Afgelopen weekend was het flink warm. In sommige delen van het land liep de temperatuur op tot boven de 30 graden. Dat betekent: zwembadjes in de tuin, verkoeling zoeken met de tuinslang en de plantjes flink water geven. Maar mag dat eigenlijk allemaal zomaar? Kun je onbeperkt water gebruiken als het warm is, of zijn er regels waar je rekening mee moet houden?
Waterverbruik bij warm weer
Op warme dagen stijgt het waterverbruik in ons land flink. Mensen douchen vaker, vullen opblaaszwembaden, zetten de sproeier aan voor het gras en geven planten extra water. Vooral in de vroege ochtend en in de avond – de koelere momenten van de dag – gebruiken we dan veel water tegelijk. Dat kan zorgen voor pieken in het waterverbruik.
Waterbedrijven houden daar rekening mee, maar als het lange tijd droog en warm is, kan het toch problemen opleveren. Denk aan een lagere waterdruk of zelfs tekorten aan drinkwater in bepaalde regio’s. Daarom geven waterbedrijven soms waarschuwingen of adviezen om zuiniger met water om te gaan.
Is er een wettelijk verbod op watergebruik?
Op dit moment mag je in Nederland in principe gewoon water gebruiken zoals je dat zelf wilt. Er is geen landelijke wet die zegt dat je geen zwembad mag vullen of je planten niet mag sproeien tijdens warme dagen. Toch betekent dat niet dat je altijd onbeperkt water mag gebruiken.
Gemeenten en waterschappen kunnen wél tijdelijke regels instellen als dat nodig is. Bijvoorbeeld bij langdurige droogte. Dan kunnen ze besluiten om het gebruik van drinkwater voor bepaalde dingen – zoals het sproeien van gazons of het vullen van zwembaden – tijdelijk te beperken. Zulke maatregelen worden meestal aangekondigd via de website van de gemeente, lokale media of het waterbedrijf.
Wat zeggen waterbedrijven?
Waterbedrijven roepen mensen bij warm weer vaak op om verstandig met water om te gaan. Dat betekent niet dat je helemaal geen water mag gebruiken, maar wél dat je even nadenkt over wat écht nodig is. Een paar voorbeelden van hun adviezen:
Vul je zwembad niet overdag, maar ’s nachts of vroeg in de ochtend.
Geef planten water met een gieter in plaats van een sproeier.
Sproei liever niet tussen 11.00 en 18.00 uur, omdat dan veel water direct verdampt.
Gebruik liever regenwater als dat mogelijk is, bijvoorbeeld via een regenton.
Het doel is om het drinkwaterverbruik op piekmomenten te beperken en verspilling te voorkomen.
Wat als je toch veel water gebruikt?
Als er géén officieel verbod is ingesteld, kun je in principe gewoon water blijven gebruiken. Maar het blijft een gedeelde verantwoordelijkheid. Drinkwater is niet onbeperkt beschikbaar, en iedereen heeft er recht op. Als teveel mensen tegelijkertijd water gebruiken, kan het systeem overbelast raken. En dat is vooral vervelend voor kwetsbare groepen, zoals ouderen of mensen met gezondheidsproblemen, die afhankelijk zijn van goed werkend drinkwater.
In extreme gevallen kan een waterbedrijf besluiten om boetes uit te delen bij overtredingen van tijdelijke gebruiksbeperkingen. Maar dat gebeurt alleen als er echt duidelijke regels zijn ingesteld, en die moeten dan goed gecommuniceerd zijn.
Mag je je zwembad vullen?
Ja, dat mag – zolang er geen verbod of beperking geldt in jouw regio. Wel vragen veel gemeenten of je het vullen van grote zwembaden even uitstelt bij extreem warm en droog weer. Een zwembad van 3.000 liter kost namelijk evenveel drinkwater als wat een gezin gemiddeld in een week gebruikt. Als iedereen tegelijk zo’n zwembad vult, kan dat serieuze druk geven op de wateraanvoer.
Mag je je planten water geven?
Ook dat mag, tenzij er tijdelijk andere afspraken gelden. Wel is het verstandig om bewust te kiezen wanneer en hoe je water geeft. Een gieter of druppelsysteem verbruikt veel minder dan een sproeier. En door ’s avonds of vroeg in de ochtend water te geven, komt het water beter bij de wortels terecht en verdampt er minder.
Waar moet je op letten?
Check altijd de website van je waterbedrijf of gemeente bij aanhoudende droogte.
Gebruik water slim: hergebruik water waar het kan, zoals opgevangen regenwater.
Ga bewust om met piekmomenten in waterverbruik (zoals ’s avonds tussen 18.00 en 22.00 uur).
Je mag in Nederland meestal gewoon water gebruiken zoals je wilt, ook tijdens warme dagen. Dus je mag je planten water geven en je zwembad vullen. Maar als het langere tijd droog en heet is, kunnen er wel tijdelijke beperkingen gelden. Het is dus slim om even te checken of er waarschuwingen zijn in jouw regio. En misschien nog belangrijker: wees bewust. Door een beetje op je waterverbruik te letten, help je mee om te zorgen dat iedereen voldoende en schoon drinkwater houdt – ook als het 30 graden is.
