De verjaardag van Margje’s nichtje Emma komt eraan. Emma wordt acht, en Margje heeft gemerkt dat haar nichtje vaak weinig enthousiasme toont bij het ontvangen van cadeautjes. Dat stoort Margje. Ze heeft haar eigen kinderen altijd geleerd om beleefd en dankbaar te zijn, en dat wordt meestal gewaardeerd in de familie. Maar met Emma gaat het anders, en dat zorgt soms voor ongemakkelijke momenten tijdens feestdagen en verjaardagen.
Een ongemakkelijk patroon
Margje vertelt waar ze moeite mee heeft: “Mijn nichtje Emma is een lieve meid, maar ze reageert vaak teleurgesteld als ze cadeautjes krijgt. Ze heeft een lange wensenlijst voor haar verjaardag, maar als ze niet precies krijgt wat ze wil, laat ze dat duidelijk merken. Dat zag ik ook afgelopen kerst. Toen kreeg ze een prachtig boek dat perfect bij haar leeftijd paste, maar ze riep meteen: ‘Ik wilde de andere! Deze is stom.’ Dat maakt me ongemakkelijk, vooral omdat ik zie hoeveel moeite anderen doen om iets leuks voor haar te kopen.”
Margje weet dat Emma’s ouders het druk hebben en niet altijd tijd hebben gehad om haar te leren hoe je beleefd omgaat met cadeaus. Maar het blijft lastig voor haar om niet te oordelen. “Ik vind het ondankbaar overkomen, en eerlijk gezegd irriteert het me soms. Mijn eigen kinderen hebben altijd geleerd dat een cadeautje een gebaar is en dat je daarvoor dankjewel zegt, ongeacht wat het is.”
Een kindercoach geeft advies
Margje besluit haar zorgen te delen met een vriendin die kindercoach is. De vriendin legt uit dat jonge kinderen vaak puur en eerlijk reageren, wat niet altijd strookt met wat volwassenen als beleefd zien. “Kinderen hebben nog niet genoeg sociaal-emotionele ontwikkeling om altijd rekening te houden met de gevoelens van anderen. Ze reageren gewoon op wat ze voelen op dat moment,” vertelt de coach. “Maar dat betekent niet dat je ze niet kunt helpen om dankbaarheid te leren.”
De coach adviseert Margje om haar broer en schoonzus subtiel te betrekken bij het proces. “Je kunt Emma voorbereiden op haar verjaardag. Bespreek samen met haar ouders hoe ze kan reageren als ze niet precies krijgt wat ze wil. Bijvoorbeeld door te zeggen: ‘Wat lief dat je dit voor me hebt uitgezocht.’ Zo leert ze dat cadeaus niet alleen om het object gaan, maar ook om het gebaar erachter.”
Dankbaarheid begint thuis
De coach benadrukt dat gedrag zoals dankbaarheid vooral wordt geleerd door voorbeeldgedrag. “Als ouders en familieleden dankbaarheid tonen in het dagelijks leven, nemen kinderen dat vanzelf over. Laat Emma zien hoe fijn het is om waardering te uiten, bijvoorbeeld door zelf altijd dankjewel te zeggen of te benadrukken hoe blij je bent met een klein gebaar.”
Margje besluit het advies ter harte te nemen. Op de verjaardag van Emma brengt ze een cadeau mee waarvan ze weet dat Emma het waarschijnlijk niet bovenaan haar lijstje had staan. Voordat Emma het uitpakt, zegt Margje met een glimlach: “Ik hoop dat je dit leuk vindt, maar het belangrijkste is dat ik het met liefde voor je heb uitgezocht.” Emma kijkt haar even aan, lijkt te aarzelen, en zegt dan: “Dankjewel, tante Margje.” Het was niet perfect, maar het was een begin.
En Margje? Ze voelt zich trots, niet alleen op haar eigen kinderen, maar ook op haar kleine bijdrage aan Emma’s groei. Soms begint een les in dankbaarheid met een simpel voorbeeld.
