Veel mensen doen het nog steeds: even snel de borden en pannen afspoelen voordat ze in de vaatwasser gaan. Je zou denken dat het schoner wordt, maar het tegenovergestelde is waar. Het blijkt juist beter te zijn om dat niet te doen. De vuile vaat mag gewoon vies de vaatwasser in. Ja, echt waar! Laat die etensresten en sausvlekken dus gerust zitten, want dat helpt je vaatwasser juist beter zijn werk te doen.
De discussie over voorspoelen
Er is al jaren discussie over het afspoelen van servies voordat het de vaatwasser in gaat. Sommige mensen vinden het een must, anderen zeggen dat het zonde van je tijd is. Toch is er volgens experts een duidelijk antwoord: voorspoelen is niet nodig. Sterker nog, het kan zelfs een negatief effect hebben op hoe goed je vaatwasser schoonmaakt.
De moderne vaatwassers zijn namelijk zo ontworpen dat ze het vuil op het servies nodig hebben om optimaal te werken. De sensoren in het apparaat meten hoe vies het water is en passen daar de wasduur en temperatuur op aan. Als je de vaat eerst afspoelt, denkt de machine dat alles al schoon is. Daardoor wast hij korter of minder intensief, en wordt het resultaat juist slechter.
Waarom vuil beter werkt
Het klinkt vreemd, maar een beetje viezigheid is dus juist nodig. De enzymen in vaatwastabletten hechten zich aan vet en etensresten. Als je alles van tevoren afspoelt, hebben die enzymen niets om op te reageren. Het gevolg: het vaatwasmiddel werkt minder goed en het servies komt soms zelfs minder schoon uit de machine dan verwacht.
Dierenarts—eh nee, in dit geval technici en fabrikanten—bevestigen allemaal hetzelfde: het is beter om je vaat vuil in de machine te zetten. Moderne vaatwassers zijn gemaakt om met vuil om te gaan. Ze hebben krachtige sproeiers, slimme sensoren en een filtersysteem dat resten opvangt. Zolang je de grote etensresten van je bord schraapt, is het helemaal goed.
Onderzoek bevestigt het
Uit meerdere onderzoeken blijkt dat voorspoelen geen enkel verschil maakt in hoe schoon je servies wordt. In sommige gevallen is het zelfs slechter. Het water waarmee je voorspoelt, zorgt er namelijk voor dat vetresten zich verspreiden en opdrogen op het oppervlak van je servies. Vervolgens heeft het vaatwasmiddel meer moeite om dat los te krijgen.
Daarnaast gebruik je met voorspoelen onnodig veel water. Een gemiddelde kraan verbruikt per minuut ongeveer zes liter. Wie dus vijf minuten staat te voorspoelen, spoelt zomaar dertig liter water door de gootsteen. Je vaatwasser gebruikt daarentegen gemiddeld tien liter per wasbeurt. Door niet voor te spoelen, bespaar je dus flink op water én energie.
Wat je wel even moet doen
Dat betekent natuurlijk niet dat je alles zomaar in de machine kunt gooien. Grote etensresten, zoals stukjes aardappel, stronken broccoli of botjes, moet je eerst van de borden schrapen. Zulke stukken kunnen het filter verstoppen of de sproeiarmen blokkeren. Even met een vork of servet de ergste resten weghalen is dus genoeg.
Ook is het slim om de vaatwasser af en toe schoon te maken. Het filter kun je het beste wekelijks even uitspoelen onder de kraan. Zo voorkom je dat resten gaan rotten en nare geurtjes ontstaan. Een lege wasbeurt met een speciaal reinigingsmiddel of wat schoonmaakazijn helpt om kalkaanslag te verwijderen en de machine fris te houden.
Het misverstand over “extra schoon”
Veel mensen spoelen hun vaat af omdat ze denken dat het daardoor beter schoon wordt. Maar dat idee stamt nog uit de tijd van de eerste vaatwassers. Toen waren de machines minder krachtig en had het afspoelen nog wel nut. De moderne vaatwassers van nu zijn veel slimmer. Ze passen hun programma aan op hoe vies de vaat is en hebben krachtigere sproeiers dan vroeger.
Ook de vaatwastabletten zijn beter geworden. Ze bevatten enzymen die vet en eiwitten afbreken, en die hebben juist een beetje vuil nodig om actief te worden. Zonder dat vuil blijft een deel van het wasmiddel ongebruikt. Het resultaat is dan minder schoon servies, ondanks al dat extra werk.
Beter voor het milieu én je portemonnee
Behalve dat niet voorspoelen handiger is, is het ook beter voor het milieu. Door de vaat direct in de machine te zetten, gebruik je minder water en minder energie. Het bespaart dus niet alleen tijd, maar ook geld. Als elk huishouden stopt met voorspoelen, scheelt dat duizenden liters water per jaar per huishouden.
Bovendien blijft je vaatwasser langer in goede conditie. Door niet voor te spoelen, gebruikt het apparaat zijn sensoren optimaal. Dat voorkomt overbelasting en zorgt ervoor dat het toestel efficiënter draait.
Bron: Margriet
