Het wordt steeds moeilijker om een huurhuis te vinden in de vrije huursector. Het aantal beschikbare woningen daalt snel en de prijzen blijven stijgen. Vooral de middenhuur, die bedoeld was om het gat tussen sociale huur en dure vrije sector te dichten, lijkt vrijwel verdwenen. Steeds meer mensen die een woning zoeken, komen daardoor uit bij veel duurdere opties. De gemiddelde huurprijs ligt inmiddels rond de 1856 euro per maand, waarvoor een bruto-inkomen van minstens 5570 euro nodig is.
Minder woningen beschikbaar
In het afgelopen kwartaal betaalden nieuwe huurders gemiddeld 6,8 procent meer per vierkante meter dan een jaar geleden. Dat is iets minder dan de stijging op de koopmarkt, maar nog steeds fors. Tegelijkertijd neemt het aantal beschikbare woningen verder af. Waar vorig jaar nog ruim 20.000 vrije huurwoningen op de markt kwamen, waren dat er dit jaar slechts 13.945. Vier jaar geleden waren dat er zelfs 31.000. De trend is dus duidelijk: het aanbod krimpt. Volgens Pararius-directeur Jasper de Groot is de situatie zorgelijk. Hij vertelt dat vrijwel alles wat vrijkomt meteen weer verhuurd wordt. De vrije huurmarkt zit volgens hem volledig op slot.
De middenhuur verdwijnt
Een van de grootste zorgen ligt bij de middenhuursector. Die werd vorig jaar ingevoerd om huurders met een modaal inkomen een kans te geven op een betaalbare woning. De huurprijzen in dit segment liggen tussen 900 en 1184 euro per maand. In de praktijk blijkt het echter moeilijk om dit aanbod overeind te houden. Door hogere belastingen en strengere regels verdienen verhuurders nauwelijks nog iets aan deze woningen. Zodra een huurder vertrekt, besluiten veel verhuurders hun woning te verkopen in plaats van opnieuw te verhuren. Daardoor verdwijnt de middenhuur in rap tempo van de markt.
Steeds minder betaalbare opties
De cijfers zijn opvallend. Binnen een straal van 50 kilometer rond Amsterdam staan op Pararius nog maar 35 middenhuurwoningen te huur. In de vrije sector zijn dat er ruim 1500. Dat laat zien hoe scheef de markt is geworden. Pararius-directeur De Groot legt uit dat zodra een woning onder het middensegment valt, deze vaak direct wordt verkocht. Hierdoor verdwijnen juist de woningen die bedoeld zijn voor mensen met een gemiddeld inkomen. Veel woningzoekenden worden zo gedwongen om uit te wijken naar de dure vrije sector. Inmiddels kost 95 procent van die huurwoningen meer dan 1500 euro per maand. Voor veel mensen is dat simpelweg niet te betalen.
Huurwoningen snel weg
De vraag naar huurwoningen blijft hoog. Gemiddeld ontvangt een beschikbare woning 42 reacties, wat iets minder is dan de 57 van het voorjaar, maar nog altijd meer dan vorig jaar. Het laat zien hoe groot de druk op de huurmarkt blijft. Woningen blijven bovendien korter online. Gemiddeld staat een woning slechts 18 dagen te huur voordat hij verhuurd wordt. Een jaar geleden was dat nog 23 dagen. Wie nu op zoek is naar een huurhuis, moet dus snel reageren.
Beleggers verkopen massaal hun huizen
De daling van het aanbod komt vooral door wat experts een “uitpondgolf” noemen. Dat betekent dat veel particuliere verhuurders hun woningen verkopen in plaats van ze te verhuren. Door hogere belastingen en strengere regels is het verhuren van huizen financieel minder aantrekkelijk geworden. Volgens cijfers van het CBS bezaten particuliere beleggers vorig jaar al 22.000 huurwoningen minder dan het jaar ervoor. Die ontwikkeling heeft directe gevolgen voor woningzoekenden. Elk huis dat verkocht wordt, betekent één huurwoning minder op de markt.
De gevolgen voor huurders
Voor mensen die nu een woning zoeken, wordt de situatie steeds nijpender. Jongeren, starters en gezinnen met een modaal inkomen vinden nauwelijks nog een plek. Sociale huur heeft lange wachtlijsten en de middenhuur is vrijwel verdwenen. Daardoor blijven alleen nog dure huurwoningen over, die vaak meer kosten dan wat veel mensen kunnen betalen. Voor een gemiddelde huurwoning is een inkomen van ruim 5500 euro bruto per maand nodig. Dat is voor de meeste Nederlanders niet haalbaar. Hierdoor blijven veel mensen noodgedwongen langer thuis wonen of trekken ze in met anderen om de kosten te delen.
De rol van de overheid
De overheid probeert het tij te keren door regels in te voeren die de huurmarkt moeten afkoelen. Zo wordt er gewerkt aan wetgeving om de middenhuur beter te beschermen en om huurprijzen te reguleren. Toch blijft het effect daarvan tot nu toe beperkt. Verhuurders klagen dat de regels te streng zijn en dat ze te weinig overhouden aan hun investering. Daardoor verkopen ze hun woningen liever, wat juist leidt tot minder huurwoningen. Experts waarschuwen dat zonder een goed evenwicht tussen regels en rendement het probleem alleen maar groter zal worden.
Stijgende vraag, dalend aanbod
De combinatie van een groeiende bevolking, stijgende hypotheekrentes en een tekort aan nieuwbouw maakt de situatie nog moeilijker. Veel mensen die normaal zouden kopen, blijven nu langer huren, wat de druk op de huurmarkt verder vergroot. Tegelijkertijd worden er te weinig nieuwe huurwoningen gebouwd om het tekort op te vangen. De bouwkosten zijn hoog en ontwikkelaars zijn terughoudend. Daardoor ontstaat een vicieuze cirkel waarin de prijzen blijven stijgen en het aanbod blijft krimpen.
Een markt die op slot zit
Volgens experts is het duidelijk dat de vrije huurmarkt in Nederland vastloopt. Huurders betalen steeds meer, verhuurders haken af en de middenklasse valt tussen wal en schip. Pararius-directeur De Groot benadrukt dat de situatie niet vanzelf zal verbeteren. Er is volgens hem meer samenwerking nodig tussen overheid, beleggers en bouwbedrijven om het aanbod weer op gang te brengen. Alleen dan kunnen huurprijzen stabiliseren en kunnen mensen met een normaal inkomen weer een kans maken op een woning.
Een onzekere toekomst
Voorlopig lijkt de situatie niet snel te veranderen. Het aanbod daalt, de prijzen stijgen en de druk op de huurmarkt blijft groot. De hoop is dat nieuwe maatregelen het tij kunnen keren, maar tot die tijd blijft het voor veel mensen zoeken naar een betaalbare plek om te wonen. De vrije huursector, ooit bedoeld als flexibele oplossing, is nu voor velen onbereikbaar geworden. Wat resteert is een krappe, dure markt waarin huurders met elkaar moeten concurreren voor steeds minder woningen.
Bron: LINDA.
