Zijn All You Can Eat-restaurants echt de voordelige paradijzen die ze lijken? Veel mensen laten zich verleiden door het idee dat je voor een vaste prijs onbeperkt kunt eten. Het klinkt aantrekkelijk: een tafel vol eten, zoveel opscheppen als je wilt en nooit zorgen over de rekening. Maar achter deze formule schuilen slimme trucs waar de meeste gasten niet bij stilstaan.
Eten in overvloed
Wie vaker bij een All You Can Eat-restaurant komt, herkent misschien het gevoel dat je veel te vol naar huis gaat. Vaak zit je maag helemaal opgerekt en merk je de dag erna dat je last hebt van je darmen of winderigheid. Tijdens het opscheppen lijkt het aantrekkelijk om nog een bord te pakken, maar de vraag is of je het eten nog echt proeft en ervan geniet.
Deze restaurants spelen handig in op de gedachte dat je pas krijgt waarvoor je betaalt als je drie of vier volle borden hebt gegeten. Veel gasten eten daardoor meer dan ze eigenlijk willen, alleen om “waar voor hun geld” te krijgen. Het gevolg is dat je ongemerkt te veel eet en toch niet per se een goede deal hebt gemaakt.
Psychologie van prijs en kwaliteit
Een interessant onderzoek van Cornell University laat zien hoe dit werkt. In dat onderzoek moesten twee groepen mensen naar hetzelfde buffet. De ene groep betaalde een hoger bedrag, de andere een lager bedrag. Het opmerkelijke resultaat: de groep die meer had betaald, beoordeelde het eten beter. Ze vonden het lekkerder en van hogere kwaliteit, terwijl het exact hetzelfde eten was.
Dit laat zien dat ons brein ons voor de gek houdt. We koppelen de prijs aan de kwaliteit, zelfs als er geen enkel verschil is. Voor restaurants is dit slim, want door de prijs iets hoger te zetten, voelen gasten zich eigenlijk beter over hun maaltijd, terwijl ze niet meer waarde krijgen.
Kleine porties, grote invloed
Nog een methode die veel wordt toegepast: kleinere porties. Bij veel All You Can Eat-restaurants krijg je kleinere borden of worden gerechten in kleine schaaltjes aangeboden. Dit lijkt misschien onschuldig, maar het beïnvloedt onbewust hoeveel je opschept. Onderzoek laat zien dat mensen minder eten wanneer de porties kleiner worden aangeboden.
Daarbij geldt ook dat kleine borden ervoor zorgen dat je sneller denkt dat je veel hebt gegeten. Een vol klein bord voelt immers als een grote portie, terwijl de inhoud eigenlijk beperkt is. Zo eet je minder dan je denkt, en dat komt de winst van het restaurant ten goede.
Het gebruik van vullende gerechten
Een andere slimme tactiek is de manier waarop gerechten worden aangeboden. Vaak staan de goedkopere en vullende gerechten vooraan bij het buffet. Denk aan brood, rijst, pasta of friet. Als je net binnenkomt en honger hebt, schep je daar vaak het meeste van op. Tegen de tijd dat je bij de luxere gerechten komt, zoals vlees, vis of zeevruchten, zit je al voller.
Dit is geen toeval. Restaurants weten precies hoe ze de looproute en de volgorde van gerechten moeten inrichten om ervoor te zorgen dat je sneller vol zit met goedkope ingrediënten. Het resultaat: jij voelt je voldaan, maar hebt eigenlijk vooral goedkope koolhydraten gegeten in plaats van dure producten.
Beperkte tijd en service
Veel All You Can Eat-restaurants hanteren een tijdslimiet. Meestal mag je bijvoorbeeld maar twee of drie uur blijven zitten. Dat lijkt ruim, maar het zorgt er wel voor dat je sneller gaat eten. Door dat tempo merk je minder goed wanneer je vol zit.
Daarnaast worden drankjes vaak apart afgerekend en zijn ze relatief duur. Omdat je door al dat eten meer dorst krijgt, bestel je automatisch meer drinken. Vooral frisdrank, bier of wijn leveren het restaurant extra winst op. Zo compenseren ze gemakkelijk de lage prijs van het buffet.
De rol van desserts
Een buffet lijkt compleet te zijn met een uitgebreid dessertgedeelte, maar ook daar zitten slimme trucs achter. Toetjes bestaan vaak uit goedkope ingrediënten zoals slagroom, gelatine of ijs. Ze vullen snel, maar kosten weinig. De kleurrijke presentatie maakt ze aantrekkelijk, waardoor veel mensen toch nog een bakje nemen, zelfs als ze eigenlijk al vol zitten. Zo eet je meer dan je wilde en wordt het idee van overvloed nog eens versterkt.
De illusie van keuze
Een ander aspect is de enorme hoeveelheid gerechten die wordt aangeboden. Het lijkt alsof je keuze hebt uit tientallen of zelfs honderden opties. In werkelijkheid bestaan veel van die gerechten uit dezelfde basisproducten die telkens anders zijn klaargemaakt.
Zo kan hetzelfde kippenvlees terugkomen in saté, kipnuggets en een wokgerecht. Voor jou voelt het als variatie, maar voor het restaurant betekent het dat ze efficiënt en goedkoop inkopen. Jij denkt dat je profiteert van een overvloed, maar in feite is het gewoon slimme herverpakking van dezelfde ingrediënten.
Eten dat je eetlust remt
Sommige restaurants gebruiken zelfs ingrediënten die je sneller een vol gevoel geven. Denk aan zout, olie of bepaalde sauzen die rijk zijn aan vet. Deze zorgen ervoor dat je sneller verzadigd raakt. Hierdoor eet je minder dure producten, terwijl je toch denkt dat je genoeg hebt gehad.
Ook soep is een veelgebruikt middel: het vult snel en wordt vaak als eerste gerecht aangeboden. Mensen die met soep beginnen, eten daarna gemiddeld minder van de rest van het buffet. Voor het restaurant is dat winstgevend, want soep is goedkoop te maken.
Waarom we toch blijven gaan
Ondanks al deze trucs blijven All You Can Eat-restaurants populair. Dat komt omdat het concept inspeelt op ons gevoel van overvloed en vrijheid. Je hoeft geen keuze te maken van een menukaart, je kunt zelf bepalen hoeveel en wat je eet en je krijgt het gevoel dat je controle hebt.
Bovendien is het vaak gezellig om met een groep te gaan. Iedereen vindt wel iets dat hij of zij lekker vindt, en de vaste prijs geeft een gevoel van zekerheid. Zelfs als je weet dat je misschien te veel eet of dat de trucs slim zijn ingezet, voelt het voor veel mensen toch als een leuke ervaring.
Alternatieven om bewuster te eten
Als je niet wilt meegaan in deze psychologische spelletjes, kun je overwegen om naar een à la carte-restaurant te gaan. Daar betaal je wel per gerecht, maar de kans is groot dat je bewuster eet en meer geniet van wat je krijgt. Een andere optie is om bij een buffet bewust kleine porties te nemen en eerst te proeven voordat je je bord volschept.
Het belangrijkste is dat je jezelf afvraagt: geniet ik echt van dit eten, of probeer ik vooral mijn geld “terug te verdienen”? Als het laatste het geval is, dan speel je eigenlijk precies het spel dat de All You Can Eat-restaurants van je verwachten.
