Je zit lekker in het vliegtuig en ziet op het scherm voor je: wifi aan boord beschikbaar. Klinkt handig, toch? Even je telefoon van vliegtuigstand halen om te kijken hoe het werkt, lijkt onschuldig. Maar pas op: voor je het weet krijg je na de landing een dure verrassing van je provider. Je bent dan buiten je bundel gegaan – en dat kan je zomaar 60 euro of meer kosten. Hoe zit dat precies, en hoe voorkom je deze onverwachte kosten?
Wifi in het vliegtuig: handig maar verraderlijk
Tegenwoordig bieden steeds meer luchtvaartmaatschappijen wifi aan via een satellietverbinding. Handig als je onderweg even een berichtje wilt sturen of wat werk wilt doen. Maar juist door dat gemak zijn mensen sneller geneigd hun telefoon uit de vliegtuigstand te halen. En dat is precies waar het mis kan gaan.
Zodra je telefoon niet meer in vliegtuigstand staat, gaat hij automatisch op zoek naar een netwerk. Op grote hoogte of ver op zee zijn er echter geen gewone mobiele netwerken. In plaats daarvan maakt je toestel verbinding met een satellietnetwerk. En dat gebeurt vaak zonder dat je het merkt.
Verbinding met satellietnetwerk kost veel geld
Een satellietnetwerk klinkt futuristisch, maar het is vooral duur. De tarieven liggen veel hoger dan je gewend bent van je normale bundel of zelfs van roaming buiten de EU. Kosten van 8 euro per MB zijn geen uitzondering. En omdat telefoons vaak op de achtergrond automatisch data versturen, kunnen de kosten razendsnel oplopen. Denk aan apps die synchroniseren, e-mails die binnenkomen of foto’s die automatisch geüpload worden naar de cloud.
Je hoeft je telefoon dus niet eens actief te gebruiken om toch geld kwijt te raken. Zelfs een korte verbinding kan tientallen euro’s kosten. En daar zit je natuurlijk niet op te wachten als je net geland bent na een ontspannen vakantie of zakenreis.
Waarschuwing vaak te laat
Providers sturen meestal automatisch een sms’je zodra je telefoon verbinding maakt met een satellietnetwerk. Dat klinkt veilig, maar in de praktijk komt die waarschuwing soms pas binnen als de kosten al zijn gemaakt. Dat komt doordat het netwerkvertraging kan hebben, waardoor je verbruik niet direct wordt geregistreerd. Tegen de tijd dat je een melding krijgt, kunnen de kosten dus al flink zijn opgelopen.
De meeste providers stellen een limiet in van 60,50 euro aan datagebruik buiten je bundel. Zodra je 80 procent van dat bedrag bereikt, krijg je een waarschuwing. Bij 100 procent krijg je er nog een. Dat lijkt een goede bescherming, maar als het systeem de kosten niet op tijd bijhoudt, ben je alsnog de pineut.
Hoe voorkom je deze onverwachte kosten?
De makkelijkste en veiligste manier om problemen te voorkomen, is om je toestel in vliegtuigstand te houden zodra je aan boord gaat. Vliegtuigstand schakelt automatisch alle draadloze verbindingen uit, waaronder mobiele data en dataroaming. Zo voorkom je dat je telefoon verbinding maakt met dure netwerken in de lucht of op zee.
Wil je toch gebruikmaken van wifi aan boord? Dat kan, maar zet dan alleen de wifi handmatig aan terwijl de rest van je telefoon in vliegtuigstand blijft. Je gebruikt dan alleen het wifi-netwerk van de luchtvaartmaatschappij en je mobiele netwerk blijft uitgeschakeld.
Let ook op je telefoon in de bagage
Draag je je telefoon niet op zak, maar stop je hem in je handbagage of zelfs in de ruimbagage? Ook dan moet je oppassen. Een telefoon die niet volledig is uitgeschakeld, kan alsnog verbinding maken met een satellietnetwerk als hij uit de vliegtuigstand is. Zorg er dus voor dat je toestel volledig uitstaat of dat mobiele data en dataroaming zijn uitgeschakeld voordat je hem inpakt.
Hoe zit het met roaming binnen de EU?
Binnen de Europese Unie hoef je je minder zorgen te maken. Sinds 2017 betaal je geen extra roamingkosten meer binnen de EU, zolang je binnen je bundel blijft. Dit geldt ook voor IJsland, Noorwegen en Liechtenstein. Maar let op in grensgebieden: je telefoon kiest automatisch het sterkste signaal. Het kan dus gebeuren dat je telefoon verbinding maakt met een netwerk net buiten de EU, en dan betaal je wél extra kosten.
De limiet van 60,50 euro
Om te voorkomen dat je door dataroaming buiten de EU enorme kosten maakt, is er een standaardlimiet ingesteld van 60,50 euro. Bij het bereiken van 80 procent van deze limiet krijg je een waarschuwing per sms, en nog één als je op 100 procent zit. Je provider mag geen hogere kosten in rekening brengen zonder jouw toestemming. Alleen als jij zelf hebt aangegeven dat je die limiet wil verhogen, kan er meer in rekening worden gebracht.
Als er toch per ongeluk hogere kosten zijn ontstaan en je hebt daar geen toestemming voor gegeven, moet je provider dat bedrag terugstorten.
Gebruik alleen de officiële wifi van de luchtvaartmaatschappij
Wil je onderweg echt online zijn, gebruik dan alleen de wifi van het vliegtuig zelf. Deze verbinding is speciaal ingesteld voor gebruik tijdens de vlucht en kost meestal maar een paar euro voor een bepaalde tijd of hoeveelheid data. Zo weet je waar je aan toe bent.
Zorg er wel voor dat je mobiele data uit blijft staan. Zet je telefoon dus niet volledig aan, maar gebruik alleen de wifi in combinatie met vliegtuigstand. Dat is de veiligste manier om online te blijven zonder een torenhoge rekening te riskeren.
Samengevat
Zet je telefoon in vliegtuigstand zodra je aan boord gaat
Gebruik alleen wifi terwijl vliegtuigstand aan blijft
Schakel mobiele data en dataroaming uit, ook als je je toestel in je tas stopt
Binnen de EU geldt geen extra roaming, maar let op in grensgebieden
De kosten voor satellietnetwerken kunnen oplopen tot 8 euro per MB
Je krijgt een waarschuwing bij 80% en 100% van de limiet van 60,50 euro
Gebruik alleen de officiële wifi van de luchtvaartmaatschappij om kosten te vermijden
Met deze tips kun je zorgeloos reizen, zonder dat je na de landing wordt verrast door een dure telefoonrekening.