Een nieuw onderzoek van PAN Nederland, uitgevoerd in opdracht van het consumentenprogramma Kassa, heeft zorgwekkende resultaten opgeleverd. In meerdere soorten snoepgroenten die speciaal gericht zijn op jonge kinderen, zijn resten van PFAS en hormoonverstorende pesticiden aangetroffen. Hoewel de meeste producten schoon lijken, blijkt dat sommige groenten stoffen bevatten die volgens experts niet thuishoren in voeding voor kinderen.
Schadelijke stoffen in kinderfavorieten
Voor het onderzoek werden twintig verschillende snoepgroenten getest, waaronder snoeptomaten, snoepkomkommers, snoepwortels en snoeppaprika’s. Deze groenten zijn populair bij ouders omdat ze gezond, handig en aantrekkelijk zijn voor jonge kinderen. Toch bleek dat vier van de twintig onderzochte producten resten van schadelijke stoffen bevatten.
In één van de snoeppaprika’s werd zelfs een pesticide aangetroffen dat in Nederland verboden is. De overige gevonden stoffen vallen wel binnen de wettelijke normen voor gewone verse groenten, maar zouden te hoog zijn als ze gebruikt werden in babyvoeding. Dat verschil in regelgeving zorgt voor discussie, zeker omdat snoepgroenten vaak speciaal worden gepromoot als gezonde snack voor jonge kinderen.
Volgens toxicoloog Paul Scheepers van de Radboud Universiteit is dit een ernstig probleem. “Je wilt natuurlijk dat verse producten, net als potjesvoeding, volledig schoon zijn,” legt hij uit. “Het is vreemd dat er strengere regels gelden voor babyvoeding dan voor verse groenten die juist door jonge kinderen worden gegeten.”
Een verboden middel op Nederlandse paprika’s
De onderzoekers kochten de snoepgroenten bij verschillende supermarkten, waaronder Lidl, Aldi, Albert Heijn, PLUS en Jumbo. Het verboden pesticide werd aangetroffen op snoeppaprika’s van Lidl. Het middel mag in Nederland niet gebruikt worden op paprika’s, maar in Portugal — waar de betrokken teler ook produceert — is het nog wel toegestaan. Lidl heeft laten weten dat ze dit voorval onderzoeken en contact opnemen met de leverancier.
Naast deze besmette paprika werden ook in drie andere snoepgroenten sporen van pesticiden gevonden. Hoewel deze binnen de Europese limieten bleven, wijzen experts erop dat dit niet betekent dat het automatisch veilig is voor kleine kinderen. Bij PLUS bleken de onderzochte snoepgroenten overigens helemaal vrij van pesticidenresten.
De vondst van verboden middelen roept opnieuw vragen op over hoe goed de voedselveiligheid wordt gecontroleerd, zeker bij geïmporteerde producten. Producten die in meerdere landen worden geteeld, vallen onder verschillende regels, waardoor verboden stoffen in het ene land wel kunnen worden gebruikt en in het andere niet.
Strengere regels zijn volgens experts onvermijdelijk
Toxicoloog Paul Scheepers pleit voor strengere wetgeving om te voorkomen dat schadelijke stoffen in kindervoeding terechtkomen. “De regels voor verse groenten zouden gelijk moeten worden getrokken met die van babyvoeding,” zegt hij. “Het gaat tenslotte om dezelfde kwetsbare doelgroep.”
Momenteel geldt er in de Europese Unie voor baby- en peutervoeding een limiet van 0,01 milligram per kilo product. Voor verse groenten is die grens veel hoger. Daardoor kunnen producten met lage hoeveelheden pesticiden in de winkel liggen, terwijl ze niet geschikt zouden zijn voor babyvoeding.
Scheepers noemt dit een weeffout in het systeem. “Ik was vooral geschrokken dat in producten die speciaal bedoeld zijn voor kinderen, stoffen worden gevonden die juist voor kinderen extra risico’s opleveren,” vertelt hij. “Hun lichamen zijn kleiner, hun hersenen nog in ontwikkeling, en daardoor zijn ze gevoeliger voor deze stoffen.”
Volgens Scheepers is het belangrijk dat fabrikanten en supermarkten meer verantwoordelijkheid nemen. “We promoten deze producten als gezond alternatief voor snoep, maar dat moet dan ook echt waar zijn. Ouders moeten erop kunnen vertrouwen dat ze hun kinderen iets veiligs geven.”
Mogelijke risico’s voor de gezondheid van kinderen
Een van de aangetroffen stoffen was acetamiprid, een insecticide die binnen de Europese normen valt, maar in babyvoeding niet toegestaan zou zijn. Deze stof werd gevonden op snoeppaprika’s van Albert Heijn. Uit onderzoek blijkt dat acetamiprid zich kan ophopen in het lichaam en zelfs in de hersenvloeistof van kinderen kan worden aangetroffen.
“Deze stof staat onder verdenking dat ze invloed heeft op de ontwikkeling van het brein,” waarschuwt Scheepers. “Bij kinderen kan dit leiden tot leerproblemen of gedragsveranderingen, al zijn de exacte risico’s nog niet volledig onderzocht.”
PFAS, dat eveneens werd aangetroffen, is een verzamelnaam voor duizenden chemische stoffen die niet afbreken in het milieu. Ze worden ook wel ‘forever chemicals’ genoemd omdat ze jarenlang in het lichaam kunnen blijven. Blootstelling aan PFAS kan volgens verschillende studies leiden tot verstoring van het immuunsysteem, leverproblemen en een verhoogd risico op bepaalde kankersoorten.
Hoewel de hoeveelheden in de snoepgroenten laag zijn, benadrukken deskundigen dat langdurige blootstelling aan kleine hoeveelheden op jonge leeftijd schadelijk kan zijn. Vooral omdat kinderen relatief veel eten ten opzichte van hun lichaamsgewicht.
Supermarkten reageren maar experts blijven kritisch
De supermarkten die bij het onderzoek betrokken waren, benadrukken dat hun producten binnen de wettelijke normen vallen. “Alle waarden liggen ruim onder de toegestane limieten,” laten ze weten in een gezamenlijke reactie. Toch erkennen ze dat de uitkomst vragen oproept over de veiligheid van producten die speciaal gericht zijn op jonge kinderen.
Volgens Scheepers is het juist die groep die extra bescherming verdient. “We hebben in Europa niet voor niets strengere regels voor potjesvoeding,” zegt hij. “Het zou logisch zijn om diezelfde veiligheid te garanderen voor verse groenten die aan dezelfde doelgroep worden verkocht.”
Hij pleit daarom voor een Europese herziening van de huidige regelgeving. “Het is tijd dat de politiek dit serieus neemt. Ouders moeten niet hoeven kiezen tussen gezond en veilig.”
Ouders willen duidelijkheid
Het nieuws zorgt bij veel ouders voor onrust. Snoepgroenten worden vaak geprezen als makkelijke en gezonde tussendoortjes, maar dit onderzoek laat zien dat dat niet altijd vanzelfsprekend is. Veel ouders vragen zich af hoe ze kunnen weten of de groenten die ze kopen echt veilig zijn.
Volgens voedingsdeskundigen blijft variatie belangrijk. Wie verschillende soorten groente eet, vermindert de kans om te veel van één bepaalde stof binnen te krijgen. Toch benadrukken zij dat het de verantwoordelijkheid van producenten en supermarkten is om te zorgen dat producten geen onnodige risico’s opleveren.
Bron: BNN VARA
