Een nies voelt vaak plotseling en onvermijdelijk. Je neus begint te kriebelen, je ogen knijpen samen en daar komt hij: die harde nies. Toch proberen veel mensen hem in te houden, bijvoorbeeld in een stille ruimte of tijdens een vergadering. Maar is dat eigenlijk wel zo slim? Of kan het juist gevaarlijk zijn om je nies te onderdrukken?
Waarom we niezen
Niezen is een reflex van ons lichaam dat ontstaat wanneer er iets in onze luchtwegen terechtkomt dat daar niet thuishoort. Denk aan stof, pollen of een kruidig poeder zoals peper. Zodra je lichaam dit detecteert, start er een ingewikkeld proces. Je ademt veel lucht in en die lucht wordt vastgehouden doordat je stembanden zich tijdelijk sluiten.
Vervolgens trekken je middenrif en buikspieren samen. Op dat moment schieten de stembanden weer open en verlaat de lucht met enorme snelheid je lichaam. Gemiddeld haalt zo’n nies een snelheid van wel 160 kilometer per uur. Het is dus letterlijk een krachtig mechanisme om je luchtwegen schoon te blazen.
Wat gebeurt er als je je nies inhoudt?
Wanneer je voelt dat je moet niezen, kun je proberen dat tegen te houden. Vaak doe je dit door je neus dicht te knijpen en je mond stevig gesloten te houden. Op die manier kan de lucht die eigenlijk met hoge snelheid naar buiten wil, nergens heen.
Dat klinkt misschien onschuldig, maar het zorgt ervoor dat de druk zich ophoopt in je hoofd. Normaal zou die kracht via je neus en mond ontsnappen, maar nu gaat hij terug je lichaam in. Die druk kan zorgen voor kleine scheurtjes in bloedvaatjes. Hierdoor kun je bijvoorbeeld rode vlekjes in je ogen krijgen.
Gevolgen voor oren en luchtwegen
Niet alleen je ogen kunnen last krijgen. Ook je oren worden beïnvloed door het inhouden van een nies. De plotselinge hoge druk kan zich namelijk verplaatsen naar je trommelvliezen. In zeer zeldzame gevallen kan dit leiden tot een scheurtje of zelfs een gescheurd trommelvlies. Dat is niet alleen pijnlijk, maar kan ook tijdelijk gehoorverlies veroorzaken.
Daarnaast bestaat er een kans dat de druk zich verplaatst naar een zwakke plek in je luchtwegen. Roken of andere aandoeningen vergroten die kans. Er kan dan een scheurtje ontstaan in de longen of luchtpijp, wat ernstige klachten kan geven. Hoewel dit zelden voorkomt, is het een duidelijk signaal dat je je nies beter niet moet tegenhouden.
Waarom het proces niet verstoord moet worden
Je lichaam niezt niet voor niets. Het is een natuurlijke manier om indringers zoals stof, bacteriën of pollen snel naar buiten te werken. Wanneer je je nies inhoudt, verstoort je dit mechanisme. De stoffen die eigenlijk je lichaam uit moeten, blijven juist binnen. Ze krijgen daardoor meer kans om irritatie of ontstekingen te veroorzaken.
Je houdt dus niet alleen de luchtstroom tegen, maar ook de reinigende functie van de nies. Daardoor loop je een groter risico dat de prikkels die je nies veroorzaakten langer aanwezig blijven in je luchtwegen.
Hoe nies je dan het beste?
De gezondste manier om te niezen is eigenlijk heel simpel: laat hem gaan. Doe dit wel op een hygiënische manier. Nies niet in je handen, maar in je elleboog of in een zakdoek. Op die manier voorkom je dat bacteriën of virussen zich makkelijk verspreiden naar de mensen om je heen.
Voor wie zich ongemakkelijk voelt bij een luide nies, is er goed nieuws. Je kunt jezelf trainen om stiller te niezen. Door je mond iets verder te openen en de lucht minder krachtig uit te laten stromen, wordt het geluid zachter zonder dat je de nies inhoudt.
Nies onderdrukken is niet slim
Hoewel de kans klein is dat er direct iets ernstig misgaat, is het duidelijk dat je nies inhouden geen goed idee is. Je speelt als het ware met een kracht die met 160 kilometer per uur je lichaam uit wil. Het tegenhouden daarvan kan leiden tot kleine of grotere problemen, van gesprongen bloedvaatjes tot in zeldzame gevallen schade aan je longen of oren.
Daarbij komt dat je lichaam een duidelijk signaal geeft dat er iets uit je luchtwegen moet verdwijnen. Door dit proces te blokkeren, werk je juist tegen wat je lichaam probeert op te lossen. Het is dus beter om die nies gewoon te laten gaan en je lichaam zijn werk te laten doen.
Conclusie: laat die nies gaan
Een nies voelt misschien onhandig op een stil moment, maar het is een belangrijk verdedigingsmechanisme van je lichaam. Het inhouden van een nies kan leiden tot verhoogde druk, gesprongen vaatjes, oorproblemen of erger. Laat je nies daarom altijd de ruimte, maar doe dit op een nette manier in je elleboog of zakdoek.
Zo bescherm je niet alleen jezelf tegen de mogelijke gevolgen van een ingehouden nies, maar ook je omgeving tegen ongewenste bacteriën. Kortom: niezen mag, en het is zelfs gezonder om het niet te onderdrukken.
Bron:Â NPO Best Bites
