Als ouder kan het erg verwarrend en frustrerend zijn wanneer je kind je slaat of bijt. Je speelt rustig met je kleintje en plotseling voel je een beet in je rug of een klap op je arm omdat je hem geen tweede stuk chocolade geeft. Klinkt dit herkenbaar? Hier lees je hoe je het beste kunt reageren als je kind zich agressief gedraagt.
Waarom slaat of bijt mijn kind?
Het goede nieuws is dat je kind je niet slaat of bijt uit kwade opzet. Hoewel het pijnlijk kan zijn, is het gedrag van jonge kinderen vaak het resultaat van hun onvermogen om hun emoties te beheersen. Ze kunnen hun gevoelens nog niet goed reguleren en wanneer die emoties overweldigend worden, kunnen ze agressief reageren. Dit is een normaal onderdeel van de ontwikkeling, maar het is belangrijk dat je hier meteen op reageert.
Mogelijke oorzaken van slaan en bijten bij kinderen
Kinderen worden geboren met een breed scala aan gevoelens, maar het leren omgaan met deze emoties is iets wat ze in de loop van hun leven nog moeten ontwikkelen. Voordat ze strategieën ontwikkelen om met frustratie, verdriet, vreugde, en afwijzing om te gaan, reageren ze vaak impulsief. Sommige kinderen kunnen slaan of bijten tijdens een driftbui, maar soms ook uit enthousiasme of blijdschap. Ook kunnen kinderen krabben of hun ouders wegduwen. Dit gedrag is niet abnormaal, maar als je je kind wilt leren dat geweld geen oplossing is, moet je dit aanpakken.
Rond de leeftijd van twee jaar komen veel kinderen in de bekende ‘trotseerfase’ of ‘autonomiefase’. In deze fase krijgen kinderen te maken met innerlijke conflicten: ze willen zelfstandig dingen doen die ze nog niet mogen of kunnen, wat tot veel frustratie leidt.
Wanneer je kind merkt dat het niet lukt om zijn zin te krijgen, kan het gaan slaan of trappen. Dit doen ze soms om alsnog hun doel te bereiken, of omdat ze nog niet de juiste woorden hebben om hun gevoelens en verlangens duidelijk te maken.
Tips voor ouders om met slaan en bijten om te gaan
Wanneer je kind je slaat of bijt, is het belangrijk om kalm te blijven en beheerst te reageren. Probeer niet te laten merken dat het pijn doet, maar vertel je kind rustig dat slaan en bijten niet acceptabel zijn. Hier zijn enkele handige tips om met dit gedrag om te gaan:
- Blijf kalm: Laat je eigen emoties niet de overhand nemen. Dit helpt om de situatie onder controle te houden.
- Hou de arm van je kind vast: Als je kind slaat, hou dan voorzichtig maar vastberaden zijn arm vast om verdere slagen te voorkomen.
- Maak oogcontact: Kijk je kind in de ogen en wees duidelijk in je communicatie.
- Zeg rustig “Nee” of “Niet slaan”: Gebruik een rustige en besliste stem om duidelijk te maken dat dit gedrag niet mag.
- Leer alternatieven aan: Laat je kind zien hoe het op een andere manier met frustraties kan omgaan, bijvoorbeeld door in een kussen te slaan in plaats van naar mensen uit te halen.
- Haal je kind uit de situatie: Als je kind erg overstuur is, kan het helpen om hem even op te pakken en samen een andere ruimte op te zoeken om tot rust te komen.
- Praat erover: Zodra je kind weer gekalmeerd is, praat met hem over zijn gevoelens en wat er is gebeurd.
Wat je beter niet kunt doen als je kind je slaat of bijt
Het is vanzelfsprekend, maar toch belangrijk om te vermelden: terugslaan of bijten is absoluut geen oplossing. Je kind leert niets van dit gedrag als jij hetzelfde doet. Als ouder ben je het grote voorbeeld en je kind kijkt naar jouw reactie om te leren wat wel en niet acceptabel is.
Daarnaast is het belangrijk om de slagen of beten niet persoonlijk te nemen. Het agressieve gedrag van je kind is niet gericht tegen jou als persoon en het zegt niets over jouw kwaliteiten als ouder. Het is eerder een teken dat je kind zich overweldigd voelt en probeert om voor zichzelf op te komen. Deze fysieke uitbarstingen zijn meestal van korte duur en je kind leert uiteindelijk hoe het beter met zijn emoties kan omgaan.
Slaan en bijten bij jonge kinderen komt vaker voor dan je denkt en het is een manier waarop ze hun emoties uiten wanneer woorden nog tekortschieten. Door rustig en duidelijk te reageren, help je je kind om te leren dat dit gedrag niet acceptabel is, en moedig je hen aan om betere manieren te vinden om hun gevoelens te uiten. Geduld, begrip en duidelijke grenzen zijn de sleutels tot het omgaan met deze uitdagende momenten in de opvoeding.
