Iedereen heeft het weleens: je zit zo vol frustratie dat je opeens begint te vloeken. Soms omdat iets tegenzit, soms omdat je je afreageert. Vaak voelt dat daarna een beetje ongemakkelijk, zeker als anderen erbij zijn. Veel mensen proberen het dan ook te vermijden. Toch blijkt uit onderzoek dat vloeken in sommige situaties juist goed voor je kan zijn.
Wat vloeken met je lichaam doet
Onderzoekers hebben gekeken naar wat er precies gebeurt als mensen vloeken. Wat blijkt? Je lichaam reageert op een bijzondere manier. Door te vloeken verlaag je een soort rem in je hoofd. Je wordt alerter, je kunt je beter concentreren en voelt je zekerder van jezelf. Daardoor lukt het soms net om iets langer door te gaan, of om meer kracht te zetten dan je normaal zou doen.
Volgens psycholoog Richard Stephens van Keele University kan vloeken je zelfs helpen om in een soort flow te komen. Je voelt je sterker en minder snel afgeleid. Dat kan helpen als je bijvoorbeeld aan het sporten bent, of als je ergens even flink doorheen moet. En nee, het zorgt niet meteen voor stress in je lichaam. De hartslag blijft normaal, zo bleek uit eerdere onderzoeken.
Ook in tests waarbij mensen hun hand in ijskoud water moesten houden of tot het uiterste moesten fietsen, hielp vloeken. De deelnemers die vloekten hielden het langer vol dan degenen die gewone woorden gebruikten. Ze voelden zich krachtiger, minder bang voor pijn en presteerden beter.
Vloeken maakt je vrijer
Er is nog een reden waarom vloeken effect kan hebben. Het haalt even de sociale rem van je af. Normaal houd je je in, zeker in gezelschap. Maar door een krachtterm te gebruiken, laat je die rem los. Dat geeft een gevoel van vrijheid en ruimte. Je stapt als het ware even uit je gewone rol, en dat helpt je om jezelf net iets verder te duwen.
Om dat goed te onderzoeken deden Stephens en zijn team twee experimenten met bijna 200 mensen. Deelnemers moesten een bepaalde oefening doen terwijl ze elke paar seconden iets riepen: het ene deel riep scheldwoorden, het andere deel gewone, neutrale woorden. Het resultaat was duidelijk: mensen die vloekten konden gemiddeld elf procent langer doorgaan. Ze gaven ook aan dat ze zich zekerder voelden en beter konden focussen.
Dat was best verrassend, ook voor de onderzoekers. Ze dachten eerst dat vloeken juist een negatieve uitwerking zou hebben. Maar de uitkomst wees iets heel anders uit. Volgens hen is vloeken eigenlijk een handig hulpmiddel. Het kost niets, is direct beschikbaar en werkt in bepaalde situaties net zo goed als een oppepper.
Wanneer vloeken echt helpt
Het lijkt er dus op dat vloeken vooral werkt als je onder druk staat. Bijvoorbeeld tijdens sport of bij een spannende presentatie. De onderzoekers denken zelfs dat het vloeken extra krachtig is omdat het iets is wat eigenlijk ‘not done’ is. Het taboe zorgt voor een soort extra energie.
Stephens en zijn team doen nu verder onderzoek naar hoe sterk dat effect kan zijn. Ze willen weten of grove taal ook nog meer effect heeft dan milde krachttermen. Ook zijn ze benieuwd of de boost in zelfvertrouwen die je krijgt van vloeken ook helpt in andere situaties, zoals bij een sollicitatiegesprek of het aanspreken van iemand die je leuk vindt.
De psycholoog geeft een voorbeeld: stel je moet iets spannends doen, zoals een presentatie geven. Je kunt dan een minuut in stilte vloeken, gewoon om jezelf op te peppen. Volgens hem doen mensen dat waarschijnlijk al zonder dat ze het doorhebben. Je haalt jezelf uit je hoofd en je geeft je lichaam het signaal dat het tijd is om door te pakken.
Niet zonder risico
Toch is het niet zo dat je nu maar overal moet gaan vloeken. Stephens waarschuwt: het hangt er sterk vanaf wie er om je heen is. Een krachtterm op het verkeerde moment kan voor ongemakkelijke situaties zorgen. Het blijft belangrijk om na te denken over je omgeving. Niet iedereen vindt vloeken prettig of gepast. Wat voor jou werkt als uitlaatklep, kan voor een ander juist schokkend zijn.
Je moet dus goed inschatten of het moment en de plek geschikt zijn. Als je weet dat je met mensen bent die niet tegen grof taalgebruik kunnen, dan kun je beter even iets anders verzinnen om jezelf op te peppen.
Een simpel woord met veel kracht
Kortom, vloeken heeft een veel grotere invloed op je lichaam en geest dan je misschien dacht. Het kan je net dat extra duwtje geven op moeilijke momenten. Het helpt je om spanning los te laten, je sterker te voelen en soms zelfs beter te presteren. Maar zoals met alles in het leven, geldt ook hier: gebruik het met mate en denk goed na over het moment.
Wil je dus net iets meer kracht of moed voelen, probeer dan in stilte of op een veilige plek even te vloeken. Het is een klein gebaar, maar het effect kan groot zijn. En misschien lucht het ook nog gewoon even lekker op.
Bron: Metro
