In het Erasmus MC Sophia-ziekenhuis wordt steeds vaker gewaarschuwd voor het gevaar van knoopcelbatterijen. Deze kleine, ronde batterijtjes lijken onschuldig, maar kunnen levensgevaarlijk zijn voor jonge kinderen. Artsen hebben al meerdere keren meegemaakt dat kinderen ernstige verwondingen opliepen, en soms zelfs overleden, nadat ze zo’n batterij hadden ingeslikt.
De kleine metalen schijfjes zijn glad, glanzend en lijken op snoep. Dat maakt ze aantrekkelijk voor jonge kinderen, die graag alles onderzoeken en in hun mond stoppen. Toch is het risico enorm. Zodra een knoopcelbatterij vast komt te zitten in de keel of slokdarm, kan er binnen enkele uren grote schade ontstaan.
Ernstige schade in korte tijd
Artsen van het Erasmus MC Sophia leggen uit dat deze batterijen elektrische stroom afgeven zodra ze in aanraking komen met lichaamsvloeistoffen. Daardoor ontstaan chemische reacties die het weefsel in de slokdarm en luchtpijp kunnen verbranden. Binnen een paar uur kan er een gat ontstaan, en in sommige gevallen worden ook belangrijke bloedvaten aangetast. Zulke situaties kunnen levensbedreigend zijn.
Volgens de artsen is de schade vaak al groot tegen de tijd dat een kind in het ziekenhuis aankomt. Zelfs een korte vertraging kan het verschil betekenen tussen herstel of blijvende schade. In de meest ernstige gevallen hebben kinderen het niet overleefd. De artsen noemen dat bijzonder aangrijpend en benadrukken hoe belangrijk snelle hulp is.
Toename van ongelukken
De afgelopen jaren zien ziekenhuizen steeds vaker jonge kinderen met dit probleem. Alleen al in het Erasmus MC Sophia zijn meerdere kinderen behandeld die een knoopcelbatterij hadden ingeslikt. Landelijk kwamen er in één jaar tijd tientallen meldingen binnen, en wereldwijd stijgt het aantal gevallen snel.
De oorzaak ligt waarschijnlijk bij het toenemende gebruik van dit soort batterijen. Ze zitten in allerlei alledaagse apparaten zoals afstandsbedieningen, fietslampjes, weegschalen, keukenapparatuur en autosleutels. Kinderen krijgen ze daardoor makkelijker in handen, vooral als ze los liggen of uit apparaten vallen.
Meestal gaat het om kinderen jonger dan zes jaar, en vaak zelfs om peuters van rond het eerste levensjaar. In die leeftijdsfase is het normaal dat kinderen alles in hun mond steken om te ontdekken wat het is. Juist daarom is extra oplettendheid belangrijk.
Kleine fout, grote gevolgen
De meeste ongelukken gebeuren thuis, vaak op een moment dat ouders het niet verwachten. Vooral bij het vervangen van een lege batterij gaat het mis. Een ouder haalt de batterij uit het apparaat en legt die even op tafel. Binnen enkele seconden kan een kind die grijpen en in de mond stoppen.
Ziekenhuizen adviseren daarom om oude batterijen direct onschadelijk te maken door ze aan beide kanten af te plakken met plakband. Daarna moeten ze meteen weggegooid worden. Laat ze nooit rondslingeren in huis, want een klein moment van onoplettendheid kan grote gevolgen hebben.
Als een kind toch een batterij inslikt, is snel handelen van levensbelang. Ouders moeten dan niet proberen het kind te laten overgeven of iets te laten drinken. De juiste stap is direct naar het ziekenhuis gaan, waar via een röntgenfoto bekeken kan worden of er een batterij vastzit.
Signalen die kunnen wijzen op gevaar
Niet altijd zien ouders dat hun kind iets heeft ingeslikt. Toch zijn er signalen die kunnen helpen om het te herkennen. Als een kind ineens moeite krijgt met slikken, hoest, bloed spuugt of slecht eet, kan dat wijzen op een vastzittende batterij. Ook ademhalingsproblemen of plotselinge pijn in de borst kunnen een waarschuwing zijn.
Ziekenhuizen adviseren om bij dit soort klachten altijd alert te zijn. Artsen van de spoedeisende hulp weten dat snelheid essentieel is. Een röntgenfoto kan direct duidelijk maken wat er aan de hand is. Hoe eerder de batterij wordt verwijderd, hoe kleiner de kans op blijvende schade.
Het Erasmus MC Sophia heeft meegewerkt aan een Europese richtlijn die artsen helpt om snel en effectief te handelen bij dit soort incidenten. Daarin staat onder andere dat medische teams bij onduidelijke klachten altijd aan een knoopcelbatterij moeten denken, vooral bij jonge kinderen.
Oproep tot bewustwording
In het ziekenhuis benadrukken artsen dat ongelukken met knoopcelbatterijen vaak voorkomen kunnen worden. Ze roepen ouders, verzorgers en fabrikanten op om meer bewust te zijn van de risico’s. Ouders moeten batterijen goed opbergen, buiten het bereik van kinderen. Apparaten met batterijen moeten stevig gesloten zijn, zodat kinderen er niet bij kunnen.
Ook fabrikanten kunnen volgens de artsen bijdragen door apparaten veiliger te maken. Batterijvakjes zouden standaard kindveilig moeten zijn en alleen met gereedschap geopend kunnen worden. Zo wordt de kans kleiner dat een kind een losse batterij vindt.
Het Erasmus MC Sophia zet zich actief in om dit onderwerp onder de aandacht te brengen, onder andere tijdens de internationale Button Battery Awareness Day. Artsen hopen dat meer ouders zich realiseren hoe gevaarlijk deze kleine batterijen kunnen zijn.
Levens redden door voorlichting
Elke keer dat er een kind op de operatiekamer belandt vanwege een ingeslikte batterij, laat dat diepe indruk achter bij het medisch personeel. Artsen zeggen dat ze telkens weer denken: dit had voorkomen kunnen worden. Ze zien gezonde kinderen die plotseling in levensgevaar komen door iets wat in vrijwel elk huishouden ligt.
Door meer voorlichting te geven, hopen ziekenhuizen als het Erasmus MC Sophia dat dit in de toekomst minder vaak gebeurt. Ouders moeten weten wat ze moeten doen bij een ongeluk, maar vooral hoe ze kunnen voorkomen dat het überhaupt gebeurt.
Een simpele gewoonte kan al verschil maken: batterijen meteen afplakken en weggooien, apparaten controleren op losse onderdelen en kinderen nooit alleen laten met kleine, ronde objecten. Het zijn kleine stappen die levens kunnen redden.
Artsen blijven benadrukken dat tijd de grootste vijand is bij dit soort incidenten. Hoe sneller er gehandeld wordt, hoe groter de kans op herstel. Daarom luidt de boodschap van het ziekenhuis duidelijk: wees alert, handel snel en bewaar knoopcelbatterijen altijd buiten het bereik van kinderen.
Bron: Erasmus MC
