Het verkiezingsprogramma van het CDA zorgt meteen voor veel discussie. Een van de opvallendste plannen gaat over de hypotheekrenteaftrek. De partij wil deze stap voor stap verminderen. Het geld dat daardoor vrijkomt, moet worden gebruikt om de inkomstenbelasting te verlagen. Volgens partijleider Henri Bontenbal is dit geen makkelijke keuze, maar soms zijn lastige stappen noodzakelijk.
Het idee is overigens niet nieuw. GroenLinks-PvdA presenteerde eerder een soortgelijk voorstel. Dat plan leidde destijds tot verhitte debatten en verdeelde meningen. Voorstanders vinden dat het eerlijker maakt voor de woningmarkt, terwijl tegenstanders bang zijn dat huizenbezitters financieel in de knel komen. Het CDA wil juist oplossingen bieden en voorkomen dat populisme de ruimte krijgt.
Stikstof en de toekomst van boeren
Het CDA kiest ook een duidelijke lijn in het stikstofdebat. De partij ondersteunt een plan dat is opgesteld door landbouworganisaties. Daarin staat dat boeren in het uiterste geval vanaf 2030 gedwongen uitgekocht kunnen worden. Dat is geen populaire maatregel, maar volgens het CDA wel nodig om natuurherstel en landbouw te combineren.
Naast deze maatregel wil de partij een nieuw stikstoffonds oprichten. Hiermee krijgen boeren financiële steun om hun uitstoot te verminderen. Het idee is om perspectief te bieden voor de landbouw, maar tegelijk ook de natuur te beschermen. Zo probeert de partij een middenweg te vinden in een discussie die al jaren voor verdeeldheid zorgt.
Gezin, defensie en vrijheid
Het CDA benadrukt opnieuw het belang van het gezin. Volgens het programma is het gezin de basis van de samenleving en zorgt het voor vertrouwen. Tegelijkertijd schuift de partij een nieuw groot thema naar voren: defensie. Bontenbal pleit voor een vorm van dienstplicht die is aangepast aan deze tijd. Jongeren krijgen een brief en mogen kiezen hoe zij bijdragen.
Niet iedereen hoeft daadwerkelijk bij defensie te werken. Er komen ook trainingen in weerbaarheid en maatschappelijke inzet. Voor de financiering wil het CDA een speciale vrijheidsbijdrage invoeren. Iedere Nederlander draagt dan naar draagkracht bij. Het gaat niet om alle kosten van defensie, maar vooral om een eerlijk signaal: vrijheid is niet gratis.
Het CDA sluit zelfs niet uit dat Eurobonds worden besproken. Dat zijn gezamenlijke leningen binnen Europa die de financiële druk kunnen verlichten. Daarmee laat de partij zien dat ze ook buiten de landsgrenzen kijkt om stabiliteit te waarborgen.
Buitenland en gevoelige keuzes
Op het gebied van buitenlands beleid laat het CDA een koerswijziging zien. Waar de partij traditioneel voorzichtig was met kritiek op Israël, klinkt nu een ander geluid. In het programma staat dat men onder voorwaarden de Palestijnse staat wil erkennen. Daarmee wil het CDA een evenwichtige positie innemen in een lastige kwestie.
De partij benadrukt dat terreurgroepen zoals Hamas geen enkele rol mogen spelen. Ook wil men een verbod op producten uit illegale nederzettingen. Het standpunt laat zien dat het CDA niet bang is gevoelige onderwerpen bespreekbaar te maken. Het gaat om een nieuwe balans in een zeer complex en emotioneel thema.
Voorstellen die het dagelijks leven raken
Naast de grote thema’s komen er ook plannen die direct invloed hebben op het dagelijks leven. Zo wil het CDA leegstand van gebouwen aanpakken door een extra heffing. Ook wil de partij strengere regels voor jongeren die geld verdienen via sociale media. Financiële influencers vallen daar ook onder.
Verder zijn er voorstellen voor gezondheid en leefstijl. Scholen zouden gratis fruit moeten krijgen, de leeftijd voor tabak moet omhoog naar 21 jaar en lootboxes in games worden verboden. Buy Now Pay Later-diensten worden ook aangepakt. Daarmee probeert de partij jongeren te beschermen tegen schulden en verslaving.
Ook sociale maatregelen krijgen aandacht. Het CDA wil dat rouw- en mantelzorgverlof makkelijker toegankelijk wordt. Voor verkeer stelt de partij een spitsheffing voor om drukte te verminderen. Tegelijkertijd wil men het wietexperiment stoppen en in plaats daarvan een speciale wiettaks invoeren.
Andere opvallende punten zijn het opnieuw invoeren van de Zilvervlootspaarregeling en het afschaffen van de CO2-heffing. Daarnaast wil de partij de verlaging van het eigen risico in de zorg terugdraaien. Daarmee benadrukt het CDA dat keuzes soms pijn doen, maar volgens hen nodig zijn om de samenleving sterker te maken.
Een mix van oud en nieuw
Het CDA laat met dit programma zien dat ze niet terugdeinst voor moeilijke beslissingen. Van woningmarkt tot defensie en van gezin tot gezondheidszorg, de partij presenteert een mix van klassieke waarden en vernieuwende ideeën. De toon is duidelijk: niet wegkijken, maar het gesprek aangaan en oplossingen aandragen.
De vraag is nu hoe kiezers dit alles ontvangen. De verkiezingsstrijd wordt harder en spannender, en polarisatie is groot. Toch kiest het CDA ervoor om de dialoog te voeren en lastige thema’s niet te vermijden. Daarmee zet de partij zichzelf stevig neer in een tijd van veel onrust.
Of dit genoeg zal zijn om brede steun te krijgen, moet nog blijken. Wat zeker is, is dat de partij de discussie niet uit de weg gaat. Het programma legt de nadruk op verantwoordelijkheid nemen, ook wanneer dat ongemakkelijke keuzes betekent. Uiteindelijk zijn het de kiezers die bepalen welke richting Nederland opgaat.
Bron: Faqts
