Veel mensen herkennen het wel: je staat ’s ochtends onder de douche en beseft ineens dat je lenzen nog in zitten. Even twijfel je, maar al snel denk je dat het geen probleem is. Zonder lenzen zie je weinig, en douchen terwijl alles wazig is, lijkt nu eenmaal onhandig. Toch blijkt dat een slechte gewoonte te zijn. Volgens oogarts dr. Ashley Brissette is douchen met contactlenzen zelfs een van de grootste fouten die lenzendragers kunnen maken. Het lijkt onschuldig, maar het risico op een infectie is groter dan je denkt.
Waarom douchen met lenzen gevaarlijk is
Het probleem zit niet in het douchen zelf, maar in het water dat uit de kraan komt. Veel mensen denken dat kraanwater schoon en veilig is, maar dat is niet hetzelfde als steriel. In water zitten altijd kleine micro-organismen, zoals bacteriën en parasieten. Die zijn voor de meeste mensen onschadelijk, maar in combinatie met contactlenzen kunnen ze gevaarlijk worden.
Een van de bekendste boosdoeners is de Acanthamoeba, een microscopisch kleine amoebe die in vrijwel al het kraanwater voorkomt. Wanneer je met lenzen doucht, kan deze amoebe aan de lens blijven plakken. Van daaruit kan hij in je oog terechtkomen, waar hij ernstige schade kan aanrichten. Onder normale omstandigheden weet je lichaam zich goed te beschermen, maar een lens werkt als een soort schild dat het oog juist kwetsbaarder maakt.
De ruimte tussen de lens en het oog vormt een warme, vochtige omgeving waarin bacteriën en parasieten zich goed kunnen vermenigvuldigen. Een klein druppeltje water met zo’n micro-organisme kan dan al genoeg zijn om een infectie te veroorzaken. Daarom raden oogartsen wereldwijd aan om lenzen nooit in te houden tijdens het douchen of zwemmen, zelfs niet als het maar kort is.
De risico’s van een ooginfectie
De infectie die door de Acanthamoeba kan ontstaan, heet Acanthamoeba keratitis. Hoewel deze aandoening zeldzaam is, kan ze ernstige gevolgen hebben. De amoebe tast namelijk het hoornvlies aan, het doorzichtige laagje aan de voorkant van het oog. Wanneer dit beschadigd raakt, kun je last krijgen van hevige pijn, wazig zicht, lichtgevoeligheid en tranende ogen.
In sommige gevallen ontstaan er littekens op het hoornvlies, wat blijvend zichtverlies kan veroorzaken. In het ergste geval kan het hoornvlies zo erg worden aangetast dat een hoornvliestransplantatie nodig is om het zicht te redden. “Het klinkt extreem, maar ik zie dit vaker dan mensen denken,” waarschuwt oogarts Brissette. “Een infectie door contact met kraanwater kan binnen een paar dagen ernstige schade veroorzaken.”
Ook andere bacteriën en schimmels kunnen via douchewater of kraanwater in het oog terechtkomen. Deze veroorzaken ontstekingen die pijnlijk zijn en vaak moeilijk te behandelen. Omdat een lens direct op het oog ligt, is er geen natuurlijke barrière die het oog beschermt. Het risico is daarom veel groter dan bij iemand die geen lenzen draagt.
Wat je beter kunt doen
De enige echt veilige manier om problemen te voorkomen, is simpel: haal je lenzen eruit voordat je onder de douche stapt. Ook al is het even onhandig, het voorkomt veel ellende. Je kunt daarna je lenzen weer schoon inzetten met verse lenzenvloeistof. Zo verklein je de kans op infecties aanzienlijk.
Vind je het te lastig om zonder lenzen te douchen? Dan kun je overwegen om een bril te dragen tijdens het douchen. Dat lijkt misschien onpraktisch, maar het is veiliger dan water in je ogen krijgen terwijl je lenzen in hebt.
Als je absoluut niet zonder lenzen wilt, probeer dan in ieder geval je gezicht droog te houden. Richt de straal van de douche niet op je ogen en voorkom dat er water of shampoo in komt. Toch blijft dit volgens oogartsen slechts een noodoplossing. Zelfs één druppel water kan al besmet raken met een micro-organisme dat problemen veroorzaakt.
Hoe je ogen gezond blijven
Lenzen vragen om zorgvuldige hygiëne. Naast het vermijden van watercontact zijn er nog andere gewoontes die belangrijk zijn voor gezonde ogen. Was altijd je handen voordat je je lenzen aanraakt. Gebruik alleen schone lenzenvloeistof en vervang je lenzen volgens de aanbevolen termijn. Laat ze nooit in contact komen met kraanwater, ook niet bij het schoonmaken van je lenshouder.
Brissette benadrukt dat veel mensen onderschatten hoe kwetsbaar het oog is. “Je ogen lijken sterk, maar het hoornvlies is eigenlijk een dun en gevoelig laagje,” legt ze uit. “Zodra dat beschadigd raakt, duurt het lang om te herstellen.” Regelmatig knipperen en je ogen laten rusten helpt ook om ze gezond te houden.
Gebruik bovendien nooit oude of verlopen lenzenvloeistof en spoel je lensdoosje minstens één keer per week om met verse vloeistof. Laat het daarna drogen aan de lucht, ondersteboven en zonder dop. Zo voorkom je dat bacteriën zich in de houder ophopen.
Wat te doen bij klachten
Merk je dat je ogen geïrriteerd aanvoelen, rood zijn of branden nadat je met lenzen hebt gedoucht? Haal de lenzen er dan meteen uit en spoel je ogen niet met kraanwater. Neem direct contact op met een opticien of, beter nog, een oogarts. Hoe sneller je wordt behandeld, hoe groter de kans dat het volledig herstelt.
Bij een beginnende infectie kunnen oogdruppels met antibiotica of speciale medicijnen helpen. Maar als je te lang wacht, kan de infectie zich uitbreiden en moeilijker te behandelen zijn. “Veel mensen negeren de eerste klachten, omdat ze denken dat het vanzelf overgaat,” zegt Brissette. “Dat is precies waar het misgaat.”
Kortom, ook al lijkt het een klein risico, douchen met lenzen is het niet waard. Water en contactlenzen gaan simpelweg niet samen. Door ze even uit te doen voordat je onder de douche stapt, voorkom je pijn, infecties en zelfs blijvend zichtverlies.
Je zicht is te kostbaar om mee te gokken. Het kost je misschien maar een paar seconden om je lenzen eruit te halen – en dat is een kleine moeite voor iets wat je ogen gezond houdt.
Bron: LINDA.
