In vrijwel elk huishouden ligt er een vaatdoekje naast de kraan. Je gebruikt het om kruimels weg te vegen, een glas water om te stoten of om het aanrecht weer netjes te maken. Handig dus, maar er zit een keerzijde aan. Want hoelang kun je zo’n doekje eigenlijk gebruiken voordat het vervangen moet worden?
Veel mensen denken dat het voldoende is om een doekje even goed uit te spoelen en dan gewoon opnieuw te gebruiken. Toch is dat niet de meest hygiënische keuze. Vaatdoekjes blijken namelijk veel viezer dan je zou verwachten. Ze vormen al snel een bron van bacteriën en moeten daarom vaker worden gewassen en vervangen dan veel mensen in de praktijk doen.
Hoe vies is een vaatdoekje echt
We weten allemaal dat een vaatdoekje snel vies wordt, maar vaak vergeten we hoeveel bacteriën erin kunnen zitten. Ook wanneer je een doekje telkens goed uitspoelt, hopen zich binnen 24 uur miljoenen bacteriën op. Het doekje blijft namelijk vaak vochtig, waardoor micro-organismen zich razendsnel kunnen vermeerderen.
Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat er op het vaatdoekje van een gemiddeld Nederlands gezin al snel miljoenen bacteriën zitten. Het wordt nog extremer in studentenhuizen. Daar kan het aantal oplopen tot wel 8 miljard bacteriën per doekje. Het verschil komt vooral doordat doekjes daar langer worden gebruikt en minder vaak worden gewassen.
Het nare is dat je de bacteriën niet ziet. Een doekje kan er schoon uitzien en zelfs fris ruiken, maar toch vol zitten met micro-organismen. Juist dat maakt het gevaarlijk: je merkt vaak te laat dat het doekje eigenlijk al lang vervangen had moeten worden.
Risico op kruisbesmetting
Het probleem van bacteriën op vaatdoekjes is niet alleen dat het vies klinkt. Het kan ook gevolgen hebben voor je gezondheid. Tussen die miljoenen bacteriën zitten namelijk vaak soorten die schadelijk kunnen zijn, zoals salmonella, E.coli en stafylokokken. Deze bacteriën kunnen via kruisbesmetting van het doekje naar je eten of handen worden overgebracht.
Dat kan uiteenlopende klachten veroorzaken. Denk aan maag- en darmproblemen, diarree of een griepachtig gevoel. In sommige gevallen kan een besmetting zelfs leiden tot serieuze infecties. Zeker mensen met een zwakkere weerstand lopen risico. Het lijkt misschien onschuldig om een doekje meerdere dagen te gebruiken, maar de gevolgen kunnen dus behoorlijk vervelend zijn.
Daarom raden experts aan om de hygiëne rond vaatdoekjes serieus te nemen. Je keuken schoonmaken met een doekje vol bacteriën werkt immers averechts: je verspreidt het vuil in plaats van dat je het weghaalt.
Wanneer moet je een vaatdoekje vervangen
Volgens het Voedingscentrum is het verstandig om elke dag een schoon vaatdoekje te pakken. Gebruik je hetzelfde doekje meerdere dagen, dan neemt het aantal bacteriën veel te snel toe. Merk je dat het doekje al halverwege de dag muf begint te ruiken, dan is het slim om het zelfs eerder te vervangen.
Veel mensen vinden dit overdreven, maar bedenk dat bacteriën zich enorm snel vermeerderen in vochtige omstandigheden. Het kost ze maar weinig tijd om van een paar duizend naar miljoenen te groeien. Hoe eerder je een schoon doekje pakt, hoe kleiner de kans dat je ze onbewust door je keuken verspreidt.
Naast dagelijks vervangen is het ook belangrijk om de gebruikte doekjes goed te wassen. Doe je dat niet volgens de juiste methode, dan blijven veel bacteriën gewoon leven. Je denkt dat je een schoon doekje pakt, maar in werkelijkheid gebruik je opnieuw een besmet exemplaar.
Hoe maak je vaatdoekjes echt schoon
Het Voedingscentrum adviseert om vaatdoekjes altijd op 60 graden te wassen. Op die temperatuur worden bacteriën effectief gedood. Je kunt de doekjes meewassen met handdoeken of theedoeken. Gebruik je liever de vaatwasser, dan kan dat ook, mits je een heet programma kiest.
Een andere optie is het doekje een minuut in de magnetron te leggen op de hoogste stand. Laat het daarna goed drogen. Deze methode werkt ook goed om bacteriën te doden. Zorg er wel voor dat het doekje vochtig is voordat je het in de magnetron legt, anders kan het verbranden.
Naast het goed wassen zijn er nog meer tips voor een hygiënisch gebruik. Gebruik bijvoorbeeld keukenpapier voor de meest vieze klusjes, zoals gemorste rauwe kip of vlees. Daarna kun je een doekje gebruiken voor de rest van het schoonmaken. Zo voorkom je dat je gevaarlijke bacteriën verder verspreidt.
Vergeet ook je handdoeken en theedoeken niet. Vervang deze elke dag en was ze ook op 60 graden. Hang natte doeken altijd uit zodat ze kunnen drogen en niet blijven broeien. Dat voorkomt dat bacteriën zich verder verspreiden.
Ten slotte is het slimmer om een afwasborstel te gebruiken dan een sponsje. In een spons blijven veel meer bacteriën achter, omdat deze moeilijker goed droogt. Een borstel is veel hygiënischer en gaat bovendien langer mee.
Bron: RTL Nieuws