Veel mensen gebruiken maandverband tijdens hun menstruatie, maar niet iedereen weet dat dit soms vervelende bijwerkingen kan veroorzaken. Hoewel steeds meer mensen overstappen op duurzame alternatieven, zoals menstruatieondergoed of menstruatiecups, blijft maandverband voor velen een praktische keuze. Toch waarschuwen artsen dat langdurig gebruik van maandverband soms kan leiden tot een veelvoorkomende infectie: een schimmelinfectie, ook wel spruw of vaginale schimmel genoemd.
Deze infectie wordt veroorzaakt door een gist die van nature in de vagina voorkomt, genaamd Candida. Normaal gesproken levert deze gist geen problemen op, omdat de balans tussen goede en slechte bacteriën in evenwicht blijft. Maar zodra die balans wordt verstoord, kan de Candida zich snel vermenigvuldigen en klachten veroorzaken. Veel vrouwen krijgen hier ooit mee te maken, en vaak speelt maandverband of langdurige vochtigheid in het gebied een rol.
Wat is een schimmelinfectie precies?
Een vaginale schimmelinfectie ontstaat wanneer de gist Candida zich te snel vermenigvuldigt. Dat gebeurt meestal wanneer de natuurlijke balans in de vagina verstoord raakt. Factoren zoals stress, hormonale veranderingen, antibioticagebruik of zelfs het dragen van strakke synthetische kleding kunnen dat evenwicht beïnvloeden.
De meest herkenbare symptomen van een schimmelinfectie zijn witte, geurloze afscheiding, jeuk, irritatie en een branderig gevoel bij het plassen of vrijen. Soms is er ook sprake van roodheid of zwelling rond de vagina. Bij mensen met een donkere huidskleur is die roodheid soms minder goed zichtbaar, maar de jeuk en irritatie blijven hetzelfde.
Schimmelinfecties komen vaker voor tijdens de zwangerschap of wanneer je de anticonceptiepil gebruikt. Ook antibiotica kunnen het risico verhogen, omdat ze niet alleen de slechte bacteriën doden, maar ook de goede bacteriën die normaal helpen om de balans te behouden.
De rol van maandverband en tampons
Maandverband lijkt op het eerste gezicht onschuldig, maar volgens gynaecologen kan het bijdragen aan het ontstaan van een schimmelinfectie. Dr. Alex Eskander, gynaecoloog en directeur van The Gynae Centre, legt uit dat veel maandverband en inlegkruisjes van synthetische materialen zijn gemaakt. Deze materialen laten weinig lucht door, waardoor er een warme, vochtige omgeving ontstaat — precies de omstandigheden waarin gist zich goed kan vermenigvuldigen.
Hij benadrukt dat langdurige vochtigheid en wrijving de huid kwetsbaarder maken. Wanneer de huid geïrriteerd raakt, vermindert haar natuurlijke weerstand tegen infecties. Vooral in de zomer, wanneer het warmer is, is het belangrijk om maandverband vaker te vervangen. Hoe langer je een vochtig verband draagt, hoe groter het risico dat bacteriën en schimmels zich ontwikkelen.
Tampons kunnen hetzelfde probleem veroorzaken. Ze houden vocht vast en kunnen, als ze te lang blijven zitten, ook de natuurlijke balans in de vagina verstoren. Daarom is het belangrijk om ze regelmatig te vervangen en te kiezen voor producten die goed ademen.
Kunststoffen en irritatie
Veel traditionele maandverbanden bevatten een plastic laagje dat voorkomt dat vloeistof doorlekt. Dat lijkt handig, maar het nadeel is dat het de luchtcirculatie beperkt. Daardoor blijft warmte en vocht vastzitten, wat niet alleen schimmels aantrekt, maar ook wrijving en huidirritatie kan veroorzaken.
Volgens Cheeky Wipes, een merk dat duurzame menstruatieproducten verkoopt, zorgt dit plastic effect voor een broeierig milieu waarin bacteriën en schimmels zich snel verspreiden. De huid kan hierdoor gaan schuren en ontsteken, wat de kans op een infectie nog groter maakt.
Sommige mensen merken dat ze minder klachten hebben als ze overstappen op katoenen of herbruikbare producten, zoals menstruatieondergoed of wasbare inlegkruisjes. Deze materialen laten meer lucht door en verminderen het risico op irritatie. Voor wie gevoelig is voor schimmelinfecties, kan zo’n overstap een groot verschil maken.
Hoe kun je een schimmelinfectie behandelen?
Gelukkig is een schimmelinfectie goed te behandelen. De meeste infecties verdwijnen binnen één tot twee weken na de juiste behandeling. Antischimmelmedicatie is de meest gebruikte manier om de infectie te bestrijden. Deze medicijnen zijn verkrijgbaar als tabletten, crèmes of zetpillen (pessaria).
Volgens de NHS, de Britse gezondheidsdienst, helpt een tablet om de infectie van binnenuit aan te pakken. Een crème verlicht vooral de jeuk en irritatie aan de buitenkant. Veel mensen merken binnen enkele dagen verbetering, maar het is belangrijk om de volledige kuur af te maken om te voorkomen dat de infectie terugkomt.
Voor vrouwen die zwanger zijn, is het belangrijk om eerst advies te vragen aan een arts voordat ze een behandeling starten. Niet alle medicijnen zijn veilig tijdens de zwangerschap. In veel gevallen zal een arts een mildere crème of een speciale zetpil voorschrijven.
Tips om schimmelinfecties te voorkomen
Voorkomen is beter dan genezen, en er zijn verschillende manieren om de kans op een schimmelinfectie te verkleinen. Het belangrijkste is om de huid rond de vagina droog en schoon te houden, zonder agressieve zeep of parfum. Gewone zeep kan de natuurlijke pH-balans verstoren, wat juist een infectie kan uitlokken.
Draag bij voorkeur katoenen ondergoed en vermijd synthetische stoffen. Katoen ademt beter en helpt om vocht af te voeren. Probeer daarnaast strakke kleding te vermijden, vooral tijdens warme dagen, omdat dat wrijving en warmte vasthoudt.
Verwissel maandverband of tampons regelmatig, minimaal om de vier uur, en kies voor ademende producten zonder plastic laagjes. Tijdens de menstruatie kan het ook helpen om af en toe een herbruikbaar alternatief te proberen, zoals menstruatieondergoed of een menstruatiecup.
Als je gevoelig bent voor schimmelinfecties, let dan extra op je voeding. Een gezond dieet met weinig suiker helpt, omdat gist goed groeit op suiker. Ook voldoende slaap en het verminderen van stress dragen bij aan een sterk immuunsysteem, wat je lichaam helpt om infecties zelf te bestrijden.
Wanneer naar de dokter?
Een lichte schimmelinfectie verdwijnt vaak met een eenvoudige behandeling, maar soms komt de infectie steeds terug. Als dat het geval is, of als je voor het eerst klachten hebt, is het verstandig om naar de huisarts te gaan. De arts kan controleren of het echt om een schimmelinfectie gaat en niet om een andere aandoening met vergelijkbare symptomen.
In sommige gevallen kan een infectie vaker terugkomen, bijvoorbeeld door hormonale veranderingen of een verminderde weerstand. Een arts kan dan helpen om de juiste behandeling te vinden of preventieve maatregelen te nemen.
Door goed voor jezelf te zorgen, hygiëne serieus te nemen en naar je lichaam te luisteren, kun je veel problemen voorkomen. Maandverband gebruiken hoeft geen risico te zijn – zolang je weet hoe je het op een gezonde manier doet.
Bron: Tyla
