Kerst is voor veel mensen een tijd van lichtjes, warmte en samen zijn. Maar als je iemand bent verloren, voelt deze periode vaak juist zwaarder. Waar anderen uitkijken naar gezelligheid, kan jij het gevoel hebben dat je iets mist. Rouwcoach Ciska Rensen legt uit hoe je hiermee om kunt gaan en wat kan helpen tijdens de feestdagen.
De pijn van missen en het dubbele gevoel
Wanneer je iemand bent verloren, zelfs al is dat jaren geleden, kan kerst ineens heel confronterend zijn. Iedereen is vrolijk, samen aan het eten en aan het lachen. En jij denkt misschien alleen maar aan degene die er niet meer is. Volgens rouwcoach Ciska Rensen is dit gevoel heel normaal. Juist in deze periode voel je de leegte vaak extra sterk.
Kerst wordt vaak gezien als een verplicht gezellig moment. Je wordt bijna geacht om blij te zijn en te genieten. Als jij daar niet aan toe bent, kan dat voor extra druk zorgen. Je voelt je misschien schuldig omdat je niet meedoet met de sfeer of omdat je verdrietig bent. En dat maakt het moeilijk.
Maar aan de andere kant kan kerst ook juist troost geven. Door met anderen te zijn die je dierbaar zijn, voel je dat je er niet alleen voor staat. Het ophalen van herinneringen of gewoon samen stil zijn, kan ook waardevol zijn. Die mix van emoties – warmte én verdriet – is wat deze dagen zo intens maakt.
Laat alle gevoelens toe, ze mogen er zijn
Veel mensen die rouwen hebben moeite met emoties die elkaar snel afwisselen. Je kunt op het ene moment lachen en het volgende moment verdrietig zijn. Dat is helemaal niet raar. Rensen benadrukt dat het oké is om even te genieten én te rouwen. Je hoeft niet te kiezen. Beide gevoelens kunnen naast elkaar bestaan.
Soms voel je je schuldig als je toch lacht of plezier hebt. Maar dat betekent niet dat je je geliefde vergeet. Het laat juist zien dat je verder leeft, met het gemis als onderdeel van jouw verhaal. Geef jezelf dus toestemming om alles te voelen. Verdriet, vreugde, gemis én verbondenheid horen er allemaal bij.
Zorg goed voor jezelf en luister naar wat jij nodig hebt
De belangrijkste tip van Ciska Rensen is simpel: zet jezelf op de eerste plek. Jij bepaalt hoe je de feestdagen invult. Als je liever niet mee wilt doen aan een groot kerstdiner of oudjaarfeest, dan is dat prima. Je hoeft niet aan ieders verwachtingen te voldoen.
Soms is het juist fijn om met familie samen te zijn. Andere keren wil je liever alleen zijn of iets heel anders doen dan normaal. Alle keuzes zijn goed, zolang ze maar kloppen met wat jij op dat moment voelt.
Een klein gebaar kan al helpen om je geliefde bij de feestdagen te betrekken. Denk aan het aansteken van een kaarsje, een foto neerzetten, het favoriete gerecht koken of zelfs een plekje aan tafel vrijlaten. Zo laat je zien dat je diegene niet bent vergeten, zonder dat het verdriet alles overneemt.
Tradities kunnen ook troost bieden. Misschien deed je dierbare altijd iets specifieks rond kerst, zoals oliebollen bakken. Door die gewoonte voort te zetten, blijf je verbonden met die persoon en geef je het gemis op een liefdevolle manier een plek.
Geef je gevoel ruimte, ook in contact met anderen
Het kan helpen om je gevoelens op te schrijven of met anderen te delen. Een brief aan je dierbare schrijven of herinneringen ophalen kan opluchten. Het helpt om je gedachten te ordenen en de emoties beter te begrijpen. Je hoeft niet alles voor jezelf te houden.
Ook is het slim om afspraken tijdens de feestdagen ‘onder voorbehoud’ te maken. Spreek bijvoorbeeld met jezelf af dat je mag afzeggen of eerder naar huis mag als het niet goed voelt. Zo geef je jezelf ruimte om op het moment zelf te beslissen wat haalbaar is.
Wees open tegen je omgeving. Zeg wat je wel of juist niet wilt. Geef aan of je over je dierbare wilt praten of liever niet. Door dit van tevoren duidelijk te maken, voorkom je lastige situaties en voorkom je dat je over je grenzen gaat.
Hoe je anderen kunt steunen die rouwen
Niet iedereen weet hoe je iemand moet steunen die in rouw is. Maar het belangrijkste is om er gewoon te zijn. Ga het verdriet niet uit de weg. Vraag hoe het gaat en luister zonder oordeel. Je hoeft geen groot advies te geven, alleen een luisterend oor kan al genoeg zijn.
Volgens Rensen helpt het om heel concreet te zijn. Vraag bijvoorbeeld: “Vind je het fijn als we het over hem of haar hebben?” of “Zal ik een herinnering delen?” Zo geef je ruimte aan het gevoel, zonder iets op te dringen. Vermijd goedbedoelde opmerkingen als “probeer er toch iets moois van te maken” of “kijk vooruit naar de toekomst”. Die zinnen kunnen onbedoeld pijnlijk zijn.
Een arm om iemands schouder, een warm gebaar of gewoon aanwezig zijn kan veel meer betekenen dan je denkt. Laat merken dat iemand niet alleen is in zijn verdriet. Juist in een tijd waar iedereen vrolijk lijkt, kan dat het verschil maken.
Rouw stopt niet na de feestdagen
Tot slot is het belangrijk om te beseffen dat rouw geen einde kent. Ciska Rensen legt uit dat ze liever spreekt over rouw ‘verweven’ in plaats van ‘verwerken’. Verwerken klinkt alsof het op een dag klaar moet zijn, maar dat is niet zo. Verlies draag je mee, op jouw manier.
Het gemis blijft. Maar dat hoeft niet te betekenen dat je niet meer kunt leven of genieten. Door ruimte te blijven geven aan je gevoel, ontstaat er langzaam weer balans. Niet alleen met kerst, maar ook in de dagen, weken en maanden die volgen.
Iedereen rouwt anders. En dat is oké. Geef jezelf tijd, geef jezelf rust en wees mild. Je hoeft niet perfect door de feestdagen te komen. Je hoeft alleen te voelen wat jij nodig hebt – en dat is meer dan genoeg.
Bron: RTL Nieuws
