In 2026 gaat de waterschapsbelasting weer omhoog, al valt de stijging iets lager uit dan de afgelopen jaren. Dat blijkt uit een onderzoek van de Unie van Waterschappen, die alle 21 waterschappen in Nederland heeft bevraagd. Hoewel de stijging minder fors is, zullen huishoudens opnieuw meer moeten betalen om te wonen in een veilig en goed beheerd waterland.
Hogere kosten voor huishoudens
Een gemiddeld gezin van vier personen dat in een koopwoning woont met een WOZ-waarde van 370.000 euro, betaalt volgend jaar ongeveer 510 euro aan waterschapsbelasting. Dat is bijna 7 procent meer dan dit jaar, toen de gemiddelde aanslag nog 478 euro was. Ook alleenstaande huurders merken de verhoging in hun portemonnee. Zij gaan van 203 euro naar 213 euro per jaar.
Deze belasting wordt gebruikt voor het onderhoud van dijken, sloten, kanalen en zuiveringsinstallaties. Toch voelt de stijging zwaar voor veel huishoudens. In de afgelopen jaren zijn de kosten flink toegenomen. Sinds 2023 is de waterschapsbelasting voor gezinnen met een eigen woning al meerdere keren verhoogd, vaak met tientallen euro’s per jaar.
Stijging minder groot dan voorgaande jaren
Hoewel de verhoging van 7 procent nog steeds aanzienlijk is, valt deze iets lager uit dan die van eerdere jaren. In 2024 steeg de belasting nog met ruim 11 procent en in 2025 met bijna 8 procent. Toch betekent dit dat huishoudens sinds 2023 flink meer betalen voor dezelfde diensten. Gemiddeld zijn gezinnen in drie jaar tijd honderden euro’s extra kwijtgeraakt aan waterschapslasten.
De Unie van Waterschappen begrijpt dat dit geen prettig nieuws is. “We weten dat het geen leuke boodschap is,” zegt bestuurslid Vincent Lokin. “Maar de verhoging is helaas noodzakelijk.” Volgens hem moeten de waterschappen blijven investeren in de veiligheid en kwaliteit van het Nederlandse watersysteem.
Waarom de verhoging nodig is
Nederland is een land waar waterbeheer een voortdurende uitdaging is. Zonder goede dijken, gemalen en waterzuivering zou een groot deel van het land onder water staan. De kosten voor dit onderhoud stijgen elk jaar door hogere prijzen, duurdere materialen en stijgende lonen.
“Als we de problemen nu niet aanpakken, schuiven we ze door naar de volgende generaties,” legt Lokin uit. “We moeten nu investeren in het versterken van dijken, het verbeteren van de waterkwaliteit en het aanleggen van waterbergingen om overstromingen te voorkomen.” Ook noemt hij de modernisering van rioolwaterzuiveringen als belangrijke reden voor de hogere tarieven.
Volgens hem is het van groot belang dat Nederland goed voorbereid blijft op de gevolgen van klimaatverandering. Door langere periodes van droogte en hevige regenval wordt het steeds moeilijker om het waterpeil stabiel te houden. Daarom zijn de waterschappen gedwongen om meer geld uit te geven aan onderhoud en vernieuwing van hun systemen.
Verschillen per regio en huishouden
De hoogte van de waterschapsbelasting verschilt per regio. Dat komt omdat elk waterschap zijn eigen kosten en verantwoordelijkheden heeft. In sommige gebieden moet meer geld worden uitgegeven aan dijkversterking of waterzuivering, terwijl andere regio’s juist meer investeren in natuurherstel of het voorkomen van droogte.
Ook het soort huishouden speelt een rol. Huiseigenaren betalen vaak meer dan huurders, omdat zij zowel een ingezetenenbelasting als een eigenarenheffing betalen. Huurders betalen meestal alleen de ingezetenenbelasting. Rond 1 maart krijgen alle inwoners hun persoonlijke aanslag thuisgestuurd, zodat ze precies weten hoeveel ze moeten betalen.
De Unie van Waterschappen benadrukt dat deze verschillen eerlijk zijn verdeeld. Wie meer baat heeft bij bescherming en onderhoud, betaalt ook iets meer mee. Toch roept de organisatie op tot begrip, omdat het werk van de waterschappen direct invloed heeft op de leefbaarheid en veiligheid van het land.
Wat doen de waterschappen met het geld?
Het geld dat via de waterschapsbelasting wordt opgehaald, verdwijnt niet zomaar in de kas. In totaal halen de waterschappen dit jaar gezamenlijk ongeveer 4,3 miljard euro op. Dat is ruim 300 miljoen euro meer dan in 2024. Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de opbrengst in vijf jaar tijd met 41 procent gestegen.
Dit geld wordt gebruikt voor meerdere belangrijke doelen. Een groot deel gaat naar het onderhouden en versterken van dijken, zodat Nederland beschermd blijft tegen overstromingen. Daarnaast investeren de waterschappen in schoner water, bijvoorbeeld door rioolwater beter te zuiveren. Ook worden er waterbergingen aangelegd om regenwater op te vangen tijdens hevige buien.
Een ander belangrijk doel is het aanpassen van het watersysteem aan het veranderende klimaat. Door periodes van droogte en overvloedige regenval wisselen natte en droge tijden elkaar steeds sneller af. Dat vraagt om flexibele oplossingen, zoals het tijdelijk opslaan van water of het laten wegstromen via gecontroleerde routes.
Toekomst van de waterschapsbelasting
Volgens de Unie van Waterschappen zullen de tarieven in de komende jaren waarschijnlijk blijven stijgen, maar niet in hetzelfde tempo als de afgelopen jaren. De organisatie wil wel blijven investeren in duurzaamheid en innovatie. Zo wordt er gewerkt aan nieuwe technieken om water te zuiveren met minder energie, en aan natuurlijke oplossingen om wateroverlast te beperken.
Toch blijft het een uitdaging om de balans te vinden tussen betaalbaarheid en veiligheid. Voor veel gezinnen is de verhoging van de waterschapsbelasting voelbaar, zeker in combinatie met andere stijgende kosten. Lokin benadrukt dat de waterschappen hun best doen om de stijgingen zoveel mogelijk te beperken. “We kijken continu hoe we efficiënter kunnen werken,” zegt hij. “Maar sommige investeringen kunnen we simpelweg niet uitstellen.”
Wie zijn aanslag in maart ontvangt, kan in de meeste gevallen in termijnen betalen. Dat moet voorkomen dat mensen in één keer een groot bedrag kwijt zijn. De Unie van Waterschappen adviseert inwoners om de website van hun lokale waterschap te bezoeken voor specifieke informatie over tarieven, regelingen en betalingsopties.
Zo wordt duidelijk dat de waterschapsbelasting weliswaar opnieuw stijgt, maar dat deze verhoging ook nodig is om Nederland droog, veilig en leefbaar te houden — nu en in de toekomst.
Bron: Hart van Nederland
