Dat roken slecht is voor je gezondheid en je sneller oud maakt, weten we al jaren. Je ziet het vaak aan iemands huid en conditie. Maar uit nieuw onderzoek blijkt nu dat andere dingen misschien nog schadelijker zijn voor hoe snel je lichaam veroudert. Dingen zoals eenzaamheid en ongelukkig zijn kunnen zelfs een grotere invloed hebben dan roken.
Onderzoekers uit de Verenigde Staten en China hebben samen gekeken naar hoe lichamelijke én mentale gezondheid invloed hebben op veroudering. Hun conclusie: geestelijke klachten, zoals je alleen voelen of niet blij zijn met je leven, zorgen voor een snellere aftakeling van het lichaam. Dat effect is volgens het onderzoek sterker dan het effect van sigaretten.
Hoe je biologische leeftijd wordt gemeten
In het onderzoek maakten de wetenschappers een speciaal model waarmee ze kunnen berekenen hoe oud je lichaam eigenlijk aanvoelt. Niet je geboortedatum telt, maar hoe je lichaam er fysiek en mentaal aan toe is. Dit heet je biologische leeftijd. Voor deze studie gebruikten de onderzoekers gegevens van bijna 5.000 volwassen Chinezen. Die gegevens kwamen uit een grote gezondheidsstudie die in 2015 werd uitgevoerd.
Ze bekeken allerlei informatie, zoals bloeddruk, longfunctie en het gewicht van de deelnemers. Ook werd er in het bloed gekeken naar bijvoorbeeld cholesterol en bloedsuiker. Zo konden de onderzoekers zien hoe gezond iemand vanbinnen is. Daarna vergeleken ze mensen met ziektes, zoals longproblemen of een beroerte, met mensen die lichamelijk gezond zijn.
Wat bleek? Mensen met een ziekte bleken gemiddeld anderhalf jaar ouder qua biologische leeftijd dan mensen van dezelfde leeftijd zonder ziekte. Hun lichaam verouderde dus sneller. Dat is op zich logisch. Wat de onderzoekers niet hadden verwacht, is dat mentale klachten nóg meer invloed leken te hebben.
Eenzaamheid telt zwaarder dan roken
Toen de onderzoekers ook keken naar psychische klachten, zagen ze iets opmerkelijks. Mensen die zich eenzaam of ongelukkig voelden, bleken gemiddeld bijna twintig maanden biologisch ouder dan hun werkelijke leeftijd. Dat is meer dan de achttien maanden die uitkwam bij lichamelijke ziekten. En het is ook meer dan bij rokers, die gemiddeld vijftien maanden ouder waren dan hun leeftijd doet vermoeden.
Dat betekent dus dat somberheid, verdriet of geen sociaal contact hebben een grotere invloed kunnen hebben op hoe snel je lichaam veroudert dan bijvoorbeeld sigaretten roken. Je mentale gezondheid blijkt net zo belangrijk te zijn voor je lichaam als je fysieke gezondheid. Of misschien zelfs belangrijker.
De onderzoekers benadrukken wel dat het hier gaat om een berekening, geen directe meting. Je kunt dus niet zeggen dat iemand met verdriet automatisch écht twintig maanden ouder is. Maar de cijfers geven wel een duidelijk signaal: je mentale toestand heeft een serieuze invloed op je lichaam.
Meer onderzoek moet dit bevestigen
De onderzoekers roepen op om dit onderwerp verder te onderzoeken. Ze willen weten of de resultaten ook kloppen als je mensen jarenlang blijft volgen. Misschien kunnen toekomstige studies ook uitwijzen of hulp bij psychische problemen het verouderingsproces kan vertragen.
Toch is de boodschap nu al helder: goed zorgen voor je mentale gezondheid is geen luxe, maar noodzaak. Het is net zo belangrijk als gezond eten of stoppen met roken. Een luisterend oor, fijne sociale contacten of professionele hulp kunnen op de lange termijn je leven letterlijk verlengen.
Psychische klachten zijn niet alleen lastig in je hoofd, maar ze hebben ook gevolgen voor je hart, je bloedvaten, je longen en je weerstand. Wie zich lang ongelukkig voelt, voelt zich vaak niet alleen geestelijk moe, maar ook lichamelijk uitgeput. Daar lijkt dus een logische verklaring voor te zijn.
Wat jij kunt doen voor je mentale gezondheid
Het goede nieuws is dat je zelf veel kunt doen om mentaal gezond te blijven. Praat met anderen als je je alleen voelt. Zorg voor genoeg ontspanning en slaap. Zoek hulp als je merkt dat somberheid niet weggaat. Beweging helpt ook, net als naar buiten gaan of iets creatiefs doen. Kleine stappen kunnen een groot verschil maken.
Je hoeft niet meteen je hele leven om te gooien. Het begint bij bewustwording. Bedenk hoe belangrijk het is om ook je geest in goede conditie te houden. Niet alleen voor je humeur, maar ook voor je hart en lichaam. Een lach, een goed gesprek of simpelweg contact met anderen kan je lichaam helpen jong te blijven.
Net zoals roken je veroudert, kan geluk je dus jong houden. Niet alleen aan de buitenkant, maar ook vanbinnen. En misschien moeten we daar in de gezondheidszorg wel meer rekening mee houden. Gezondheid gaat niet alleen over je hartslag of je gewicht, maar ook over hoe je je voelt in je hoofd.
Bron: Mancho
