Mijn naam is David, en ik ben 33 jaar oud. Oudjaarsavond is voor velen een feest, maar voor mij niet. Ik weet dat het klinkt alsof ik een saaie oude man ben die niet houdt van gezelligheid, maar dat is niet het geval. Het probleem is vuurwerk. Niet het kijken naar een mooie show, maar die keiharde knallen overal. Voor iemand met PTSS, zoals ik, is het simpelweg ondraaglijk.
Een oorlogszone in de straat
Mijn PTSS komt voort uit een traumatische gebeurtenis die jaren geleden plaatsvond. Sindsdien reageert mijn lichaam anders op harde, onverwachte geluiden. Vuurwerk voelt voor mij alsof ik weer midden in die gebeurtenis zit. Elke knal is een schok door mijn hele lijf. Het maakt me gespannen, angstig, en ik kan simpelweg niet ontspannen.
Overdag op 31 december blijf ik binnen. Tegen de middag beginnen de eerste knallen al, en ik zorg dat ik nergens naartoe hoef. Het is alsof de straat verandert in een oorlogszone. Zelfs de aanloop naar oudjaarsavond is zwaar. Alleen al het idee van wat komt, maakt me onrustig.
Slaap als schuilplaats
Mijn manier om ermee om te gaan is simpel: ik zorg dat ik het grootste deel van het lawaai mis. Tussen tien en half elf ’s avonds neem ik zware slaapmedicatie en kruip ik in bed. Het is de enige manier waarop ik zeker weet dat ik door die hel van middernacht heen kom zonder mezelf te verliezen. Tegen de tijd dat de klok twaalf uur slaat en de lucht vol knallen zit, lig ik diep te slapen.
Ik mis de feestelijke momenten met vrienden en familie, en dat doet pijn. Maar het alternatief – wakker blijven en de knallen ondergaan – is geen optie. De angst en het trauma zouden te overweldigend zijn. Slaap is voor mij een veilige schuilplaats, een manier om mezelf te beschermen tegen iets waar ik geen controle over heb.
Een gemis, maar ook een opluchting
Natuurlijk voel ik me soms buitengesloten. Mensen delen foto’s van champagne, gezelligheid en vuurwerkshows, terwijl ik mijn oudjaarsavond doorbreng met slaapmedicatie en een stille kamer. Maar tegelijkertijd voel ik opluchting. Ik weet dat ik op mijn manier voor mezelf zorg, en dat is wat telt.
Elk jaar hoop ik dat er meer begrip komt voor mensen zoals ik. Misschien wordt vuurwerk ooit beperkt tot georganiseerde shows, zodat oudjaarsavond ook voor mensen met PTSS of andere gevoeligheden dragelijker wordt. Tot die tijd blijf ik het op mijn eigen manier doen – en probeer ik in ieder geval een goede nachtrust te hebben als de wereld buiten in vuur en vlam staat.