Eierstokkanker en borstkanker komen allebei vaak voor bij vrouwen. Hoewel ze in verschillende organen ontstaan, hebben ze wel overeenkomsten. Steeds meer onderzoekers wijzen op een duidelijke biologische link tussen deze twee vormen van kanker. Vooral genetische aanleg speelt hierbij een belangrijke rol. De bekendste voorbeelden daarvan zijn fouten in de genen BRCA1 en BRCA2. Vrouwen die zo’n genfout hebben, lopen meer risico op beide soorten kanker.
De mutaties in deze genen zorgen ervoor dat cellen zich anders gedragen. Ze kunnen sneller uitgroeien tot een tumor. Volgens cijfers van de American Cancer Society hebben vrouwen met borstkanker een grotere kans om ook eierstokkanker te krijgen. Die kans is zelfs twee keer zo groot vergeleken met vrouwen zonder borstkanker. Het verband tussen de twee ziektes is dus sterker dan vaak wordt gedacht. Het gaat niet alleen om toeval, maar ook om erfelijke factoren.
Wat BRCA-genfouten betekenen voor je risico
Vrouwen met een BRCA1-mutatie lopen veel risico. Uit onderzoek blijkt dat zij tot wel 72% kans hebben om in hun leven borstkanker te krijgen. Voor eierstokkanker is die kans ongeveer 44%. Heb je een BRCA2-mutatie? Dan is de kans op borstkanker bijna net zo hoog, tot zo’n 69%. De kans op eierstokkanker ligt dan lager, maar is nog steeds 17%. Dat zijn serieuze cijfers. Het laat zien hoe belangrijk genetische aanleg is bij deze vormen van kanker.
Wat veel mensen niet weten, is dat zowel vaders als moeders zo’n genfout kunnen doorgeven aan hun kinderen. Je kunt dus erfelijke aanleg hebben zonder dat je moeder of oma beide ziektes heeft gehad. Misschien had iemand in de familie alleen borstkanker, maar dan kan de kans op eierstokkanker bij jou alsnog verhoogd zijn. Het is dus slim om niet alleen naar één soort kanker te kijken in de familiegeschiedenis.
Erfelijkheid en testen op genfouten
Vrouwen die uit een familie komen waar veel vrouwen borstkanker of eierstokkanker hebben gehad, kunnen nadenken over een genetische test. Daarmee kun je kijken of je een BRCA1- of BRCA2-mutatie hebt. Zo’n test wordt meestal gedaan via bloedonderzoek. Het resultaat geeft inzicht in je persoonlijke risico. Samen met je arts kun je dan bespreken wat je kunt doen om je risico te verlagen of de ziekte vroeg op te sporen.
Als je weet dat je zo’n genfout hebt, kun je vaker gecontroleerd worden. Dat kan bijvoorbeeld via een MRI of een echo. Sommige vrouwen kiezen er zelfs voor om preventief iets aan hun lichaam te laten doen, zoals het verwijderen van borst- of eierstokweefsel. Dat lijkt heftig, maar voor mensen met veel risico kan het wel levensreddend zijn. Je arts kan je helpen met het maken van deze keuze.
Andere factoren die het risico kunnen verhogen
Erfelijkheid is niet het enige wat invloed heeft op de kans op borstkanker of eierstokkanker. Ook je leefstijl en leeftijd spelen een rol. Oudere vrouwen lopen bijvoorbeeld meer risico. Overgewicht vergroot die kans ook. Net als het nooit zwanger zijn geweest of het niet voldragen van een zwangerschap. Dit heeft te maken met hormonen en hoe vaak je lichaam bepaalde processen doormaakt.
Een andere belangrijke factor is het langdurig gebruiken van hormoontherapie na de overgang. Sommige vrouwen nemen hormonen om klachten van de overgang te verlichten. Maar als je die lang gebruikt, kan je risico op kanker iets toenemen. Dit betekent niet dat je meteen moet stoppen, maar het is wel goed om hierover met je arts te praten. Zo kun je samen bekijken wat het beste is in jouw situatie.
Mogelijkheden om risico’s te verlagen
Voor vrouwen met een hoog risico bestaan er verschillende manieren om zich te beschermen. Sommige kiezen voor een preventieve operatie. Dat kan een borstverwijdering zijn, of het weghalen van de eierstokken en eileiders. Dit heet ook wel een profylactische ingreep. Het doel is om het weefsel weg te halen waar kanker kan ontstaan, zodat het risico flink daalt. Niet iedereen kiest hiervoor, maar voor sommigen voelt het als een veilige stap.
Daarnaast zijn er ook medicijnen die het risico kunnen verlagen. Een bekend middel is tamoxifen. Artsen schrijven dit soms voor aan vrouwen met een verhoogd risico op borstkanker. Het remt bepaalde hormonen in het lichaam en zorgt zo dat kankercellen zich minder snel ontwikkelen. Medicijnen kunnen dus een goed alternatief zijn voor wie liever geen operatie wil.
Of je nu kiest voor controles, medicijnen of een operatie: het belangrijkste is dat je goed weet waar je aan toe bent. Door inzicht te krijgen in je eigen erfelijkheid en risico’s, kun je samen met je arts betere keuzes maken voor je gezondheid. Zo blijf je een stap voor.
Bron: Bored Daddy
