Loop je door het bos of over een grasveld en zie je ineens een enorme witte bol liggen? Dan schrik je misschien even. Sommige mensen denken zelfs dat het een dood dier is. Een dierenarts moest ooit ter plekke komen omdat iemand dacht dat er een overleden schaap lag. Maar gelukkig bleek dat niet zo te zijn. Die mysterieuze witte bol is eigenlijk een bijzondere paddenstoel: de Reuzenbovist. Een indrukwekkend natuurverschijnsel dat in Nederland steeds vaker voorkomt, maar lang niet iedereen weet wat het is.
Een paddenstoel zo groot als een voetbal
De Reuzenbovist is niet zomaar een zwammetje dat je over het hoofd ziet. Hij kan flink groot worden, soms wel zo groot als een voetbal. In het buitenland zijn zelfs exemplaren gevonden van ruim anderhalve meter groot. Ook qua gewicht zijn ze opvallend: sommige wegen tot wel tien kilo. In Nederland verschijnen deze grote paddenstoelen meestal tussen juli en eind september. Ze zijn rond, wit en hebben een glad oppervlak. Als je eraan voelt, zijn ze stevig, bijna hard. Ze geuren nauwelijks, tenzij ze nat worden van regen. Dan kan er een muffe lucht ontstaan. Let wel op: als je ertegen schopt of erin knijpt, komen er sporen vrij die vlekken kunnen veroorzaken.
Steeds vaker in Nederland te vinden
Ronald Morsink van Paddenstoelenonderzoek Nederland vertelt dat steeds meer mensen melding maken van deze opvallende zwam. In de afgelopen vier jaar zijn er al zo’n 800 meldingen binnengekomen. Volgens hem neemt het aantal meldingen elk jaar een beetje toe. Mensen die er eentje vinden, zijn vaak verbaasd. “Wat is dit in hemelsnaam?” is een vraag die Morsink vaak hoort. En eerlijk is eerlijk: als je niet weet wat het is, kun je flink schrikken van zo’n witte bol in het gras. Toch is de Reuzenbovist helemaal niet gevaarlijk. Veel dieren, zoals muizen, eekhoorns en zelfs honden, nemen er gerust een hapje van.
Eetbaar, maar let goed op de plek
Je kunt de Reuzenbovist in principe eten. Sommige mensen doen dat ook. Toch is het goed om eerst even na te denken voordat je hem in de pan gooit. De smaak is namelijk erg flauw, dus verwacht geen culinair hoogstandje. Belangrijker nog: de plek waar de zwam groeit is van groot belang. De Reuzenbovist staat vaak op grond die vervuild is, bijvoorbeeld in moestuinen, bermen of bij afvalplekken. De zwam neemt stoffen uit de bodem op, ook metalen. Als die in de grond zitten, kun je ze binnenkrijgen door de paddenstoel te eten. Morsink raadt daarom aan om altijd eerst goed te kijken waar de zwam groeit. Als het niet schoon is, kun je hem beter laten staan.
Waar je de Reuzenbovist kunt vinden
Deze grote zwam is verspreid over heel Nederland te vinden. Zelfs op de Waddeneilanden kun je hem tegenkomen. Hij groeit vooral op plekken waar de bodem rijk is aan voeding. Denk aan weilanden die sterk bemest zijn, oude boomgaarden, moestuinen en parken. Ook in wegbermen en plantsoenen kun je hem zien verschijnen. De Reuzenbovist is een soort opruimer van de natuur. Hij helpt bij het afbreken van resten en leeft graag op plekken waar wat te halen valt. Je herkent hem aan zijn opvallende witte kleur, ronde vorm en stevige structuur.
Wat gebeurt er met de zwam als hij oud wordt?
Net als bij andere paddenstoelen verandert de Reuzenbovist na verloop van tijd. Eerst blijft hij stevig en wit. Maar later wordt hij bruin, slap en droogt hij langzaam uit. Als dat gebeurt, begint hij open te scheuren. Bij elke aanraking of regendruppel laat hij dan zijn sporen los. Die worden door de wind meegenomen. In het laatste stadium laat de zwam zelfs los van de grond. Dan is hij nog maar een schim van wat hij was en weegt hij slechts een paar gram. Deze lichtgewicht versie rolt dan over het veld, meegevoerd door de wind, net als een soort natuurlijke zaadverspreider.
Geef je vondst door
Heb je zelf ooit zo’n grote witte bol zien liggen? Dan heb je dus waarschijnlijk een Reuzenbovist gezien. Het is leuk én nuttig om dat door te geven. Dat kan heel eenvoudig via de website waarneming.nl. Daar verzamelen ze gegevens over dieren en planten in Nederland, en ook over paddenstoelen zoals deze. Door jouw melding krijgen onderzoekers een beter beeld van waar en wanneer deze zwammen verschijnen. Zo help je mee aan meer kennis over de natuur in ons land. En wie weet ben jij dan wel de volgende die zo’n indrukwekkende witte reus ontdekt tijdens een wandeling.
Bron: De Telegraaf
