Microsoft had eerder aangekondigd dat het op 14 oktober 2026 zou stoppen met de gratis ondersteuning van Windows 10. Onlangs maakte het bedrijf bekend dat dit toch met één jaar wordt verlengd. Dat klinkt misschien geruststellend, maar het betekent nog steeds dat er daarna geen gratis beveiligingsupdates meer beschikbaar zijn. Je computer blijft technisch gezien werken, maar wordt steeds kwetsbaarder voor aanvallen.
De verlenging kwam er na druk van verschillende consumentenorganisaties, waaronder de Consumentenbond. Dankzij dit besluit krijgen Europese gebruikers met een Microsoft-account nog een jaar langer toegang tot gratis updates. Toch zijn veel deskundigen en belangenorganisaties kritisch. Volgens hen is één jaar extra ondersteuning weliswaar een stap vooruit, maar absoluut niet voldoende.
Waarom het probleem zo groot is
In Nederland draaien nog altijd ongeveer twee miljoen computers op Windows 10. Veel van die apparaten functioneren nog prima, maar zijn vaak niet geschikt om over te stappen naar Windows 11. Dat betekent dat een groot aantal gebruikers straks met een goed werkende computer zit, die echter niet meer veilig is.
Normaal gesproken ontvangt een besturingssysteem regelmatig updates waarmee beveiligingslekken en fouten worden opgelost. Zodra Microsoft definitief stopt, worden nieuwe problemen niet meer gerepareerd. Kwaadwillenden kunnen die fouten dan misbruiken. Hierdoor neemt de kans op datalekken, virussen of andere aanvallen flink toe. Voor gebruikers die hun computer ook voor belangrijke zaken gebruiken, zoals internetbankieren, kan dat grote gevolgen hebben.
Microsoft biedt wel een oplossing in de vorm van het Extended Security Update-programma, kortweg ESU. Met dit betaalde programma kunnen gebruikers tijdelijk toch nog beveiligingsupdates krijgen. Voor consumenten geldt dit maximaal een jaar, zakelijke klanten kunnen er zelfs tot 2028 gebruik van maken. De kosten liggen rond de dertig dollar per jaar.
Wat zeggen deskundigen hierover
Beveiligingsexperts zijn duidelijk in hun oordeel: doorgaan met Windows 10 na de einddatum is erg riskant. Volgens Paul Pols van Bureau Veritas Cybersecurity is het vanaf 14 oktober 2026 onverstandig om nog gevoelige zaken te doen op een Windows 10-computer. Denk hierbij aan internetbankieren, het verwerken van persoonlijke gegevens of het inloggen op belangrijke accounts.
Hij benadrukt dat de extra updates via ESU vooral bedoeld zijn om wat tijd te kopen. Ze geven gebruikers de kans om rustig over te stappen, maar lossen het probleem niet structureel op. Zijn advies is daarom simpel: wie kan, moet overstappen naar Windows 11. Voor wie dat niet kan, is het slim om tijdig een alternatief te regelen.
Ook Arwi van der Sluijs van NFIR wijst op de risico’s. Hij benadrukt dat fouten in Windows 10 nog wel ontdekt zullen worden, maar niet meer verholpen worden. Het is volgens hem slechts een kwestie van tijd voordat criminelen een nieuw lek vinden en daar misbruik van maken. Wie dan nog Windows 10 gebruikt, loopt grote kans slachtoffer te worden.
Welke mogelijkheden heb je als gebruiker
Gelukkig zijn er meerdere routes die je kunt overwegen als je nog met Windows 10 werkt. De veiligste optie is uiteraard overstappen naar Windows 11. De meeste computers en laptops die na 2018 zijn gekocht, voldoen aan de systeemeisen. Via de website van Microsoft kun je eenvoudig nagaan of jouw apparaat geschikt is.
Als je pc geschikt blijkt, is overstappen naar Windows 11 de meest logische stap. Daarmee ben je weer jarenlang verzekerd van updates en kun je de computer veilig gebruiken. Wie nog niet kan overstappen, kan kiezen voor het ESU-programma. Daarmee krijg je nog maximaal een jaar extra updates en koop je wat tijd om na te denken over de toekomst.
Als je computer echt te oud is en niet geschikt is voor Windows 11, kan een nieuwe aanschaf soms de enige optie zijn. Dat is een investering, maar je hebt wel weer een apparaat dat jaren meegaat en veilig is. Vergeet daarnaast niet het belang van back-ups. Ongeacht de keuze die je maakt, is het slim om foto’s en documenten veilig op te slaan. Zo raak je geen belangrijke bestanden kwijt.
Kritiek vanuit de Consumentenbond
De Consumentenbond is blij dat Microsoft een jaar langer updates aanbiedt, maar vindt het tegelijk veel te kort. Volgens de bond laat Microsoft hiermee miljoenen gebruikers in de steek. In Nederland alleen al zijn er zeker twee miljoen goed werkende apparaten die straks onveilig worden, simpelweg omdat ze Windows 11 niet aankunnen.
Daar komt bij dat zakelijke klanten tot 2028 beveiligingsupdates krijgen, terwijl consumenten al veel eerder moeten afhaken. Volgens de Consumentenbond is dat machtsmisbruik en oneerlijk. Bovendien leidt het vroegtijdig vervangen van nog prima werkende apparaten tot veel extra elektronisch afval. De bond wil dat Microsoft consumenten dezelfde mogelijkheden biedt als zakelijke klanten.
Wat je nu het beste kunt doen
Het belangrijkste advies is om de extra tijd die Microsoft geeft goed te gebruiken. Begin met het controleren of je apparaat geschikt is voor Windows 11. Is dat zo, stap dan zo snel mogelijk over. Is dat niet het geval, dan kun je tijdelijk ESU gebruiken, maar maak intussen een plan voor de toekomst.
Voor sommige gebruikers betekent dit dat ze uiteindelijk een nieuwe computer moeten aanschaffen. Voor anderen kan het voldoende zijn om de overstap gewoon te maken. Hoe dan ook, het is belangrijk om voorbereid te zijn. Zo voorkom je dat je straks onverwachts met een onveilig systeem zit en je gegevens in gevaar komen.
Bron: Radar
