Zwarte keukengerei zoals lepels en spatels van plastic zijn in veel huishoudens te vinden. Maar uit een nieuw onderzoek blijkt dat deze populaire keukenhulpen misschien helemaal niet zo onschuldig zijn als ze lijken. Lees hier wat de onderzoekers hebben ontdekt.
Gevaarlijke stoffen in zwart keukengerei
Zwarte keukengerei, zoals spatels, lepels en soeplepels, zijn handig en betaalbaar. Je ziet ze in bijna elke keuken. Maar een recente studie, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift “Chemosphere” en uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam, waarschuwt dat deze alledaagse hulpmiddelen gevaarlijke stoffen bevatten. Wat zit hier precies achter?
Deze keukengerei zijn populair omdat ze goedkoop en makkelijk schoon te maken zijn. Maar uit het onderzoek blijkt dat zwart keukengerei vaak grote hoeveelheden van een schadelijke stof bevat. De wetenschappers ontdekten dat veel van deze producten zijn vervuild met een giftige stof die decabroomdifenylether (DecaBDE) heet. Dit is een chemische stof die als brandvertrager wordt gebruikt.
Onderzoek naar DecaBDE
De onderzoekers verzamelden 200 stalen van zwart plastic keukengerei bij verschillende winkels en online verkopers in de Verenigde Staten, vooral in de omgeving van Seattle. In maar liefst 70 procent van de geteste producten vonden ze DecaBDE. De concentraties van deze giftige stof waren 5 tot wel 1200 keer hoger dan de toegestane EU-normen. Opvallend is dat deze stof al sinds 2008 verboden is in de Europese Unie, omdat het schadelijk is voor de gezondheid. Voordat het verbod van kracht ging, werd DecaBDE vaak gebruikt in elektronische apparaten om de brandveiligheid te verbeteren.
Niet alleen keukengerei werd getest in het onderzoek. Ook kinderspeelgoed bleek vaak vervuild te zijn met dezelfde giftige stof. Dit is zorgwekkend, omdat jonge kinderen kwetsbaarder zijn voor de effecten van schadelijke stoffen.
Gezondheidsrisico’s van DecaBDE
DecaBDE kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Zo kan het onder andere het hormoonsysteem verstoren, schade aan zenuwweefsel veroorzaken, en ontwikkelingsstoornissen bij ongeboren baby’s en jonge kinderen veroorzaken. Bovendien toonde een studie uit 2024 aan dat mensen met een hoge concentratie DecaBDE in hun bloed 300 procent meer kans hebben om kanker te ontwikkelen dan mensen met lagere concentraties van de stof.
Hoe komt DecaBDE in keukengerei terecht?
De grote vraag is natuurlijk: hoe komt deze gevaarlijke stof in ons keukengerei terecht? Volgens Megan Liu van de milieuorganisatie Toxic-Free Future kan dit gebeuren door fouten bij het recyclen van plastic uit elektronisch afval. Het gerecyclede plastic kan tijdens het productieproces verontreinigd raken, en op die manier kan de schadelijke stof in keukengerei belanden. Vervolgens kunnen we, door contact met voedsel, deze stof binnenkrijgen.
Reeds bekende waarschuwingen
Het is niet voor het eerst dat experts waarschuwen voor de gevaren van plastic keukengerei. Al in 2019 waarschuwde het Duitse Federaal Instituut voor Risicobeoordeling (BfR) voor plastic kookgerei. Ze stelden dat onderdelen van het plastic in voedsel terecht kunnen komen, vooral bij hoge temperaturen. Daarom raden experts aan om voedsel zo min mogelijk in contact te laten komen met zwart plastic keukengerei, vooral bij temperaturen boven de 70 graden Celsius.
Adviezen van deskundigen
De zorgen over keukengerei van zwart plastic zijn groot, vooral omdat het risico bestaat dat deze producten wereldwijd worden verkocht. Volgens toxischoloog Linda Birnbaum moeten mensen producten van zwart plastic vermijden die in aanraking komen met voedsel. Ze raadt ook aan om geen speelgoed te kopen dat zwarte plastic onderdelen bevat, omdat dit dezelfde risico’s met zich mee kan brengen.
Een andere belangrijke tip is om zwart plastic keukengerei niet te gebruiken bij het opwarmen van voedsel. Het verhitten van deze producten kan ervoor zorgen dat de giftige stoffen sneller vrijkomen en in het eten terechtkomen. Het is beter om plastic keukengerei te vervangen door alternatieven zoals roestvrij staal of houten keukengerei. Ook de Consumentenbond in Nederland adviseert om keukengerei van plastic te vervangen door gezondere opties.
Wat nu?
Gebruik jij keukengerei van zwart plastic in je keuken? Dit onderzoek kan je aan het denken zetten over de risico’s die je neemt. Misschien is het tijd om deze producten te vervangen door veiligere alternatieven. Wat vind jij? Ga je je zwarte plastic keukengerei blijven gebruiken, of stap je over op veiligere opties? Deel je mening met ons!
