Veel mensen herkennen het wel in de winter. Je zit op de bank onder een warme deken, maar je benen blijven koud. Een kruik, elektrische deken of warmtekussen lijkt dan de perfecte oplossing. Toch kan langdurige warmte voor je huid vervelende gevolgen hebben. Je kunt namelijk kachelbenen krijgen, iets waar veel mensen nog nooit van hebben gehoord.
Hoewel de naam doet denken aan de oude houtkachel, komt het tegenwoordig door heel andere warmtebronnen. Denk aan laptops, warme kruiken, ovens, terrasverwarmers of populaire kersenpitkussens. Je merkt niet altijd direct dat er iets misgaat, maar je huid kan wel beschadigd raken als deze te lang aan warmte wordt blootgesteld.
Kachelbenen ontstaan wanneer je huid langdurig tegen een warmtebron rust. De huid wordt langzaam roodbruin en soms ontstaat er jeuk. Het pigment in je huid kan niet weg en blijft zitten. Daardoor blijft die verkleuring zichtbaar. In veel gevallen trekt het na verloop van tijd weg, maar soms blijft de verkleuring zitten. Dat kan storend zijn en op lange termijn zelfs problemen geven.
Daarom is het goed om te weten wat het precies is en hoe je voorkomt dat je huid blijvende schade oploopt. Warmte voelt fijn, maar je huid is gevoelig voor langdurige blootstelling. Het is dus belangrijk om op tijd te herkennen wanneer warmte te veel wordt.
Waardoor kachelbenen ontstaan
De medische naam voor kachelbenen is erythema ab igne. Dat betekent roodheid door warmte. Dat geeft precies aan wat er gebeurt. De huid raakt geïrriteerd omdat deze te lang tegen een warmtebron ligt. Het gaat niet om extreme hitte. Zelfs temperaturen tussen 43 en 46 graden kunnen de huid beschadigen als het contact lang duurt.
Vroeger zagen artsen dit vooral bij ouderen die uren voor de kachel zaten. Tegenwoordig ontstaat het door andere gewoontes. Denk aan mensen die urenlang met een laptop op schoot werken. Denk ook aan mensen die iedere avond een elektrische deken gebruiken op dezelfde plek op hun lichaam.
De warmte is niet heet genoeg om een echte brandwond te veroorzaken. Toch raken de bloedvaatjes en pigmentcellen onder de huid langzaam beschadigd. Hoe langer dit doorgaat, hoe erger de verkleuring kan worden. Veel mensen merken pas dat er iets mis is wanneer de huid niet meer terugkleurt.
Die verkleuring kan diep in de huid zitten. Daardoor kan herstel lang duren. Bij sommige mensen wordt de huid zelfs nooit meer volledig normaal. Dat is niet alleen cosmetisch vervelend, maar het kan in enkele gevallen ook risico’s geven voor de gezondheid.
Mogelijke risico’s voor je huid
In veel situaties verdwijnt de verkleuring vanzelf. Soms duurt dat maanden. Soms blijft het aanwezig. Pigmentcrèmes helpen meestal niet goed. De beschadiging zit namelijk dieper in de huid, waar crèmes niet kunnen komen. Sommige mensen vinden dat storend, vooral als de verkleuring groot is.
Maar het kan ook gevolgen hebben voor de gezondheid. Wanneer de huid langere tijd beschadigd is, kunnen kleine ontstekingen ontstaan. Die ontstekingen kunnen op de lange termijn onrustige cellen veroorzaken. Dat kan in heel zeldzame gevallen leiden tot vormen van huidkanker, zoals plaveiselcelcarcinoom of merkelcelcarcinoom.
De huid laat dan andere signalen zien. Denk aan wondjes die niet genezen. Denk aan een harde plek of een kleine zwelling. Deze veranderingen ontstaan langzaam. Je ziet ze meestal niet direct. Maar als je een verkleuring hebt die niet verdwijnt, is het verstandig om een arts naar de plek te laten kijken.
Veel mensen denken bij huidkanker aan zonlicht, maar warmte kan dus ook invloed hebben. Het gebeurt niet vaak, maar het kan wel. Daarom is het goed om alert te blijven op de signalen die je huid geeft.
Hoe je kachelbenen voorkomt
Gelukkig is dit probleem meestal eenvoudig te voorkomen. De belangrijkste stap is dat je warmtebronnen niet te dicht op je huid legt. En vooral niet te lang. Gebruik je vaak een laptop? Leg dan iets tussen je schoot en het apparaat. Een kussen of laptoptafeltje werkt perfect en voorkomt directe hitte.
Gebruik je een elektrische deken? Zet deze dan niet uren achter elkaar aan. Laat je lichaam niet te lang op dezelfde plek opwarmen. Een kruik werkt hetzelfde. Wikkel hem altijd in een doek en leg hem nooit direct tegen je huid. Warmte die je langzaam opbouwt, is veel veiliger voor de huid.
Ook in de keuken loop je risico. Als je vaak voor een warme oven staat, merk je de hitte niet altijd direct. Maar je huid voelt die warmte wel. Sta dus niet te dicht op een oven of fornuis. Terrasverwarmers kunnen hetzelfde effect hebben. Vooral wanneer je lange tijd onder een straalkachel staat.
Probeer dus goed op te letten waar de warmte vandaan komt en hoe lang je huid ermee in contact is. Door kleine aanpassingen kun je al veel schade voorkomen.
Waarom milde warmte beter is
Milde warmte is gezonder voor je huid. Het voelt misschien minder direct warm, maar je huid wordt er niet door overbelast. Denk aan warme kleding in plaats van een heet kussen. Denk aan een zachte deken of lekker bewegen om op te warmen. Deze manieren zijn natuurlijker en veel veiliger.
Warmtekussens en elektrische dekens kunnen wel, maar met mate. Je hoeft niets te laten, maar balans is belangrijk. Je huid kan warmte prima hebben, zolang je het niet overdrijft. Zo blijven je benen warm, blijft je huid gezond en voorkom je de donkere verkleuringen die zo lastig wegtrekken.
Door slim met warmte om te gaan, kun je kachelbenen bijna altijd voorkomen. Je hoeft alleen maar goed op je huid te letten en niet te lang bij dezelfde warmtebron te blijven. Zo komt je lichaam beter in evenwicht en heb je minder kans op blijvende schade.
Bron: Margriet
