In 2026 staat er een ingrijpende verandering te gebeuren voor miljoenen Nederlanders die pensioen ontvangen of opbouwen. Door de invoering van de Wet Toekomst Pensioenen komt er meer ruimte om de uitkeringen te verhogen. Verschillende fondsen laten weten dat gepensioneerden en deelnemers rekening mogen houden met een forse stijging van hun pensioen, mits de huidige financiële omstandigheden stabiel blijven. Voor ouderen die jarenlang hebben gezien dat hun pensioen nauwelijks meestegen met de inflatie, klinkt dit als een belangrijke inhaalslag.
Een nieuw stelsel voor iedereen
Het Nederlandse pensioenstelsel staat internationaal bekend als een van de sterkste en meest solide systemen. Toch was het oude model steeds minder houdbaar. Door de lage rente en de strenge regels voor buffers konden fondsen jarenlang nauwelijks indexeren, waardoor de koopkracht van gepensioneerden onder druk kwam te staan. De Wet Toekomst Pensioenen, die in 2023 is ingevoerd, moet dit veranderen.
In het nieuwe stelsel wordt de band tussen premie-inleg, rendement en pensioenuitkering veel directer. De belofte van een vast bedrag verdwijnt en maakt plaats voor een flexibeler systeem dat meer meebeweegt met de economie. Omdat fondsen minder grote buffers hoeven aan te houden, ontstaat er ruimte om eerder geld uit te keren. Daardoor kunnen verhogingen sneller worden doorgevoerd zodra de financiële positie van een fonds dat toelaat.
Forse verhogingen aangekondigd
Vooruitlopend op de overgang naar het nieuwe stelsel hebben verschillende fondsen laten weten dat verhogingen in 2026 waarschijnlijk zijn. Bij grote fondsen wordt gesproken over stijgingen van 7 tot 10 procent. In sectoren zoals de bouw en metaal klinkt zelfs dat pensioenen tot wel 20 procent hoger kunnen uitvallen. Dat komt doordat hun financiële positie momenteel uitzonderlijk sterk is, mede dankzij de gestegen rente.
Voor miljoenen ouderen zou dit betekenen dat hun koopkracht in één keer een flinke impuls krijgt. Waar de pensioenen in de afgelopen tien jaar vaak bevroren bleven, komt er nu eindelijk ruimte voor een verhoging die ook echt voelbaar is in de portemonnee. Voor veel gepensioneerden voelt dit als broodnodig, zeker gezien de stijgende prijzen van de afgelopen jaren.
Wie gaat erop vooruit?
De meeste mensen die pensioen ontvangen van de grote fondsen zullen van de verhoging profiteren. Dit geldt voor gepensioneerden, maar ook voor werkenden die pensioen opbouwen. Toch zijn er nuances. Gepensioneerden krijgen geen aparte compensatie, omdat zij volgens de nieuwe regels geen nadeel ondervinden van de overgang. Actieve deelnemers daarentegen kunnen soms wel een compensatie tegemoetzien, bijvoorbeeld als zij door de overstap tijdelijk minder opbouw zouden hebben.
Voor jongeren en mensen van middelbare leeftijd geldt dat het voordeel afhankelijk is van hun persoonlijke situatie en van het fonds waar zij bij aangesloten zijn. Omdat de premies vlakker worden verdeeld, betalen jongeren niet langer relatief veel in verhouding tot hun opbouw. Dit zorgt voor een eerlijkere verdeling over alle generaties.
Onzekerheden en risico’s
Hoewel de vooruitzichten rooskleurig zijn, is het nog geen uitgemaakte zaak dat alle verhogingen daadwerkelijk plaatsvinden. De financiële positie van pensioenfondsen hangt sterk af van de rente en van de ontwikkeling op de beurzen. Een plotselinge economische terugval of dalende rente kan de dekkingsgraad onder druk zetten. In dat geval hebben fondsen minder ruimte om te verhogen.
Daarnaast is het belangrijk dat de overgang naar het nieuwe stelsel soepel verloopt. Niet alle fondsen stappen tegelijk over. Sommige kiezen voor een overgang in 2027 of zelfs 2028, waardoor de effecten voor deelnemers later zichtbaar worden. Ook kan er binnen fondsen discussie ontstaan over de precieze verdeling van compensatie, wat voor vertraging kan zorgen.
Gevolgen voor de economie
De verwachte verhoging van de pensioenen heeft niet alleen impact op ouderen zelf, maar ook op de bredere economie. Hogere pensioenuitkeringen zorgen voor meer bestedingsruimte bij miljoenen huishoudens. Dit kan leiden tot meer consumptie, wat de economie op korte termijn een impuls geeft. Tegelijkertijd kan het extra geld de inflatie aanwakkeren, zeker als de verhogingen breed en tegelijk worden doorgevoerd.
Ook voor de financiële markten zijn de veranderingen ingrijpend. Pensioenfondsen zullen een groot deel van hun obligatieportefeuilles verkopen om zich aan te passen aan het nieuwe systeem. Het gaat om tientallen miljarden euro’s, wat invloed kan hebben op de Europese obligatiemarkt. Beleggers houden dit nauwlettend in de gaten, omdat het de rentes op staatsobligaties kan beïnvloeden.
Historisch moment
Wat vaststaat is dat de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel een historisch moment is. Niet eerder werden in zo’n korte tijd zoveel mensen in één keer overgezet naar een ander systeem. Naar verwachting gaat het om ongeveer elf miljoen deelnemers, waaronder zowel gepensioneerden als werkenden. De overgang betekent een enorme operatie voor pensioenfondsen, werkgevers en vakbonden, maar ook een grote verandering in het dagelijks leven van miljoenen Nederlanders.
Voor ouderen voelt het vooruitzicht van een forse verhoging als een opluchting. Na jaren waarin indexaties uitbleven en de koopkracht daalde, lijkt er eindelijk licht aan het einde van de tunnel. De belofte dat miljoenen mensen er in 2026 in één keer flink op vooruitgaan, maakt de verwachtingen hoog.
Wat betekent dit voor jou?
Of jij persoonlijk profiteert van de verhogingen, hangt af van het fonds waarbij je aangesloten bent en van je persoonlijke situatie. Grote fondsen zoals ABP en PFZW hebben al aangegeven dat de kansen groot zijn dat hun deelnemers er flink op vooruitgaan. Voor wie in een kleiner of financieel zwakker fonds zit, kan de uitkomst anders zijn.
Toch is de algemene lijn duidelijk: 2026 wordt een jaar waarin het Nederlandse pensioenstelsel fundamenteel verandert. De combinatie van de Wet Toekomst Pensioenen en de huidige sterke financiële positie van fondsen biedt een unieke kans om de pensioenen eindelijk weer te laten meegroeien. Voor miljoenen ouderen zou dat een broodnodige stap zijn richting herstel van hun koopkracht.
