Wanneer de zomer begint en alles in bloei staat, gaan niet alleen mensen graag naar buiten om van het zonnetje te genieten. Ook kleine insecten worden dan actief. Ze vliegen, kruipen en zoemen overal rond. Of je nu een picknick houdt in het park, wandelt door het bos of ontspant bij een meer: de kans is groot dat je te maken krijgt met bijt- of steekgrage beestjes. Meestal zijn deze insecten onschuldig, maar soms kunnen hun beten of steken vervelend of zelfs gevaarlijk zijn.
Sommige mensen zijn allergisch voor insectengif, wat in zeldzame gevallen tot levensgevaarlijke reacties kan leiden. Maar ook als je geen allergie hebt, kunnen beten flink jeuken, pijn doen of ontsteken. Daarom is het goed om te weten welk insect je heeft gestoken of gebeten, zodat je weet wat je moet doen en wanneer je naar de dokter moet.
1. Teek
Een tekenbeet herken je meestal aan een klein rood plekje op de huid. Soms zit de teek er nog in. Teken bijten zich vast in de huid en zuigen bloed. Ze laten pas los als ze vol zijn of als je ze zelf verwijdert.
Het gevaar van teken zit in de ziekten die ze kunnen overdragen, zoals de ziekte van Lyme en tekenencefalitis (hersenvliesontsteking). In Nederland dragen steeds meer teken deze bacteriën of virussen bij zich. Als je gebeten bent door een teek, houd dan goed in de gaten of er een rode ring of vlek rondom de beet ontstaat. Deze ‘vlek die groter wordt’ wordt ook wel een ‘erythema migrans’ genoemd.
Maar let op: niet iedereen met de ziekte van Lyme krijgt zo’n ring. Andere klachten zijn hoofdpijn, spierpijn, vermoeidheid of gewrichtspijn. Twijfel je? Ga dan altijd naar de huisarts. Hoe eerder je behandeld wordt, hoe beter.
2. Daas
Een daas lijkt een beetje op een grote vlieg, maar is veel gemener. Deze insecten kunnen bijten met hun scherpe monddelen en voeden zich met bloed. Ze vallen vooral vee aan, maar bijten soms ook mensen, vooral als je zweet of in de buurt van dieren bent.
De beet van een daas doet flink pijn en zorgt vaak voor een grote, rode en jeukende plek. De huid kan opzwellen en soms zelfs gaan ontsteken. In zeldzame gevallen kunnen dazen ook ziekten overdragen, zoals miltvuur of tularémie. Koel de plek en gebruik eventueel een zalf tegen jeuk. Wordt het erger? Ga dan naar een arts.
3. Wesp
Een wespensteek voel je meteen. Het brandt, jeukt en de huid wordt rood en dik. Soms bloedt het zelfs een beetje. Voor mensen met een allergie kan een steek levensbedreigend zijn. In dat geval moet je meteen je noodmedicijnen gebruiken of 112 bellen.
Ben je niet allergisch, dan kun je het beste de plek goed koelen met een koud kompres. Gebruik eventueel een antihistaminecrème om de jeuk te verminderen. Probeer niet te krabben, want dan kan de plek gaan ontsteken.
4. Bedwants
Bedwantsen zijn kleine beestjes die vooral ’s nachts actief zijn. Ze bijten meestal meerdere keren op een rij, waardoor je een soort ‘spoor’ van bultjes op je huid ziet. De bultjes lijken op muggenbulten, maar liggen dicht bij elkaar en komen vaak ’s ochtends tevoorschijn.
De beten kunnen flink jeuken en lijken soms op een allergische reactie. Kijk goed of je meer van deze sporen ziet. Vaak vind je ook kleine bloedvlekjes op je lakens. Heb je last van bedwantsen, dan is het belangrijk je beddengoed op hoge temperatuur te wassen en eventueel een professionele ongediertebestrijder in te schakelen.
5. Mier
Mieren zijn meestal onschuldig, maar sommige soorten kunnen bijten of bijten en spuiten een soort zuur in je huid. De gewone Nederlandse mier veroorzaakt meestal alleen een lichte irritatie. Je kunt dan een branderig gevoel en een rood vlekje krijgen.
De rode vuurmier, die vooral voorkomt in warme landen zoals de VS en delen van Azië, is gevaarlijker. Deze mier kan een allergische reactie veroorzaken. In Nederland hoef je je daar gelukkig geen zorgen over te maken.
6. Mug
Muggen komen overal voor en steken vooral op warme dagen of ’s avonds. Ze prikken meestal op plekken waar de huid dun is, zoals enkels, armen of in de nek. Bij het steken spuiten ze speeksel in de huid om het bloed dun te houden. Daar reageert je lichaam op met jeuk, roodheid en soms een kleine zwelling.
De meeste muggen in Nederland zijn onschuldig. Maar in andere landen, zoals in delen van Afrika, Azië en Zuid-Amerika, kunnen muggen gevaarlijke ziektes overdragen, zoals malaria, dengue of zika. Ga je op reis? Laat je dan goed informeren en vaccineren waar nodig.
7. Bij
Een bijensteek lijkt op die van een wesp. De plek wordt rood, dik en gaat jeuken. Maar er is één groot verschil: een bij laat haar angel achter in de huid. Deze moet je zo snel mogelijk verwijderen, bijvoorbeeld met je nagel of een bankpas. Trek hem er niet met een pincet uit, want dan kun je meer gif in de huid drukken.
Ook hier geldt: ben je allergisch, neem dan meteen je medicijnen of bel hulp. Voor anderen is het genoeg om de plek goed te koelen en niet te krabben.
8. Vlo
Vlooien bijten meestal meerdere keren vlak bij elkaar. De beten jeuken enorm en zijn vaak pijnlijker dan muggenbulten. Vlooien komen vaak voor bij huisdieren, maar kunnen ook mensen bijten, vooral op voeten en benen.
Vlooien kunnen ziektes overdragen zoals de pest of lintwormen, al komt dat tegenwoordig bijna niet meer voor in Nederland. Als je denkt dat je bent gebeten door een vlo, controleer dan ook je huisdier en behandel zowel jezelf als je dier tegen vlooien.
9. Hoornaar
Een hoornaar is een grote wespachtige en ziet er best indrukwekkend uit. Toch is zijn steek meestal minder pijnlijk dan die van een gewone wesp. De plek wordt rood, dik en warm. Omdat hoornaars groter zijn, spuiten ze meer gif in de huid, maar dat gif is minder agressief.
Toch moet je goed opletten na een steek. Krijg je last van koude rillingen, blauwe lippen of oren, of ademhalingsproblemen? Ga dan meteen naar de huisarts. Ook als je geen allergie hebt, kunnen sommige mensen toch heftig reageren.
10. Luis
Luizen bijten vooral op behaarde plekken, zoals op het hoofd. Ze zuigen bloed en veroorzaken kleine rode bultjes met veel jeuk. De beten liggen vaak een paar centimeter uit elkaar.
Hoofdluis is heel besmettelijk, vooral onder kinderen. Luizen kunnen soms ziektes overbrengen, zoals vlektyfus of loopgriep, maar dat komt in Nederland bijna niet meer voor. Je kunt luizen behandelen met een speciale shampoo en een fijne kam. Laat bij twijfel je huid of bloed controleren door een arts.
Let goed op bij insectenbeten
Insectenbeten en -steken zijn meestal onschuldig, maar kunnen vervelend of zelfs gevaarlijk zijn. Leer de symptomen herkennen, zodat je op tijd kunt ingrijpen. Houd de plek altijd goed in de gaten. Wordt het erger, of krijg je andere klachten zoals koorts, hoofdpijn, misselijkheid of zwelling die niet weggaat? Ga dan altijd naar een arts.
Met de juiste voorbereiding kun je zonder zorgen genieten van je zomerse uitstapjes in de natuur. Denk aan insectenspray, lange kleding bij wandelingen door het bos en een pincet of tekentang voor noodgevallen. Zo houd je het buitenleven leuk én veilig.
Bron: Geniale Tricks
