De zomervakantie is begonnen, in elk geval voor het noorden van Nederland. Steeds meer Nederlanders kiezen de laatste jaren voor een vakantie in eigen land. Volgens de ANWB is dat zelfs een blijvende trend geworden. Toch lijkt daar binnenkort verandering in te komen. Door een nieuwe belastingmaatregel van het kabinet kan een vakantie in Nederland vanaf volgend jaar flink duurder worden.
Meer betalen voor een nachtje in eigen land
Het demissionaire kabinet wil vanaf januari 2026 de btw op overnachtingen verhogen van 9 naar 21 procent. Die maatregel moet de schatkist jaarlijks zo’n 1 miljard euro extra opleveren. Maar voor vakantiegangers betekent dit simpelweg: meer betalen. Hotels, vakantiehuisjes en luxe glamping-tenten worden allemaal duurder door de hogere btw.
Voor wie met een eigen tent of caravan op pad gaat, verandert er voorlopig niets. De btw op zelf meegebrachte kampeermiddelen blijft 9 procent. Maar wie gebruik maakt van een accommodatie die wordt verhuurd, moet vanaf volgend jaar rekening houden met hogere prijzen.
Buitenland wordt aantrekkelijker
In vergelijking met de buurlanden komt Nederland straks veel slechter uit de bus. In Duitsland ligt de btw op overnachtingen op 7 procent, en in België is dat 6 procent. Als Nederland naar 21 procent gaat, worden vakanties over de grens opeens een stuk aantrekkelijker.
Dat kan vooral langs de grens een groot probleem worden. Mensen uit Nederland kunnen binnen een uur in Duitsland of België zijn, en voor veel mensen zal het prijsverschil de doorslag geven. Je krijgt daar straks meer vakantie voor je geld.
Vakantie in eigen land in de knel
Volgens de ANWB is het aantal mensen dat in Nederland vakantie viert de afgelopen jaren juist gestegen. Dat komt deels door corona, maar ook omdat veel mensen beseffen dat je niet ver hoeft te reizen voor een fijne vakantie. Toch kan deze trend breken als vakanties in eigen land fors duurder worden.
Jeffrey Belt van Hiswa-Recron, de brancheorganisatie voor recreatiebedrijven, maakt zich grote zorgen. Hij ziet dat veel bedrijven het al zwaar hebben, en deze btw-verhoging kan voor sommigen de druppel zijn. “Vanaf volgend jaar wordt het voor veel ondernemers een stuk moeilijker,” zegt hij.
Welke accomodaties worden duurder?
Er is een onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten accommodaties. Het hogere btw-tarief van 21 procent geldt vanaf 2026 voor:
Hotels
Vakantiehuisjes en bungalows
Glamping-tenten
Voor campings waarbij je zelf een tent of caravan meeneemt, blijft het tarief 9 procent. Het verschil zit dus vooral in of de accommodatie door jouzelf is meegebracht of door het bedrijf wordt aangeboden.
Dat verschil klinkt simpel, maar in de praktijk kan het ingewikkeld zijn. Denk aan campings die zowel staanplaatsen als kant-en-klare safaritenten aanbieden. Voor hetzelfde terrein kunnen dan verschillende btw-tarieven gelden.
Hogere prijs wordt doorberekend aan de klant
Een onafhankelijk onderzoeksbureau heeft berekend dat de hogere btw in de meeste gevallen gewoon wordt doorberekend aan de klant. Gemiddeld stijgt de prijs voor een overnachting met zo’n 8 procent.
De onderzoekers keken ook naar het effect op het gedrag van mensen. Aan de hand van economische berekeningen verwachten ze dat de vraag naar overnachtingen in Nederland met 6 procent zal dalen. Maar uit vragenlijsten onder Nederlanders komt een veel groter effect naar voren: bijna 30 procent zegt te overwegen om hun vakantieplannen aan te passen of zelfs over de grens te gaan boeken.
Grote gevolgen voor de sector
De impact van de belastingmaatregel zal flink zijn. En niet alle vakantiebedrijven zullen de klap even goed opvangen. Kleine bedrijven hebben vaak minder geld en personeel en kunnen dus minder makkelijk op veranderingen inspelen. Grotere ketens hebben meer middelen om tijdelijk verlies op te vangen.
Ook vakantieparken die vooral op gezinnen gericht zijn, krijgen het zwaarder dan hotels. Hotels kunnen nog wel rekenen op zakelijke klanten en toeristen uit het buitenland. Maar vakantieparken moeten het vooral hebben van Nederlandse gezinnen. En die gaan straks vaker kiezen voor een goedkoper alternatief.
Grensregio’s hebben het extra moeilijk
Langs de grens zal de pijn het grootst zijn. Dat zegt ook Hendrik-Jan Mensink, eigenaar van vakantiepark De Twee Bruggen in Winterswijk. “Onze tarieven voor volgend jaar gaan mensen echt laten schrikken,” zegt hij. Volgens hem zullen veel gasten besluiten om naar het buitenland te gaan of hun vakantie korter te maken.
En dat heeft niet alleen gevolgen voor zijn eigen bedrijf. “Als wij minder gasten hebben, dan heeft het winkelcentrum van Winterswijk dat ook. Onze gasten gaan uit eten, winkelen en doen boodschappen in het dorp. Als zij wegblijven, merken horeca en winkels dat meteen.”
Minder ruimte voor verbetering en innovatie
Een ander probleem is dat vakantieparken minder geld overhouden om te investeren. Mensen verwachten tegenwoordig luxe, vernieuwing en comfort. Als bedrijven geen ruimte meer hebben om te investeren in nieuwe bungalows of het vernieuwen van een zwembad, dan kan dat op de lange termijn tot nóg minder gasten leiden.
En dat is precies waar ondernemers bang voor zijn. Het is niet alleen een kwestie van hogere kosten, maar ook van concurrentiepositie en aantrekkingskracht.
Wat kun je als vakantieganger doen?
Als je graag in Nederland op vakantie gaat, is het goed om te weten dat de prijzen volgend jaar flink omhoog kunnen gaan. Misschien is het slim om je vakantie wat eerder te boeken, zodat je nog kunt profiteren van het lage btw-tarief.
Ook kun je kijken naar alternatieven zoals:
Kamperen met eigen tent of caravan
Boeken bij kleinere aanbieders die misschien minder snel hun prijzen verhogen
Een vakantie in het voor- of naseizoen
Daarnaast kan het helpen om accommodaties te vergelijken met aanbiedingen in Duitsland of België. Wie flexibel is met zijn plannen, kan best nog voordelig op vakantie – ook als de regels veranderen.
De toekomst van toerisme in Nederland
De voorgestelde btw-verhoging raakt niet alleen de vakantiegangers, maar ook de toerismesector zelf. De kans is groot dat het landschap van de Nederlandse recreatiebranche gaat veranderen. Kleine bedrijven lopen risico, grensgebieden verliezen klanten, en het idee van ‘vakantie in eigen land’ wordt minder vanzelfsprekend.
Of de maatregel echt 1 miljard euro per jaar gaat opleveren, is nog de vraag. Als veel mensen uitwijken naar het buitenland of hun vakantie helemaal schrappen, kan het kabinet misschien minder belasting ophalen dan gehoopt.
Voorlopig is het afwachten of de plannen definitief doorgaan. Maar voor wie graag in Nederland vakantie viert, kan het verstandig zijn om alvast rekening te houden met hogere prijzen – of om toch eens over de grens te kijken.
Bron: nos
