deze leefstijl volgden, merkten minder pijn, minder stijfheid en een betere lichamelijke functie.
De onderzoeker benadrukt dat ze niet tegen medicijnen is. Ze vindt het belangrijk dat deze middelen er zijn en dat ze levenskwaliteit kunnen verbeteren. Toch is het waardevol als mensen zelf iets kunnen doen, vooral omdat plantaardig eten aantoonbaar effect heeft op ontstekingen en klachten.
Het belang van vezels en goede bacteriën
De kracht van een plantaardig voedingspatroon zit in de samenstelling. Onbewerkte plantaardige producten bevatten veel vezels, die essentieel zijn voor een gezonde darmflora. In de darmen wordt voor een groot deel bepaald of er ontstekingen ontstaan. Vezels voeden de goede bacteriën, die op hun beurt stoffen aanmaken die ontstekingsremmend werken.
Daartegenover staan slechte bacteriën, die juist ontstekingsbevorderende stoffen produceren. Deze bacteriën gedijen goed bij een westers eetpatroon vol suikers, bewerkt voedsel en veel verzadigd vet uit dierlijke producten. Door minder van deze producten te eten, krijgen slechte bacteriën minder kans en neemt de kans op ontstekingen af.
Kleurrijke voeding en balans
Walrabenstein adviseert om veel producten te eten die rijk zijn aan polyfenolen. Dit zijn kleine stoffen die kleur geven aan voeding, zoals het donkergroen van boerenkool of het oranje van wortels. Deze stoffen hebben een ontstekingsremmende werking. Hoe meer kleurvariatie op je bord, hoe meer verschillende beschermende stoffen je binnenkrijgt.
Dierlijke producten zijn volgens haar niet per definitie slecht, maar het gaat om de balans. Je hebt dagelijks maar een beperkte hoeveelheid calorieën te besteden. Kies je vooral voor vlees, bewerkt vlees, kaas, eieren, koek en snoep? Of investeer je die calorieën in groente, fruit, noten en volkoren producten? Hoe vaker je voor plantaardig kiest, hoe gunstiger het is voor je gezondheid. Helemaal vermijden hoeft niet, maar minder is beter.
Tekorten voorkomen
Bij volledig plantaardig eten is het belangrijk om op vitamine B12 te letten, omdat deze alleen in dierlijke producten voorkomt. Een supplement kan dan nodig zijn. Mensen die wel dierlijke producten eten, krijgen vaak juist te weinig vezels binnen, wat weer een negatieve invloed heeft op de gezondheid.
Ook andere voedingsstoffen zoals foliumzuur en kalium komen veel voor in groente en fruit. Veel mensen die voornamelijk dierlijke voeding eten, krijgen daar juist te weinig van binnen. Magnesium is nog zo’n voorbeeld. In plaats van supplementen kun je voldoende magnesium binnenkrijgen door regelmatig zaden, pitten en peulvruchten te eten.
De eiwittenhype
Een veelgehoorde zorg is dat plantaardig eten te weinig eiwitten oplevert. Volgens Walrabenstein is dat een misverstand. De meeste Nederlanders krijgen ruim voldoende eiwitten binnen. Het vervangen van dierlijke eiwitten door plantaardige eiwitten, bijvoorbeeld vlees inruilen voor bonen, heeft bovendien voordelen voor de gezondheid.
Onderzoek laat zien dat plantaardige eiwitten het risico op bepaalde ziekten verlagen. Dat maakt het een logische keuze om vaker te kiezen voor linzen, kikkererwten of tofu in plaats van vlees of kaas.
Leefstijl voor de lange termijn
Walrabenstein eet zelf ook plantaardig, niet omdat ze reuma of artrose heeft, maar omdat ze overtuigd is van de preventieve werking. Een plantaardige leefstijl kan het risico op verschillende ziekten verlagen, zoals hart- en vaatziekten en bepaalde vormen van kanker. Het neemt het risico niet helemaal weg, maar het maakt de kans kleiner en draagt bij aan een langere periode van gezond leven.
Ze benadrukt dat het niet gaat om een streng dieet, maar om een duurzame verandering in hoe je met voeding en leefstijl omgaat. Door stap voor stap meer plantaardig te eten en te zorgen voor voldoende beweging, slaap en ontspanning, kun je veel winst behalen voor je gezondheid.
Zo wordt duidelijk dat voeding niet alleen brandstof is, maar ook een krachtig hulpmiddel kan zijn om klachten te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren. Voor mensen met reuma of artrose kan dit een waardevolle aanvulling zijn op hun bestaande behandeling, en voor iedereen kan het bijdragen aan een gezonder en energieker leven.
Bron: Libelle