Steeds meer mensen raken ongerust wanneer ze kleine witte puntjes op hun gezicht of geslachtsdelen ontdekken. Ze lijken soms op puistjes of mee-eters, maar voelen harder aan en verdwijnen niet vanzelf. Volgens experts zijn deze plekjes meestal onschuldig en komen ze veel voor. Toch is het belangrijk om te weten wat ze precies zijn, zodat je weet wanneer actie nodig is.
Deze witte plekjes worden milia genoemd, ook wel bekend als melkpuntjes. Ze kunnen bij iedereen voorkomen, ongeacht leeftijd of geslacht. Hoewel ze vaak onschuldig zijn, kan het verontrustend zijn als je niet weet wat de oorzaak is. Daarom waarschuwen artsen om er niet zomaar aan te zitten, want dat kan meer kwaad dan goed doen.
Wat zijn milia precies
Milia zijn kleine cysten gevuld met keratine – een harde, natuurlijke stof die ook in je huid, haar en nagels voorkomt. Ze ontstaan wanneer dode huidcellen of keratine vast komen te zitten onder het huidoppervlak. Daardoor vormt zich een klein wit bultje dat niet gemakkelijk open te krijgen is.
Volgens dermatologen verschijnen deze plekjes het vaakst tijdens of na de puberteit. Dat komt doordat de huid in die periode vetter wordt door hormonale veranderingen. Ook volwassenen kunnen er last van krijgen, vooral wanneer de huid geïrriteerd of beschadigd is. Milia komen meestal voor op het gezicht – vooral rond de ogen en lippen – maar kunnen ook op de geslachtsdelen voorkomen.
Hoewel milia soms verward worden met acne of mee-eters, zijn ze iets heel anders. Bij acne zit de porie verstopt met talg en bacteriën, terwijl milia juist ontstaan zonder ontsteking. Ze voelen vaak hard aan en hebben een glad oppervlak, terwijl puistjes meestal rood en gevoelig zijn.
Het verschil met andere huidaandoeningen
Veel mensen denken dat milia hetzelfde is als acne of zelfs herpes, maar dat is niet zo. Acne ontstaat door verstopte poriën en bacteriën die ontstekingen veroorzaken. Dat zorgt voor rode, pijnlijke bultjes die vaak gevuld zijn met talg. Milia daarentegen bevatten geen pus of bacteriën en zijn niet besmettelijk.
Sommige mensen verwarren milia ook met een koortslip of genitale herpes. Dat is begrijpelijk, want de plekjes kunnen op dezelfde plaatsen verschijnen. Toch zijn ze volledig verschillend. Herpes wordt veroorzaakt door een virus dat via lichamelijk contact, zoals zoenen of seks, wordt overgedragen. Milia zijn daarentegen geen infectie en kunnen dus niet worden doorgegeven aan anderen.
Dermatoloog Marnie Nussbaum van het Weill Cornell Medical College legt uit dat milia bestaan uit kleine, harde balletjes van keratine. Ze lijken op kleine witte puistjes, maar zijn steviger en niet uit te knijpen. “Mensen denken vaak dat het acne is, maar dat klopt niet,” zegt ze. “Milia bevatten geen vloeibare talg of bacteriën, maar zijn juist harde, kleine cysten onder de huid.”
Waarom je ze beter met rust kunt laten
Het kan verleidelijk zijn om aan de witte puntjes te krabben of te proberen ze uit te knijpen, maar dat is geen goed idee. Dermatologen waarschuwen dat dit de huid alleen maar kan beschadigen en zelfs een infectie kan veroorzaken. Omdat milia niet dezelfde structuur hebben als puistjes, lukt het meestal niet om ze open te krijgen.
Door eraan te zitten kun je de huid kapotmaken en bacteriën naar binnen duwen. Dit kan leiden tot ontstekingen of littekens. Daarom adviseren experts om er helemaal niet aan te komen. Zoals de website Healthline aangeeft: “Knijp milia of Fordyce spots niet uit. Dat helpt niet en kan juist infecties veroorzaken.”
Als de plekjes je storen of als je twijfelt of het wel milia zijn, is het beter om een arts of huidtherapeut te raadplegen. Een professional kan ze veilig verwijderen met speciale apparatuur, zonder dat de huid beschadigd raakt.
Wat je kunt doen als je er last van hebt
Milia verdwijnen soms vanzelf, maar dat kan weken of maanden duren. Als ze storend zijn, bestaan er behandelingen die kunnen helpen. Een dermatoloog kan de kleine cysten verwijderen door een klein sneetje te maken of ze met een fijne naald aan te prikken. Dit gebeurt onder steriele omstandigheden, zodat de huid niet geïnfecteerd raakt.
Ook bestaan er milde chemische peelings of crèmes met retinol die helpen dode huidcellen sneller te verwijderen. Zo krijgt keratine minder kans om zich op te hopen onder de huid. Toch is het belangrijk om dit soort producten alleen te gebruiken na overleg met een arts, omdat te agressieve middelen de huid juist kunnen irriteren.
Daarnaast helpt een goede huidverzorging om nieuwe milia te voorkomen. Reinig je huid dagelijks, verwijder make-up grondig en gebruik geen te vette crèmes. Vooral rond de ogen en lippen is de huid dun en gevoelig, dus gebruik daar liever zachte producten.
Wanneer je naar de dokter moet
In de meeste gevallen zijn milia ongevaarlijk en verdwijnen ze vanzelf. Maar als je niet zeker weet wat het is, of als de plekjes groter, pijnlijk of rood worden, is het verstandig om een arts te raadplegen. Ook wanneer de bultjes op je geslachtsdelen zitten en je twijfelt of het misschien om iets anders gaat, is het slim om dit te laten controleren.
Een arts kan beoordelen of het inderdaad milia zijn of een andere aandoening. Zo voorkom je dat je onnodig zorgen maakt of verkeerde producten gebruikt. Bovendien kan een arts helpen om ze veilig en hygiënisch te verwijderen als je dat wilt.
Samenvattend
Witte puntjes op je gezicht of geslachtsdelen zien er soms vreemd uit, maar zijn meestal onschuldig. Het gaat vaak om milia: kleine cysten van keratine die ontstaan door dode huidcellen onder de huid. Ze zijn niet besmettelijk en hebben niets te maken met acne of herpes.
Hoewel ze geen gevaar vormen, is het belangrijk om er niet aan te zitten. Door te krabben of knijpen kun je infecties veroorzaken of littekens maken. Als je er last van hebt of twijfelt wat het precies is, kan een dermatoloog helpen met een veilige behandeling.
Met de juiste zorg en een beetje geduld verdwijnen milia vaak vanzelf. En het belangrijkste: laat ze met rust, want je huid herstelt zichzelf beter dan je denkt.
