Voor veel mensen is de zomer iets om naar uit te kijken. Lange dagen, zonnige terrassen, vakanties en buitenactiviteiten zorgen voor een vrolijke sfeer. Maar er is ook een groep mensen voor wie de zomer juist stil en zwaar aanvoelt. Bij zelfstandig wonende ouderen kunnen juist in deze periode gevoelens van eenzaamheid extra hard aankomen. Stichting Met je hart vraagt daarom dringend aandacht voor deze onzichtbare vorm van eenzaamheid, die niet alleen verdrietig maar ook gevaarlijk kan zijn.
Minder contactmomenten in de zomer
In de winter denken we vaak aan mensen die alleen zijn. Tijdens de feestdagen is er meer aandacht voor eenzaamheid. Maar in de zomer verdwijnt die aandacht naar de achtergrond. Familieleden zijn op vakantie, buren zitten op de camping en veel activiteiten stoppen tijdelijk. Wat voor veel mensen een heerlijke periode is, betekent voor anderen juist leegte. Vooral ouderen merken dan dat vaste bezoekjes, activiteiten of contactmomenten ineens wegvallen.
Voor hen betekent de zomer geen licht en warmte, maar stilte en gemis. Zoals Susan van 93 het treffend zei tegen Stichting Met je hart: “Ik zie mensen genoeg, maar ziet iemand mij?” Dat gevoel – dat je wel mensen om je heen ziet, maar geen echte aandacht krijgt – is voor veel ouderen herkenbaar. De sociale wereld om hen heen komt in de zomer tot stilstand, terwijl zij zelf gewoon thuis blijven en wachten op wat afleiding of een vriendelijk gezicht.
Eenzaamheid is meer dan een rotgevoel
Eenzaamheid is niet alleen een naar gevoel, het heeft ook gevolgen voor de gezondheid. Zeker in warme periodes wordt het extra gevaarlijk. Ouderen die niemand om zich heen hebben, vergeten soms voldoende te drinken of eten slechter. Ook bewegen ze minder als er niemand is om ze te stimuleren. Dat kan leiden tot uitdroging, zwakte of zelfs ziekenhuisopnames.
De directeur van Stichting Met je hart, Aimée Romme, waarschuwt dat zomerse eenzaamheid een serieus gezondheidsrisico is. Volgens haar is het niet alleen treurig dat ouderen zich vergeten voelen, maar ook riskant. Ze zegt: “In warme periodes is het extra belangrijk dat er iemand in de buurt is. Eenzaamheid vergroot de kwetsbaarheid.” Als niemand ziet hoe het écht met iemand gaat, kan dat grote gevolgen hebben.
Wat de situatie erger maakt, is dat in veel gemeenten nog geen plan is voor deze warme periodes. Volgens het Rode Kruis hebben maar liefst 252 Nederlandse gemeenten nog geen zogenaamd ‘hitteplan’ voor kwetsbare mensen. Daardoor kunnen veel ouderen op warme dagen tussen wal en schip vallen. Er is simpelweg niemand die even checkt of alles nog goed gaat.
Kleine daden kunnen veel betekenen
Stichting Met je hart is daarom gestart met de campagne Zomer vier je samen. Het doel is simpel: laat ouderen in de zomer niet alleen achter. Juist in deze periode is het belangrijk om naar elkaar om te kijken. En dat hoeft niet ingewikkeld te zijn. Een klein gebaar kan al veel betekenen. Denk aan een praatje op straat, een uitnodiging voor een kopje koffie of even samen naar buiten gaan.
Het is niet nodig om grote acties te organiseren. Een vriendelijk woord of even samen boodschappen doen kan al een groot verschil maken. De stichting hoopt dat mensen hun ogen openhouden voor ouderen in hun buurt. Zie je iemand vaak alleen? Maak dan eens contact. Vraag hoe het gaat of bied hulp aan. Die ene ontmoeting kan voor iemand een lege dag veranderen in een fijne herinnering.
Romme benadrukt dat het niet gaat om groots of ingewikkeld. “Juist kleine dingen maken het verschil,” zegt ze. “Een korte ontmoeting kan voor een oudere voelen als een warme deken.” De stichting wil mensen in beweging krijgen om iets te doen voor hun medemens, zonder dat het veel tijd hoeft te kosten.
Samen kunnen we het verschil maken
Iedereen kan een rol spelen in het tegengaan van zomerse eenzaamheid. Het begint met bewust zijn van wie er in jouw omgeving misschien alleen is. Kijk in je straat, je flat of je buurt. Zijn er mensen die je al een tijd niet hebt gezien? Zie je iemand vaak in zijn eentje op een bankje zitten? Neem dan eens het initiatief om een gesprek te beginnen.
Je hoeft geen professional te zijn of lid van een organisatie. Gewoon mens zijn is genoeg. Iets kleins doen voor een ander kost weinig moeite, maar kan iemand enorm blij maken. En wie weet wat je daarmee losmaakt. Misschien ontstaat er een mooi contact, of wordt het begin gelegd voor een vriendschap.
Het draait uiteindelijk om aandacht. Iedereen wil gezien worden. Zeker in een tijd waarin veel mensen vooral met zichzelf bezig zijn. Door een ander op te merken en iets vriendelijks te doen, maak je de wereld al een stukje mooier. Juist in de zomer, als veel mensen genieten, mogen we de mensen die achterblijven niet vergeten.
Stichting Met je hart laat zien dat we samen iets kunnen doen tegen eenzaamheid. Niet met dure woorden of grote campagnes, maar met simpele, liefdevolle daden. En dat is precies wat we nodig hebben. Want geen enkele zomer zou een periode van leegte en verdriet moeten zijn. Samen kunnen we ervoor zorgen dat niemand wordt vergeten.
