Veel mensen warmen hun eten op in plastic bakjes omdat het snel en makkelijk is. Toch is dat niet altijd even veilig. Wanneer je plastic verwarmt, kunnen er kleine deeltjes of chemische stoffen vrijkomen die in je eten terechtkomen. Vooral bij verkeerd gebruik of oude bakjes is dat risico groter dan je denkt.
Volgens voedselveiligheidsexpert Wieke van der Vossen van het Voedingscentrum is het belangrijk om goed te weten welk type plastic je gebruikt. Niet elk bakje is namelijk gemaakt om hoge temperaturen te weerstaan. Sommige plastics kunnen stoffen loslaten die je beter niet binnenkrijgt. Hoeveel er precies vrijkomt, hangt af van het materiaal en hoe vaak je het bakje al hebt gebruikt.
Niet elk bakje is geschikt voor de magnetron
Plastic is er in allerlei soorten en kwaliteiten. Sommige bakjes zijn speciaal ontworpen voor gebruik in de magnetron, maar veel andere niet. Als een bakje niet geschikt is, kunnen er weekmakers of andere chemische stoffen vrijkomen zodra het warm wordt. Die stoffen kunnen vervolgens overgaan in je eten.
Een veelgemaakte fout is het hergebruiken van verpakkingen die daar niet voor bedoeld zijn. Denk aan lege ijsbakken, margarinekuipjes of plastic afhaalbakjes van bijvoorbeeld de Chinees. Die zijn niet gemaakt om opnieuw verhit te worden. Ook bakjes van melamine – een hard kunststof dat vaak wordt gebruikt voor servies – zijn niet geschikt voor de magnetron.
Wil je weten of jouw bakje wel veilig is? Kijk dan aan de onderkant van het bakje. Daar staat vaak een symbool dat aangeeft of het magnetronbestendig is. Staat er een icoontje van een magnetron of golvende lijntjes? Dan kun je het gebruiken. Staat er juist een symbool met een kruis erdoor? Dan is het niet geschikt.
Oud of beschadigd plastic kan gevaarlijk zijn
Niet alleen het soort plastic is belangrijk, maar ook hoe oud het bakje is. Na verloop van tijd veroudert plastic, vooral als het vaak wordt verhit. Door herhaald gebruik in de magnetron kan het materiaal gaan slijten of afbrokkelen, waardoor er sneller microdeeltjes loskomen.
Van der Vossen legt uit dat langdurig gebruik van plastic in de magnetron het verouderingsproces versnelt. Hierdoor wordt het materiaal kwetsbaarder en kunnen stoffen makkelijker vrijkomen. Als je merkt dat een bakje verkleurd, bros of beschadigd is, kun je het beter weggooien. Zo voorkom je dat er onnodige microplastics in je eten terechtkomen.
Hoewel dit zorgelijk klinkt, is er nog geen hard bewijs dat deze kleine hoeveelheden schadelijk zijn voor je gezondheid. Er wordt wereldwijd veel onderzoek gedaan naar microplastics en de effecten ervan, maar tot nu toe is er geen directe link aangetoond tussen plastic magnetronbakjes en gezondheidsproblemen. Toch is het verstandig om voorzichtig te zijn.
Wat kun je beter doen?
Als je het zekere voor het onzekere wilt nemen, kun je beter overschakelen op andere materialen. Glas of keramiek zijn veilige alternatieven voor plastic. Deze materialen geven geen stoffen af bij verhitting en kunnen goed tegen hoge temperaturen. Bovendien gaan ze vaak langer mee, wat beter is voor het milieu.
Van der Vossen benadrukt dat bewust omgaan met plastic sowieso belangrijk is. Hoe minder plastic we gebruiken en weggooien, hoe kleiner de kans dat er microplastics in het milieu terechtkomen. Uiteindelijk komen die deeltjes via de natuur en voedselketen toch weer bij mensen terug. Door minder plastic te gebruiken, bescherm je dus niet alleen jezelf, maar ook het milieu.
Je kunt ook letten op hoe je je eten verwarmt. Dek je maaltijd bijvoorbeeld af met magnetronfolie of een bijpassende deksel, zodat het eten niet uitdroogt. Verwarm porties één voor één en schep halverwege even om, zodat alles gelijkmatig warm wordt. En gooi restjes die al een keer zijn opgewarmd weg, want herhaald verhitten verhoogt het risico op bacteriegroei.
Tips voor veilig gebruik van plastic in de magnetron
Wil je plastic bakjes blijven gebruiken, dan kun je dat op een veilige manier doen. Gebruik alleen bakjes of verpakkingen waarop duidelijk staat dat ze geschikt zijn voor de magnetron. Vermijd alles wat gemaakt is van melamine of wat bamboe- of maisvezels bevat. Deze materialen kunnen bij hoge temperaturen stoffen afgeven die niet gezond zijn.
Kijk ook naar de staat van je bakjes. Zijn ze beschadigd, verkleurd of vervormd door hitte? Gooi ze dan weg. Kies liever voor stevige bakjes van hoge kwaliteit die bedoeld zijn voor hergebruik. En gebruik ze alleen waarvoor ze zijn gemaakt – dus niet om voedsel in te bakken of te koken.
Een andere handige tip is om eten over te scheppen in een glazen schaal voordat je het opwarmt. Glas is volledig veilig en laat geen stoffen los, ook niet bij hoge temperaturen. Bovendien warmt het gelijkmatiger op, waardoor je eten beter verhit wordt.
Tot slot is het goed om je eten altijd door en door heet te maken, zodat eventuele bacteriën worden gedood. Dat voorkomt voedselvergiftiging en zorgt ervoor dat restjes langer houdbaar zijn.
Bewust omgaan met plastic
Hoewel er nog geen bewijs is dat de kleine hoeveelheden microplastics uit magnetronbakjes direct schadelijk zijn, is het verstandig om voorzichtig te blijven. Elke kleine stap om minder plastic te gebruiken helpt. Minder plastic afval betekent ook minder microplastics in het milieu en uiteindelijk in ons eten.
Door bewust te kiezen voor veilige materialen, zorg je beter voor je eigen gezondheid én voor de aarde. Dus de volgende keer dat je je restjes wilt opwarmen, kijk dan even goed welk bakje je gebruikt. Een klein beetje extra aandacht kan een groot verschil maken.
Warm je eten liever op in glas of keramiek als je zekerheid wilt. Zo weet je zeker dat er geen ongewenste stoffen in je maaltijd terechtkomen. En als je toch plastic gebruikt, kies dan voor kwaliteit, controleer het symbool en vervang oude bakjes op tijd. Op die manier houd je je eten veilig én draag je bij aan een schoner milieu.
Bron: Radar
