De sauna werd jarenlang vooral gezien als een plek om te ontspannen. Tegenwoordig ontdekken steeds meer mensen dat de warme cabine ook een waardevolle invloed kan hebben op de gezondheid. Niet alleen spieren profiteren van de hitte, ook hart, hersenen en longen lijken baat te hebben bij regelmatig zweten. Steeds meer onderzoeken onderbouwen dit beeld.
Vooral de traditionele Finse sauna, met temperaturen tussen de 80 en 100 graden, wordt vaak onderzocht. Daaruit blijkt dat regelmatig gebruik misschien wel één van de prettigste manieren is om langer gezond te blijven. Wat ooit werd gezien als puur luxe of ontspanning, krijgt nu de status van een eenvoudige én natuurlijke gezondheidsboost.
Effecten op het lichaam
Tijdens een sessie in de sauna gebeurt er veel in je lichaam. Je hartslag stijgt flink, soms tot wel 150 slagen per minuut. Je bloedvaten zetten uit en je verliest vocht door zweten. Dit lijkt sterk op de lichamelijke effecten van een sporttraining, al zit je in dit geval gewoon stil in een warme ruimte.
Maar de effecten gaan verder dan alleen transpireren. Onderzoek toont aan dat twee tot drie keer per week naar de sauna gaan de bloeddruk kan verlagen. Ook lijkt het ontstekingen te verminderen en het cholesterol te verbeteren. Mensen die nog vaker gaan, vier tot zeven keer per week, laten zelfs een fors lager risico zien op hart- en vaatziekten.
Het risico op beroertes, hartaanvallen en plotselinge hartdood kan volgens studies bijna halveren bij fanatieke saunabezoekers. Daarmee krijgt de sauna een bijzondere plek naast bekende gezonde gewoontes zoals sporten en gezond eten.
Goed voor hart, hoofd en longen
De voordelen beperken zich niet alleen tot hart en vaten. Een langdurige studie met ruim tweeduizend Finse mannen liet zien dat sauna’s ook de kans op dementie en Alzheimer flink kunnen verlagen. Mannen die vaak de sauna bezochten, hadden tot 66 procent minder kans op deze ziekten.
De verklaring hiervoor lijkt te liggen in de invloed van sauna’s op factoren zoals hoge bloeddruk, doorbloeding en ontstekingen. Maar ook het psychologische effect speelt een rol. De sauna doorbreekt stress, geeft ontspanning en zorgt vaak voor sociaal contact. Al die factoren samen dragen bij aan een gezonder brein.
Daarnaast helpen sauna’s ook bij luchtwegklachten. Mensen die regelmatig in de sauna gaan, hebben minder vaak last van verkoudheden of longinfecties. In oudere onderzoeken bleek zelfs dat het aantal griepgevallen halveerde bij frequente bezoekers. Voor mensen met astma of COPD kan een saunabezoek verlichting geven. De hitte zorgt voor verwijding van de luchtwegen, minder slijmvorming en een gemakkelijkere ademhaling.
Sauna als natuurlijke pijnstiller
De warmte van de sauna heeft ook een gunstig effect op pijnklachten. Mensen met spierpijn of gewrichtsproblemen merken vaak verlichting na een sessie. Bij aandoeningen zoals reuma, artrose of fibromyalgie kan de sauna helpen om stijfheid en pijn te verminderen. De warmte ontspant spieren en stimuleert de aanmaak van endorfine, de natuurlijke pijnstillers van het lichaam.
Zelfs mensen die last hebben van chronische spanningshoofdpijn rapporteren verbetering na regelmatig gebruik. Het ontspannen effect en de betere doorbloeding kunnen bijdragen aan het verminderen van klachten. Daarmee kan de sauna een waardevolle aanvulling zijn naast andere vormen van pijnbestrijding.
Veilig gebruik van de sauna
Voor de meeste mensen is de sauna veilig en gezond. Toch zijn er situaties waarin voorzichtigheid nodig is. Mensen met instabiele hartproblemen of ernstige hartziekten moeten altijd eerst hun arts raadplegen. Ook de combinatie met alcohol, extreem lange sessies of direct afkoelen in koud water kan risico’s geven. Vooral bij gevoelige mensen kan dit hartritmestoornissen veroorzaken.
Wie de sauna op een verstandige manier gebruikt, hoeft zich echter weinig zorgen te maken. Een paar sessies per week zijn voldoende om de voordelen te ervaren zonder overbelasting. Het draait om balans: genieten van de warmte, maar je lichaam ook de tijd geven om te herstellen.
Een onderschatte gewoonte
Een regelmatig bezoek aan de sauna is niet alleen ontspannend, maar kan ook gezien worden als een onderschatte gewoonte voor een betere gezondheid. Het draagt bij aan een lagere bloeddruk, minder luchtwegklachten en een kleiner risico op hart- en vaatziekten. Daarbij komt ook nog eens dat het goed is voor je mentale gezondheid en pijnklachten kan verlichten.
En het mooiste is dat je er weinig voor nodig hebt. Geen ingewikkelde diëten of zware sportprogramma’s, maar gewoon een handdoek, een warme cabine en de bereidheid om even los te laten. Zo blijkt dat een oude traditie een moderne sleutel kan zijn tot een gezonder en langer leven.
Bron: Metro
