Verschillende supermarktketens in Nederland hebben hun medewerkers en klanten gewaarschuwd voor mensen die in winkels stiekem seksueel getinte foto’s maken. Deze beelden worden daarna online gedeeld zonder toestemming van de personen die erop staan. Het televisieprogramma Pointer ontdekte onlangs honderden van dit soort foto’s en video’s, die zelfs minderjarige medewerkers laten zien.
De beelden, vaak genomen in supermarkten, drogisterijen en discountwinkels, zijn bedoeld voor zogenoemde ‘creepshot’-websites. Daar worden ze gedeeld met een publiek dat deze stiekeme foto’s als seksueel materiaal bekijkt. Voor de slachtoffers is dat enorm schokkend, want de meeste van hen hebben geen idee dat ze zijn gefilmd of gefotografeerd tijdens hun werk of boodschappen.
Wat zijn creepshots precies?
Creepshots zijn foto’s of video’s die in het geheim worden gemaakt van vrouwen of meisjes, meestal gericht op hun lichaam. Vaak gaat het om beelden van billen, borsten of benen. Deze opnames worden zonder toestemming gemaakt, meestal in openbare ruimtes zoals winkels of openbaar vervoer. De bedoeling is seksueel, ook al lijken de beelden op het eerste gezicht onschuldig.
De personen op de foto’s merken meestal niets. Ze staan bijvoorbeeld in de rij bij de kassa of vullen vakken, terwijl iemand achter hen stiekem een foto maakt. Daarna worden die beelden gedeeld in besloten chatgroepen of op internationale websites, waar mensen er seksueel getinte reacties bij plaatsen.
De commentaren bij deze foto’s zijn vaak grof en vernederend. In één voorbeeld schreef iemand: “Ze heeft geen idee dat ik haar perfecte kontje net op de foto heb gezet. Een van mijn beste foto’s ooit.” Zulke opmerkingen maken duidelijk dat het niet gaat om onschuldige kiekjes, maar om een ernstige vorm van grensoverschrijdend gedrag.
Grote supermarkten nemen maatregelen
Uit onderzoek blijkt dat de meeste van deze foto’s zijn genomen in winkels van bekende ketens als Albert Heijn, Jumbo, Lidl, Action en Kruidvat. De bedrijven reageren geschokt en nemen het probleem serieus. Albert Heijn heeft al aangekondigd dat het onderwerp zal worden toegevoegd aan de training van personeel. Medewerkers leren hoe ze dit kunnen herkennen en wat ze moeten doen als ze vermoeden dat iemand gefotografeerd wordt.
Een woordvoerder van Albert Heijn benadrukt dat de veiligheid van medewerkers en klanten altijd vooropstaat. “We vinden het vreselijk dat dit gebeurt in onze winkels. Daarom willen we onze mensen goed voorbereiden, zodat ze weten hoe ze kunnen ingrijpen.”
Ook Jumbo en PLUS hebben inmiddels alle winkelmanagers op de hoogte gebracht. Zij hebben instructies gekregen om alert te zijn en direct te handelen bij verdachte situaties. Jumbo onderzoekt bovendien of het juridisch mogelijk is om een volledig foto- en videoverbod in hun winkels in te voeren. Dat zou het voor klanten onmogelijk maken om zonder toestemming te filmen of fotograferen.
Lidl en Action hebben laten weten dat ze samenwerken met hun beveiligingsteams om mogelijke daders sneller te kunnen signaleren. Sommige filialen hebben zelfs extra camera’s geplaatst bij drukke afdelingen, zoals de kassa’s en de ingang, om verdachte gedragingen op te merken.
Slachtoffers doen aangifte
Ondertussen hebben twee vrouwen aangifte gedaan nadat ze ontdekten dat ze slachtoffer waren van deze vorm van heimelijke fotografie. Uit onderzoek blijkt dat er inmiddels een e-mailadres en een IP-adres van de vermoedelijke dader is gevonden. Deze gegevens zijn overgedragen aan de politie, die de zaak onderzoekt.
De politie benadrukt dat het maken en verspreiden van creepshots strafbaar kan zijn. Het is een inbreuk op de privacy en kan vallen onder de wetgeving tegen seksuele intimidatie. Ook als het slachtoffer volledig gekleed is, blijft het ongevraagd fotograferen met een seksueel motief strafbaar.
In Gelderland is al een dader betrapt. Een medewerker van een garagebedrijf werd ontslagen nadat bleek dat hij creepshots had gemaakt van klanten en collega’s. Hij had de foto’s zonder hun medeweten online geplaatst. Het bedrijf reageerde direct door hem te ontslaan en de politie in te schakelen.
Toenemende zorgen over online verspreiding
Het probleem beperkt zich niet tot supermarkten alleen. Volgens experts worden creepshots steeds vaker gedeeld op buitenlandse websites en in gesloten chatgroepen. De dader hoeft de beelden slechts één keer te uploaden, waarna ze zich razendsnel verspreiden. Zelfs als ze worden verwijderd, blijven kopieën vaak online circuleren.
Dat maakt het voor slachtoffers moeilijk om grip te krijgen op wat er met hun beelden gebeurt. Veel vrouwen ervaren schaamte en angst, ook al hebben ze zelf niets fout gedaan. Sommigen durven zelfs niet meer te werken in de winkel of voelen zich constant bekeken.
Deskundigen waarschuwen dat de impact van deze beelden groot kan zijn. Het gevoel van veiligheid verdwijnt, en vooral jonge meiden die werken als vakkenvuller of caissière worden erdoor geraakt. Vaak weten ze niet hoe ze moeten handelen of bij wie ze terechtkunnen voor hulp.
Winkels willen meer bewustwording creëren
Supermarkten hopen dat hun waarschuwingen bijdragen aan meer bewustwording bij klanten en medewerkers. Ze roepen op om verdachte situaties meteen te melden bij de leiding of beveiliging. Ook vragen ze klanten om respect te tonen voor de privacy van anderen en geen foto’s te maken zonder toestemming.
Albert Heijn, Jumbo en andere ketens willen daarnaast samenwerken met politie en belangenorganisaties om het probleem structureel aan te pakken. Ze pleiten voor strengere straffen voor daders en duidelijkere regels over het gebruik van camera’s in winkels.
Voor veel winkelmedewerkers voelt de situatie onveilig, vooral omdat creepshots vaak worden gemaakt op momenten dat ze nietsvermoedend bezig zijn met hun werk. Daarom is het volgens werkgevers belangrijk dat iedereen weet wat hij moet doen als hij iets verdachts ziet.
Supermarkten benadrukken dat het maken van foto’s of video’s zonder toestemming niet alleen onfatsoenlijk, maar ook strafbaar is. Door het onderwerp bespreekbaar te maken, hopen ze dat medewerkers en klanten zich veiliger voelen en sneller durven te reageren.
Wat begon als een onderzoek van een tv-programma, is uitgegroeid tot een landelijke waarschuwing. De ontdekking van honderden stiekeme foto’s laat zien hoe groot het probleem is geworden. Supermarkten willen daarom niet langer afwachten, maar actief zorgen dat dit gedrag stopt.
Bron: Hart van Nederland