Toen E10-benzine in Nederland werd ingevoerd, werd dat gepresenteerd als een stap richting een schonere toekomst. De brandstof, met meer ethanol dan voorheen, moest helpen de CO₂-uitstoot te verminderen en autorijden duurzamer te maken. Maar inmiddels, een paar jaar later, merken steeds meer automobilisten dat hun motor vreemd gedrag vertoont. Er verschijnen meldingen van auto’s met een beige, vettige substantie onder de oliedop – iets wat sterk lijkt op mayonaise. Monteurs noemen het sludge, en ze zien het steeds vaker, vooral bij auto’s die weinig of kort rijden.

Wat sludge precies is en hoe het ontstaat
Sludge is een mengsel van motorolie en vocht dat te dik wordt om goed te smeren. Normaal gesproken verdampt vocht tijdens het rijden, omdat de motor dan goed opwarmt. Dat vocht kan ontstaan door verbranding, maar ook door condens, vooral in de koudere maanden.
Als een auto alleen korte stukjes rijdt, komt de motor niet warm genoeg om dat vocht kwijt te raken. Het blijft dan in de olie zitten en mengt zich ermee. Zo ontstaat een romige, lichtbruine massa onder de oliedop. In plaats van schone, donkere olie zie je dan een klonterige beige laag – een teken dat er iets misgaat.
Sludge ontstaat vooral in herfst en winter, als condens vaker voorkomt. Toch kan het in elk seizoen optreden als de motor niet goed warm wordt. Het ziet er onschuldig uit, maar kan op de lange termijn veel schade veroorzaken.
Waarom E10 het probleem erger maakt
E10-benzine bevat tot 10% ethanol, terwijl E5 maar 5% bevat. Ethanol is een alcoholsoort die makkelijk vocht aantrekt. Daardoor komt er via de brandstof meer vocht in de motor terecht. Dat vocht mengt zich met de olie, en in combinatie met korte ritten vormt zich sneller sludge.

Wanneer de motor niet warm genoeg wordt om het vocht te verdampen, blijft het erin zitten. Na verloop van tijd verandert de olie in een dikke, slechte pasta die zijn smeerfunctie verliest. Het gevolg: slijtage, verstoppingen en in het ergste geval ernstige motorschade.
Sinds de coronaperiode is dit probleem duidelijker geworden. Veel mensen werken vaker thuis en rijden minder. En als ze rijden, zijn het vaak korte stadsritten. Precies die rijstijl zorgt ervoor dat sludge sneller ontstaat.
De gevolgen voor je motor
De gevolgen van sludge zijn niet te onderschatten. Als de olie zijn smerende werking verliest, raken metalen onderdelen zoals kleppen en zuigers sneller beschadigd. Door de wrijving ontstaat meer warmte, wat kan leiden tot oververhitting.
De dikke substantie kan bovendien oliekanalen verstoppen, waardoor delen van de motor geen smering meer krijgen. Ook kan er druk ontstaan in het carter, waardoor afdichtingen scheuren en lekkages ontstaan.
Wanneer sludge lang wordt genegeerd, kan de motor onherstelbaar beschadigd raken. In sommige gevallen is een volledige revisie nodig, wat duizenden euro’s kost. Zeker bij auto’s die verder nog prima zijn, is dat een pijnlijke en dure verrassing.
Wat je kunt doen om het te voorkomen
Gelukkig kun je met een paar simpele gewoontes veel ellende voorkomen. Het belangrijkste is dat de motor regelmatig goed opwarmt. Maak minstens één keer per week een langere rit, van zo’n twintig minuten, zodat vocht kan verdampen.
Rijd je vooral korte stukjes? Overweeg dan om af en toe E5-benzine (Euro 98) te tanken. Dat bevat minder ethanol en trekt dus minder vocht aan. Controleer daarnaast elke maand je olie. Zie je beige aanslag onder de dop, dan is het tijd om de olie te vervangen.

Ook kan het helpen om de olie vaker te verversen, zeker als je weinig kilometers maakt. Verse olie bevat minder vocht en houdt de motor schoner. En probeer korte ritten te vermijden: combineer boodschappen of neem een kleine omweg, zodat de motor goed warm wordt.
Niet alleen een probleem bij oude auto’s
Veel mensen denken dat sludge alleen bij oude motoren voorkomt, maar dat klopt niet. Garages zien het probleem ook bij jonge modellen. Vooral kleine stadsauto’s en hybride voertuigen lopen risico. Die rijden vaak op lage toeren, komen zelden op temperatuur en worden daardoor sneller getroffen.
Het probleem heeft dus niet te maken met ouderdom, maar met het gebruik van E10 en met rijgedrag. Moderne motoren zijn zuinig, maar juist daardoor bereiken ze minder snel de temperatuur die nodig is om vocht kwijt te raken.
Waarom het nu zoveel aandacht krijgt
De combinatie van de overstap naar E10, veranderde rijgewoonten sinds de pandemie en een groter bewustzijn onder automobilisten zorgt voor meer meldingen. Mensen kijken vaker zelf onder de motorkap en zien de beige smurrie. Daardoor wordt het probleem nu sneller herkend dan voorheen.
Volgens automonteurs is dat positief, want hoe eerder sludge wordt ontdekt, hoe kleiner de kans op schade. Zodra de olie wordt vervangen en de motor goed warm wordt gereden, verdwijnt het probleem meestal vanzelf.
Toch waarschuwen experts dat de overstap naar E10 meer aandacht vraagt voor onderhoud. E10 is beter voor het milieu, maar minder vriendelijk voor de motor – zeker bij weinig gebruik. Wie vooral korte ritjes maakt, doet er goed aan extra alert te zijn.
Een bewuster gebruik van de auto
De invoering van E10 heeft laten zien dat milieuvriendelijke brandstoffen ook nieuwe uitdagingen kunnen brengen. Voor automobilisten betekent dat dat ze iets bewuster met hun auto moeten omgaan. Regelmatig rijden, olie controleren en de juiste brandstof kiezen zijn belangrijker dan ooit.
Door een paar simpele gewoontes aan te passen, kun je voorkomen dat sludge je motor aantast. Zo blijft je auto betrouwbaar, zelfs met de nieuwe brandstoffen van vandaag. Want hoewel E10 bedoeld is om de wereld schoner te maken, vraagt het ook dat bestuurders hun rijstijl een beetje aanpassen.
Wie zijn auto goed kent en onderhoud serieus neemt, hoeft niet bang te zijn voor die beruchte beige smurrie. Het draait allemaal om balans: goed rijden, goed zorgen en je motor de kans geven om te ademen. Alleen dan blijft E10 wat het ooit moest zijn – een stap vooruit, niet achteruit.
Bron: Trendy Vandaag

