Als je nadenkt over je toekomst, denk je misschien meteen aan een testament. Maar wist je dat er ook andere belangrijke documenten zijn? Een levenstestament en een wilsverklaring spelen een grote rol bij het vastleggen van je wensen. Wat is het verschil tussen deze documenten en wat leg je waarin vast? In alle drie de documenten leg je vast wat je wilt. Toch betekent dit niet dat alles geregeld is als je er maar één hebt.
Wat is een testament?
Een testament is een officieel document waarin staat wat er met jouw bezittingen gebeurt na je overlijden. Dit kan gaan over geld, spullen, schulden en zelfs huisdieren. Ook leg je vast wie verantwoordelijk is voor de verdeling van jouw erfenis. Dit heet de executeur. Hij of zij zorgt ervoor dat alles volgens jouw wensen verloopt.
Een testament wordt meestal opgesteld bij een notaris. Je kunt zelf ook een document maken met jouw wensen, zoals de verdeling van sieraden of je uitvaartwensen. Dit heet een codicil. Let op: een codicil is alleen rechtsgeldig als het met de hand is geschreven, voorzien van een datum en ondertekend. Hierin kun je echter geen erfgenamen aanwijzen of geld nalaten. Wil je dat wel? Dan heb je een testament bij de notaris nodig.
Wat is een levenstestament?
Een levenstestament is anders dan een gewoon testament. Hierin leg je vast wie namens jou beslissingen mag nemen als je dat zelf niet meer kunt. Dit kan gaan om medische of financiële keuzes. Het grote verschil met een gewoon testament is dat een levenstestament geldt zolang je leeft, terwijl een testament pas na je overlijden in werking treedt.
Dit document is vooral belangrijk als je door ziekte of een ongeval niet meer in staat bent zelf beslissingen te nemen. Denk bijvoorbeeld aan dementie, een beroerte of een ongeluk. Artsen en andere betrokkenen kunnen dan kijken naar de afspraken die jij hebt vastgelegd toen je nog in staat was hierover na te denken.
Een testament of levenstestament opstellen is niet verplicht. Toch kiezen veel mensen ervoor om dit wel te doen. Hiermee voorkom je onzekerheid voor familie en naasten. Als je niets vastlegt, worden na je overlijden de standaard wettelijke regels gevolgd. Dit kan betekenen dat jouw persoonlijke wensen niet worden uitgevoerd.
Wat is een wilsverklaring?
Naast een testament en een levenstestament is er ook een wilsverklaring. Hierin kun je medische wensen vastleggen, zoals welke behandelingen je wel of niet wilt. Denk aan reanimatie of euthanasie. Bij euthanasie kun je bijvoorbeeld aangeven in welke situatie je lijden ondraaglijk vindt en wanneer je hulp bij sterven zou willen.
Er zijn verschillende soorten wilsverklaringen. Niet alle wensen die je hierin vastlegt, zijn bindend voor een arts. Hier zijn de belangrijkste soorten:
- Behandelverbod: als je bepaalde medische behandelingen niet wilt, kun je dit vastleggen. Een arts moet zich hieraan houden.
- Niet-reanimeren verklaring: wil je niet gereanimeerd worden bij een hartstilstand? Dit kun je vastleggen in een verklaring. Je kunt ook een niet-reanimeren penning of ketting dragen.
- Euthanasieverzoek: je kunt opschrijven in welke situatie je euthanasie zou willen. Een arts beoordeelt uiteindelijk of dit volgens de wet kan. Je hebt geen recht op euthanasie; een arts maakt altijd de uiteindelijke beslissing.
- Vertegenwoordiger aanwijzen: je kunt iemand aanwijzen die namens jou medische beslissingen mag nemen als je dit zelf niet meer kunt. Dit geldt niet voor euthanasie, want die beslissing ligt altijd bij de arts.
- Medisch onderzoek of orgaandonatie: je kunt vastleggen of je wilt meedoen aan medisch onderzoek en of je organen of weefsel wilt doneren na je overlijden.
Als je een wilsverklaring opstelt, is het belangrijk om dit goed te bespreken met je huisarts en naasten. Ook is het verstandig om de verklaring regelmatig te controleren en bij te werken als jouw wensen veranderen.
Bron: Margriet