Iedereen die wel eens in de keuken staat, kent het probleem: uien snijden zorgt vaak voor tranende ogen. Mensen proberen van alles om dat tegen te gaan. Een duikbril dragen, tissues op je wangen plakken of heel snel snijden zijn maar een paar voorbeelden. Maar echt helpen doen die methodes vaak niet. Gelukkig hebben wetenschappers daar nu een oplossing voor gevonden die wél werkt.
Wat gebeurt er eigenlijk tijdens het snijden?
Onderzoekers van de Cornell University hebben onderzocht waarom je eigenlijk moet huilen als je een ui snijdt. Ze ontdekten dat het niet meteen de geur is die je ogen laat tranen, maar kleine druppeltjes die vrijkomen uit de ui. Die druppels ontstaan in twee stappen. Eerst ontstaat er druk in de buitenste laag van de ui. Die druk zorgt ervoor dat er vloeistof uitbarst, en daarna verspreiden de deeltjes zich verder in de lucht. Als die deeltjes je ogen bereiken, gaan je traanbuizen aan het werk. Dat zorgt voor het bekende prikkende gevoel en de tranen die vaak volgen.
Het mes maakt het verschil
Wat de onderzoekers vooral opvallend vonden, is dat het mes waarmee je snijdt een grote rol speelt. Als je een bot mes gebruikt, moet je harder drukken. Daardoor barst de ui met meer kracht open en komen er meer irriterende stoffen vrij. Ook snijden op hoge snelheid zorgt ervoor dat de ui heftig reageert. Je krijgt dan grotere en snellere druppels in de lucht, die dus sneller je ogen bereiken. Dat zorgt voor meer prikkeling, en dus ook meer tranen.
Een scherp mes daarentegen zorgt voor een rustige snede. De ui wordt dan niet zo heftig beschadigd en geeft minder van die prikkelende druppels vrij. Dat betekent dat je minder snel last krijgt van je ogen. En als je daarbij ook nog langzaam snijdt, is de kans groot dat je helemaal geen last hebt van tranen. Het verschil is dus simpel: een scherp mes en rustig werken zorgt voor droge ogen, terwijl een bot mes en snel snijden je in tranen achterlaat.
Andere tips werken minder goed
Je hebt het vast wel eens gehoord: snij uien onder water, zet een ventilator aan of draag een duikbril. Al die oplossingen klinken grappig, maar zijn in de praktijk niet altijd even handig. Snijden onder water is onhandig, zeker als je precies wilt werken. Een duikbril kan helpen, maar wie wil er nu koken met een duikbril op? En een ventilator blaast misschien wel wat druppels weg, maar verspreidt de geur ook door de hele keuken. Veel van deze oplossingen zijn dus vooral een hoop gedoe.
Wat ook vaak genoemd wordt, is het afkoelen van de ui in de koelkast of vriezer. Dat zou ervoor zorgen dat de stoffen in de ui minder snel vrijkomen. Maar ook dat werkt maar deels. Het is niet verkeerd om de ui koel te bewaren, maar het is geen garantie dat je niet gaat huilen. Volgens de onderzoekers kun je het beste gewoon zorgen voor goed gereedschap en rustig werken.
Praktische tips voor in de keuken
Wil je dus geen tranen meer bij het koken, zorg dan dat je een scherp mes in huis hebt. Een goed mes hoeft niet duur te zijn, maar moet wel regelmatig geslepen worden. Je kunt hiervoor een slijpstaal gebruiken of een speciaal apparaatje kopen. Ook zijn er messenwinkels die dat voor je doen. Het mes moet makkelijk door de ui glijden zonder dat je kracht hoeft te zetten. Neem ook je tijd tijdens het snijden. Door langzaam te snijden, komt er minder druk op de ui te staan. En dat voorkomt dat die vervelende druppeltjes in de lucht komen.
Zorg er ook voor dat je werkblad stabiel is. Een goede snijplank die niet schuift helpt je om veilig en rustig te snijden. Dat is niet alleen fijner, maar ook veiliger. Als je veel uien tegelijk moet snijden, overweeg dan om een scherpe mandoline of hakapparaat te gebruiken. Maar ook dan geldt: hoe scherper het mes, hoe beter voor je ogen.
Huilen in de keuken hoeft niet meer
Dankzij het onderzoek van de Cornell University weten we nu beter waar die tranen vandaan komen. Het ligt niet aan jouw gevoeligheid of de soort ui, maar vooral aan hoe je snijdt. Dus gooi dat botte mes de deur uit en investeer in een goed scherp mes. Neem de tijd in de keuken en laat het snijden rustig en beheerst verlopen. Dan houd je het niet alleen veiliger, maar ook een stuk droger. Zo wordt koken weer een stuk leuker, zelfs met uien op het menu.
Bron:Â Hart van Nedereland
