Sinds een paar jaar geldt er op de Nederlandse snelwegen een maximumsnelheid van 100 kilometer per uur. Overdag, tussen 06:00 en 19:00, mag je nooit harder dan 100 rijden. In de avonduren en ’s nachts mag je vaak 120 of zelfs 130 rijden, afhankelijk van de snelweg. Juist die soepele regeling maakte de maatregel destijds voor veel mensen acceptabel. Toch wil de provincie Gelderland daar verandering in brengen.
De provincie onderzoekt de mogelijkheid om de maximumsnelheid altijd op 100 kilometer per uur te houden. Dus niet alleen overdag, maar ook in de avond en nacht. Het plan is bedoeld om de uitstoot van stikstof verder terug te dringen. Volgens Gelderland is de uitstoot veel te hoog en blokkeert dat belangrijke projecten.
De reden achter het plan
De hoge stikstofuitstoot heeft al jaren grote gevolgen. Vooral in Gelderland, waar veel kwetsbare natuurgebieden liggen, zijn bouwprojecten stilgelegd. Er kunnen geen vergunningen worden verleend zolang de uitstoot op dat hoge niveau blijft. Het verlagen van de maximumsnelheid moet bijdragen aan een verlaging van die uitstoot, waardoor er weer ruimte ontstaat voor nieuwe vergunningen.
Het idee is dat minder hard rijden zorgt voor minder uitstoot, en dus een betere balans tussen verkeer en natuur. De provincie hoopt dat deze maatregel zorgt voor nieuwe mogelijkheden om huizen en andere projecten te realiseren. Voor Gelderland is dit belangrijk, omdat de Raad van State streng is en vergunningen weigert zolang de situatie niet verbetert.
Waar gaat de maatregel gelden?
De provincie wil de strengere snelheidslimiet instellen op stukken snelweg die vlak langs kwetsbare natuurgebieden lopen. Het gaat om stroken van 500 meter rond die natuur. Op die plekken moet de lagere snelheid bijdragen aan een duidelijke afname van uitstoot. De volgende snelwegen vallen onder het plan: de A1, A12, A28 en A50.
In feite betekent dit dat bijna alle snelwegen in Gelderland ermee te maken krijgen. Alleen de A15 en A30 lijken buiten het voorstel te vallen. De provincie benadrukt dat het niet alleen om nieuwe borden langs de weg gaat. Ze willen de naleving van de regels ook strenger controleren. Dat gebeurt via extra flitsers en trajectcontroles, vooral in de avond en nacht.
Voor automobilisten betekent dit dat harder rijden na 19:00 verleden tijd wordt. Waar je nu vaak nog 120 of 130 mag rijden, moet je straks altijd onder de 100 blijven. De provincie is van plan om hier streng op te handhaven, zodat het effect merkbaar wordt.
Andere maatregelen voor verduurzaming
De snelheidsverlaging is niet de enige maatregel waar automobilisten en ondernemers iets van zullen merken. De provincie werkt ook aan plannen om het vervoer verder te verduurzamen. Ondernemers die veel met bestelwagens of bussen rijden, krijgen mogelijk de verplichting om een deel van hun voertuigen te vervangen door elektrische. Dat geldt vooral voor dieselbusjes, die veel vervuiling veroorzaken.
Daarnaast wil de provincie dat woon-werkverkeer duurzamer wordt ingericht. Hoe dat precies moet gebeuren, is nog niet duidelijk. Mogelijk gaat het om meer stimuleren van fietsen, carpoolen of openbaar vervoer. Feit is wel dat automobilisten de komende jaren meer veranderingen kunnen verwachten. Het doel blijft om de stikstofuitstoot fors omlaag te krijgen.
Het idee om de snelheid op provinciale wegen te verlagen, kwam ook ter sprake. Er is gekeken of de limiet op binnenwegen van 80 naar 60 kilometer per uur kan. Volgens onderzoek levert dat echter te weinig voordeel op voor de uitstoot. Daarom is dit plan voorlopig van tafel. Voor inwoners en reizigers in Gelderland blijft de snelheid op die wegen dus 80 kilometer per uur.
Verdeling van de stikstofuitstoot
Verkeer is verantwoordelijk voor ongeveer een kwart van alle stikstofuitstoot. Dat is veel, maar de grootste bron ligt elders. Volgens cijfers is ongeveer 65 procent van de uitstoot afkomstig uit de landbouw. Vooral het gebruik van kunstmest en grote veestapels dragen daaraan bij. Daarom kijkt de provincie niet alleen naar verkeer, maar ook naar ingrijpende maatregelen voor boeren.
Er liggen plannen om het gebruik van kunstmest te beperken en om moderne technieken in te zetten die minder vervuilend zijn. Sommige boerenbedrijven zullen zelfs moeten verhuizen naar andere plekken, mogelijk buiten Gelderland. Dat zijn ingrijpende veranderingen, maar volgens de provincie noodzakelijk om ruimte te creëren voor woningbouw en andere projecten.
De discussie over stikstof laat zien hoe lastig het is om belangen tegen elkaar af te wegen. Aan de ene kant wil men de natuur beschermen, aan de andere kant is er grote behoefte aan nieuwe woningen en infrastructuur. Met strengere regels voor verkeer en landbouw probeert Gelderland dat evenwicht te vinden. Voor automobilisten betekent dit vooral dat ze vaker 100 zullen rijden, ongeacht het tijdstip.
Bron: TopGear